12 januari 2023

Deze 20 veldrobots zijn te koop in Nederland

Twee commercieel beschikbare robots tonen hun kunnen tijdens een demodag in Lelystad. Ontwikkelingen in robots en autonome voertuigen gaan sneller dan ooit. Inmiddels zijn 20 veld- en oogstrobots in Nederland te koop. - Foto: René Koerhuis

De scepsis van boeren, telers en fabrikanten ten aanzien van veldrobots en autonome voertuigen begint langzaamaan plaats te maken voor serieuze interesse. Niet in de laatste plaats dankzij recente ontwikkelingen van talloze Nederlandse start-ups. En traditionele fabrikanten lijken bang om de boot te missen. Een analyse en overzicht van 20 veld- en oogstrobots.

Wie van robotisering houdt, kan de laatste jaren zijn hart ophalen. De ontwikkelingen in robotisering voor vollegrondsteelt en fruitteelt gaan sneller dan ooit. Ja, dit las je tien jaar geleden en ook twintig jaar geleden.

In 2002 concludeerde een promotieonderzoek naar veldrobots van Wageningen UR dat veldrobots over tien jaar gemeengoed zouden zijn. In die tijd werd vooral lacherig gedaan over dat soort onderzoek en ontwikkelingen, vertelde een betrokkene onlangs.

Naïo Technologies levert vier typen veldrobots

In 2011 verscheen de eerste gespecialiseerde veldrobotfabrikant ten tonele: het Franse Naïo Technologies. De fabrikant brengt inmiddels vier typen veldrobots op de markt, heeft zeventig medewerkers, en is één van de best verkopende fabrikanten van veldrobots wereldwijd.

Tekst gaat verder onder de foto; bekijk de andere 19 veldrobots onderaan dit artikel

Oz van de Franse machinefabrikant Naïo Technologies is een compact batterij-elektrisch voertuigje dat inclusief 30 kilo frontgewicht 180 kilo weegt en 60 kilo kan tillen in de hef aan de achterzijde. Het voertuig zelf is slechts 47 centimeter breed. Oz is geschikt als autonoom hulpje en kan daarnaast onder meer zaaien en schoffelen en zelfs ploegen. De accucapaciteit is toereikend voor maximaal acht uur werken. Prijs: vanaf € 40.000.

Robotmarkt van aanbod- naar vraaggestuurd

Intussen is er serieuze interesse omdat arbeid en toegelaten gewasbeschermingsmiddelen steeds schaarser worden. Gaëtan Severac, één van de oprichters van Naïo en voorzitter van de Global Organisation For Agricultural Robotics (Gofar), zag de robotmarkt dit jaar veranderen van aanbod- naar vraaggestuurd. ”Boeren tonen nu gerichte interesse in veldrobots”, zegt hij.

Biologische en gangbare telers weten dat medewerkers werven voor een wiedbed niet te doen is. Laat staan het vinden van betaalbare arbeid. Volgens een recent rapport van Kenneth Research wordt meer dan 10% van de groenten en fruit wereldwijd nu al niet geoogst door het tekort aan plukkers. Dit komt overeen met de jaarlijkse consumptie in de hele EU.

Zelfde verhaal als bij melkrobot?

We zijn inmiddels elf jaar verder. Voor de adoptiecurve van veldrobots en autonome voertuigen wordt vaak naar de acceptatie van de melkrobot gekeken. Daar zat negen jaar tussen de eerste automatisch gemolken koe (Praktijkschool Oenkerk, 1983) en de commerciële introductie van de Lely Astronaut in 1992 – dat loopt alvast mooi parallel met de introductie van veldrobots tussen 2002 en 2011. Echter, pas op 1 mei 2022 rapporteerde Stichting KOM dat de melkrobot het dominante melksysteem is in Nederland. Dat is dertig jaar later!

Nederlandse start-ups ontwikkelen marktrijpe robots

De innovatiedrang bij zowel Nederlandse fabrikanten als melkveehouders zien we terug bij veldrobots en autonome voertuigen. Minstens tien Nederlandse start-ups zijn actief met het ontwikkelen ervan. Sommige slagen erin om in recordtempo een of meerdere marktrijpe modellen te ontwikkelen die voldoen aan de wensen van veeleisende gebruikers. Wereldwijd zijn er echter talloze die het, ondanks soms miljoenen aan investeringen, niet redden. Zoals het Amerikaanse Abundant Robotics met zijn aardbeienoogstrobot of de Nederlandse bouwer van een aspergeoogstrobot, Cerescon. En recent H2Trac, ontwikkelaar van een (autonome) werktuigendrager op waterstof.

Ondertussen zie je dat trekker- en machinefabrikanten niet alleen zelf autonome oplossingen ontwikkelen, maar ook gericht overnames en investeringen doen. Recent verwierf CNH Industrial Raven Industries, en John Deere kocht Bear Flag Robotics. Doelbewuste overnames om autonome technologie binnen te halen. Beide bedrijven startten in de VS reeds de vermarkting van autonome voertuigen. Claas en Amazone investeerden in AgXeed, en Same Deutz-Fahr (SDF) nam onlangs het Franse VitiBot over. Minder bekend zijn het (meerderheids)belangen die Pellenc nam in veldrobot-start-up Agreenculture (beide Frans) en Maschio Gaspardo in de Italiaanse start-up Free Green Nature.

Twintig veldrobots te koop in Nederland

Onze collega’s van Future Farming benaderden in 2022 voor hun catalogus van commercieel beschikbare veld- en oogstrobots wereldwijd circa 120 fabrikanten. Dit leverde een lijst van vijftig robots met prijskaartje op die ergens ter wereld te koop, te huur of te leasen zijn.

Van de commercieel beschikbare veld- en oogstrobots zijn er twintig verkrijgbaar in Nederland en Europa. Het zijn multifunctionele voertuigen die meer dan één taak kunnen verrichten, voertuigen gericht op een gespecialiseerde taak en oogstrobots. Het merendeel van de robots (twaalf) is multifunctioneel en kan verschillende werktuigen hanteren. Vier zijn gespecialiseerd in onkruid- en/of ziektebestrijding.

Andela Techniek & Innovatie werd ook uitgenodigd, maar heeft naar eigen zeggen zoveel interesse dat het de catalogus aan zich voorbij laat gaan. Bij de vier oogstrobots spelen Nederlandse bedrijven een hoofdrol met AVL Motion (asperges) en Koppert Machines (radijs).

Auteur: René Koerhuis

De Robotti van de Deense fabrikant AgroIntelli is er inmiddels in twee varianten. Model 150D heeft twee Kubota-dieselmotoren (één links en één rechts) van elk 72 pk. Eentje voor de aandrijving en de andere voor aftakas en hydrauliek. Er zijn twee dieseltanks van 100 liter. Model LR (long range) heeft één Kubota-motor van 72 pk en één dieseltank van 300 liter. Deze versie ontbeert een aftakas. Op verzoek zijn andere voertuig- en spoorbreedtes leverbaar. Beide autonome werktuigendragers hebben een maximale capaciteit van 2 hectare per uur en wegen 3.000 kilo. Prijs: vanaf € 187.000 (150D) en vanaf € 173.000 (LR).

De AgBot 5.115T2 van de Nederlandse fabrikant AgXeed deelt zijn basis met de andere autonome voertuigen van AgXeed, maar heeft een sterkere dieselmotor van 156 pk en is verkrijgbaar met verschillende rupsonderstellen. De motor drijft de elektrische aandrijflijn, de aftakas en de koeling aan. Er is ruimte voor 350 liter diesel en 30 liter AdBlue. De spoorbreedte is aanpasbaar van 1,8 tot 3,2 meter. Optioneel is er een hoogvoltage-aansluiting met 700 volt volgens de AEF 23316-high voltage standaard. De AgBot 5.115T2 weegt 7.800 kilo. Prijs: vanaf € 285.000.

De AgBot 2.055W3 van de Nederlandse fabrikant AgXeed is het tweede model van AgXeed en uitgevoerd als smalspoortrekker. De breedte varieert van 1,38 tot 1,71 meter. De 75 pk dieselmotor drijft een elektrische aandrijflijn aan en optioneel is er een elektrisch aangedreven aftakas en hoogvoltage-aansluiting voor werktuigen. De categorie 2-hef tilt maximaal 2,5 ton en er zijn maximaal drie dubbelwerkende hydrauliekventielen. De AgBot 2.055W3 weegt 2.800 kilo. Er is ook een vierwielige versie met dezelfde motor en ruimte voor maximaal 710 millimeter brede banden. Prijs: vanaf € 167.000.

De Aigro UP van de Nederlandse fabrikant Aigro is beschikbaar met drie of vier wielen en aanvankelijk vooral gericht op mechanische onkruidbestrijding en maaiwerkzaamheden in boomgaarden. Het 110 kilo wegende voertuig is batterij-elektrisch aangedreven en kan maximaal tien uur werken. De hef tilt tot 100 kilo. Navigatie tussen gewas- of boomrijen op basis van detectie, zodat hij ook onder een bladerdek kan navigeren. Navigatie aan het eind van elke rij met RTK-gps. Prijs: vanaf € 30.000.

De batterij-elektrisch aangedreven E-Tract van de Franse fabrikant Elatec heeft wat weg van een tweewielaangedreven werktuigendrager met zowel voor, achter (400 kilo) als centraal (300 kilo) een categorie 1-hef voor bijvoorbeeld een schoffelbalk. De spoorbreedte is 1,55 meter en de E-Tract heeft een leeggewicht van 900 kilo. De accu’s leveren voldoende vermogen voor vier uur schoffelen bij maximaal 6 km/u. De capaciteit is dan 1,2 ha/u. Prijs: vanaf € 70.000.

De Land-A2 van de Belgische fabrikant Exobotic Technologies kenmerkt zich door zijn modulaire ontwerp. De wielbasis van het vierwielaangedreven voertuig is variabel, resulterend in een lengte van 0,7 tot 4,0 meter. De breedte is 1,5 meter. De aandrijving is batterij-elektrisch met één tot vier accu’s en het leeggewicht van het voertuig is minimaal 300 kilo. Het kan 200 kilo dragen. De maximumsnelheid bedraagt 6 km/u en je kunt er afhankelijk van het aantal accu’s vier tot zestien uur mee werken. Prijs: vanaf € 50.000.

De FD20 van de Deense fabrikant FarmDroid is bedoeld voor het zaaien en vervolgens schoffelen van gewassen zoals suikerbieten. Tijdens het zaaien registreert het voertuig de positie van elk zaadje en gebruikt die voor het schoffelen in de rij. Het 900 kilo wegende voertuig is batterij-elektrisch aangedreven en heeft zonnepanelen, waardoor tussentijds laden niet nodig is. Kan zo 24 uur per dag werken, ook in het donker. De capaciteit bedraagt 0,25 ha/u. Prijs: vanaf € 50.000.

De Belgische fabrikant Lambers & Exobotic Technologies levert de WTD4 autonome werktuigendrager met categorie 1-hef aan de voorzijde, centraal en aan de achterzijde die elk 300 kilo kunnen tillen. De spoorbreedte bedraagt 1,5 of 3,0 meter en de lengte van het voertuig kan aangepast worden. Een dieseluitvoering is al leverbaar en de elektrische uitvoering wordt getest. Beide leveren standaard 20 kW (32 pk) en de accucapaciteit is uit te breiden tot maximaal 40 kWh. De diesel weegt 800 kilo en de elektrische minimaal 1.100 kilo. Met 20 kWh accucapaciteit kun je vier uur werken. Prijs: vanaf € 70.000.

De Orio van de Franse fabrikant Naïo Technologies is de opvolger van de Dino. De robot is bedoeld voor grondbewerking en mechanische onkruidbestrijding in akkerbouw- en vollegrondsgroentegewassen. Het batterij-elektrische voertuig weegt 1.200 kilo en tilt centraal werktuigen tot 600 kilo en tot 200 kilo in de optionele hef aan de achterzijde. Spoorbreedte aanpasbaar van 1,80 tot 2,25 meter en het voertuig heeft vierwielbesturing voor een korte draaicirkel. De accucapaciteit is goed voor tien uur werken bij maximaal 5 km/u. Prijs: vanaf € 200.000.

Jo is de nieuwste veldrobot van de Franse fabrikant Naïo Technologies, eveneens batterij-elektrisch. Jo is groter dan Oz en is uitgerust met twee rupsen, om vooral goed uit de voeten te kunnen op (steile) hellingen. De werkzaamheden die Jo uit kan voeren zijn vergelijkbaar met die van Oz. Jo, die 850 kilo weegt, kan echter meer tillen (250 kilo) via z’n driepuntshef en bovendien 450 kilo trekken bij maximaal 2,2 km/u. Jo is 60 centimeter breed en kan tot twaalf uur werken op één acculading. Prijs: vanaf € 100.000.

Robot One van de Nederlandse fabrikant Pixelfarming Robotics is een batterij-elektrisch (12,3 kWh) voertuig van 1.650 kilo met op de bovenzijde zonnepanelen voor de energievoorziening, zodat hij zo’n tien uur achtereen kan werken met minimaal 1 cm/s en maximaal 2 m/s. Je kunt tot tien armen monteren voor verschillende gereedschappen. Denk aan schoffelmessen en talloze andere gereedschappen. Elke arm kan 50 kilo tillen. Het vierwielgestuurde voertuig heeft een spoorbreedte van 3,10 tot 3,50 meter. Prijs: vanaf € 240.000.

De Anatis van de Franse schoffelmachinefabrikant Carré is batterij-elektrisch aangedreven en ontwikkeld voor mechanische onkruidbestrijding. De categorie 1-hef aan de achterzijde tilt 350 kilo. Het vierwielgestuurde voertuig weegt minimaal 1.450 kilo en is verkrijgbaar met twee- en vierwielaandrijving. Hondengangbesturing is ook mogelijk. De spoorbreedte is aanpasbaar van 1,45 tot 2,05 meter. De verwisselbare accu’s leveren voldoende vermogen voor 7,5 uur schoffelen. Prijs: vanaf € 100.000.

De Selector180 van de Nederlandse machinefabrikant H2L Robotics krijgt zijn energie van een benzinemotor die via een elektrische aandrijflijn twee rupsen aandrijft. Zijn spoorbreedte is 1,80 meter. Met behulp van camera’s detecteert het voertuig het tulpenmozaïekvirus om zieke tulpen vervolgens automatisch individueel te bespuiten. De capaciteit van de 1.200 kilo wegende robot is 2 ha/12 uur. Dankzij de eigen lichtbron kan de robot ook in omstandigheden zonder (voldoende) daglicht z’n werk doen. Prijs: vanaf € 170.000.

Het Nederlandse Hol Spraying Systems (HSS) vermarkt de AgXeed AgBot 2.055W3 in combinatie met de eigen CF2000-AB spuitopbouw wereldwijd, exclusief in de fruitteeltsector. De basis is de 75 pk sterke en 2.800 kilo wegende AgBot 2.055W3. De spoorbreedte bedraagt 0,98 meter. De tankgrootte is 2.000 liter en de ventilator is elektrisch aangedreven. De spuitmast heeft zestien blaasmonden (acht aan elke kant). HSS levert eveneens een bijpassende elektrisch aangedreven gras-/klepelmaaier, wortelsnijder en een onkruidspuit voor onder fruitbomen. Prijs: vanaf € 238.000.

De AX-1 komt van de Noorse start-up Kilter. De 260 kilo lichte hybride robot heeft een spoorbreedte van 1,45 meter en herkent met camera’s onkruiden in groentegewassen als baby leaf, peen, peterselie, radijs, selderij en spinazie. Zijn die er, dan worden ze met een resolutie van 6×6 millimeter bespoten met een herbicide. Volgens Kilter komen onkruiden meestal op slechts 5% van het perceelsoppervlak voor en kan door te spot-sprayen met de AX-1 wel 95% op gewasbeschermingsmiddelen worden bespaard. Prijs: vanaf € 120.000.

De Compact S9000 van de Nederlandse fabrikant AVL Motion detecteert en oogst asperges volautomatisch zonder de ruggen te raken. De rug dient tegelijkertijd als navigatie voor het voertuig. Twaalf modules oogsten de asperges. Een persoon is nodig om de geoogste asperges te verzamelen en het voertuig te keren op de kopakker. De Compact S9000 met een 34 pk dieselmotor en een elektrische aandrijflijn weegt 5.000 kilo, is 6,0 meter lang en heeft een draaicirkel van 5,0 meter. Tijdens het oogsten rijdt de robot maximaal 3,6 km/u en de oogstcapaciteit is 0,35 ha/uur. Prijs: vanaf € 400.000.

De oogst- en bosmachine van de Nederlandse fabrikant Koppert Machines is leverbaar voor 9, 12 of 14 rijen radijs in een indoor en outdoor variant. Een dieselmotor drijft de elektrische aandrijflijn met twee rupsen aan. De oogstmachine oogst met snaren die de radijs bij het loof vastpakken en uit de grond trekken. Met een snelheid van 1 km/u is een capaciteit van 1.000 m2 en 4.500 bossen radijs per uur mogelijk. Het 1.705 kilo wegende en 4,0 meter lange voertuig volgt de rijen met tasters; een persoon keert het voertuig aan het eind van elke rij. Prijs: vanaf € 220.000.

Sami 4.0 van de Canadese fabrikant Lapalme Agtech is geen voertuig maar een volautomatische, aftakas-aangedreven oogstmachine voor in eerste instantie broccoli. Het frame is uitgerust met tweemaal tien industriële robotarmen. Elke arm oogst vier rijen met behulp van een waterstraal; één broccoli per 3 seconden (per arm). De camera’s die de oogstrijpe groente detecteren kunnen deze ook classificeren, waarna ze gesorteerd in kisten gaan. Het geheel weegt 10 ton. In een later stadium moeten de robotarmen ook onkruiden gaan wieden. Prijs: vanaf $ 2,5 miljoen, of per geoogste broccoli.

De eenrijige Harvey.one van het Deense Schmiede.one en het Deense ASA-Lift is bedoeld voor rooigewassen die gevoelig zijn voor (rooi)beschadigingen zoals zoete aardappel en pootaardappelen. Het voertuig volgt de rug met behulp van stereocamera’s en oogst en reinigt de knollen met Grimme-rooitechniek. Een 56 pk sterke dieselmotor verzorgt de aandrijving van het rupsonderstel en de matten. Harvey.one is 7,1 meter lang, weegt 3.600 kilo en heeft een draaicirkel van 3,0 meter. De maximumsnelheid is 3 km/u en dat geeft een capaciteit van 0,3 tot 0,5 ha per dag. Prijs: vanaf € 95.000.

Gerelateerde tags: Precisielandbouw, Veldrobots