AgXeed-oprichters Joris Hiddema en Lars Schmitz en CCO Arjan Mulder (v.l.n.r.) staan in de productiehal in Grubbenvorst (L.). Hier wil AgXeed in 2030 minimaal 1.000 AgBots bouwen. Foto’s: René Koerhuis
De autonome voertuigen van de Nederlandse fabrikant AgXeed zijn een begrip. Inmiddels worden de AgBot-robottrekkers in serie geproduceerd. Het succes zit niet zozeer in het voertuig, maar in de visie erachter, zo blijkt tijdens een exclusief interview met de oprichters.
Bij het horen van de naam AgXeed denkt menigeen in binnen- en buitenland aan de autonome voertuigen van de robotfabrikant: de AgBots. De slogan van AgXeed is ‘We provide autonomy’. Vrij vertaald betekent het ‘Wij leveren vrijheid’. De gedachte achter die slogan gaat veel verder dan autonome voertuigen bouwen, zo blijkt uit een gesprek met oprichters Joris Hiddema (CEO, 52) en Lars Schmitz (CTO, 51), en CCO Arjan Mulder (56).
Wat betekent de AgXeed-slogan ‘We provide autonomy’ nu precies, leg jullie visie eens uit?
Joris Hiddema valt meteen met de deur in huis: “Autonome techniek is maar een klein deel van het geheel. Onze slogan ‘We provide autonomy’ doelt op de middelen die wij bieden waardoor je een enorme vrijheid krijgt om in een vroeg stadium zelf beslissingen te nemen in de teelt en keuze van gewassen en de verzorging ervan. De kern bij ons is onze ‘portal’. Dat is het online platform, een soort van virtuele garage met AgBots, machines en werktuigen én voorzieningen om de taken en werkzaamheden te plannen. Plannen en beslissen achter je bureau op een moment dat het past. Bijvoorbeeld in de winterperiode.”
Lars Schmitz vult aan: “Bij ons plan je niets, echt helemaal niets in het veld. Alles gebeurt vooraf in het kloppend hart, de portal. Daarin komen ook alle verzamelde data van percelen, werkzaamheden, sensoren en camera’s terecht, waarop je vervolgens weer kunt plannen en acteren. Hierin zijn wij echt uniek. Zelfs bij de grootste merken ter wereld moet je nog een deel van de autonome werkzaamheden plannen in het veld, op een (trekker-)terminal. Dat is eigenlijk onbegrijpelijk. Onze visie is starten met het inmeten van een geofence (denkbeeldig ‘geografisch hek’, vaak de perceelsgrenzen) waarna alle intelligentie in de AgXeed-portal zit.”
Sinds januari 2024 huurt AgXeed de voormalige Agco-locatie in Grubbenvorst (L.) waar alle vier de oprichters een verleden hebben en waar momenteel 67 AgXeed-medewerkers werken.
Het idee en de opstartperiode
AgXeed is in 2018 opgericht door vier mannen met een historie én veel ervaring in de ontwikkeling van landbouwtechniek en -machines. Naast Joris Hiddema en Lars Schmitz zijn dat Rienk Landstra en Sander Pop. Alle vier werkten op dat moment nog voor Agco in Grubbenvorst (L.). Saillant detail is dat AgXeed sinds januari 2024 deze voormalige Agco-locatie huurt.
Wat maakt dat jullie vier zo’n zo’n goed team vormen?
Hiddema: “Wij vullen elkaar goed aan. Lars is van de software en techniek, Rienk van projectmanagement, Sander van de logistiek en productie; en ik van de hardware en ik ben het gezicht naar buiten toe. Na het opstellen van het businessplan zijn Rienk en Sander extern blijven werken en zijn Lars en ik gestart met ontwikkelen. Ik heb zelfs het eerste prototype nog getekend. Niettemin is zo’n opstartfase financieel uitdagend, hoewel we wel wat subsidie hadden gekregen. Zo kreeg het opzetten van de juiste processen vanaf het begin prioriteit, maar daar ging wel 50% van ons budget aan op!”
Je noemt de opstartfase voor AgXeed financieel uitdagend. Hoe uitte zich dat?
Hiddema: “Op een gegeven moment konden we nog maar een paar weken draaien, daarna was al het geld op. Dan gaat er wel wat door je hoofd als je ’s avonds de hond uitlaat!”
Kunnen jullie stellen dat het tij keerde na het posten van een online video in september 2020 van het eerste rijdende prototype van het eerste rijdende prototype?
Hiddema: “Ja, vrijwel elke landbouwmachine- en trekkerfabrikant wilde ons op dat moment overnemen. Soms zelfs tegen forse overnamebedragen. Daar hebben we glashard nee tegen gezegd. Waarom? Enerzijds omdat we op eigen benen wilden blijven staan, anderzijds vanwege de aard en toon van de gesprekken.”
Schmitz: “Dat glasharde nee resulteerde er vervolgens wel in dat een private investeerder zonder blikken of blozen in AgXeed investeerde. Hij geloofde in ons concept om de bodem en duurzaamheid centraal te stellen met de geringe voetafdruk van autonome techniek. Zijn houding past bovendien bij die van ons, en er is wederzijds een goed gevoel en vertrouwen.”
Hiddema: “Vervolgens maakte Claas het verschil. Zij vroegen ‘of ze een keer langs mochten komen’. De ontwikkelaars van Claas stelden zich gelijkwaardig en gepast op richting ons. Er ontstond een klik. De houding, de manier van werken, en de langetermijnvisie zonder kortetermijnrendement van het familiebedrijf past wel bij ons.” Niet lang daarna werd AgXeed het ook eens met Amazone als minderheidsaandeelhouder. “De twee neven Dreyer, eigenaren van Amazone, begrijpen onze filosofie en visie. Ook met hen is er een juiste klik. Daarbij denk ik dat het gebrek aan legacy (erfenis, historie) van ons bedrijf een voordeel is en een ander vertrekpunt mogelijk maakt.”
Terugkomend op de uitspraak dat jullie concept veel meer is dan een autonoom voertuig; wat bedoelen jullie daar precies mee?
Schmitz: “Je moet wel een product hebben, want hardware en software (cloud) vormen een twee-eenheid. Je hebt een directe lijn naar de praktijk. Ook de support en feedback van onze dealers en gebruikers zijn enorm waardevol. De software is nodig om bewerkingen te plannen en uit te voeren, en om data te verzamelen, analyseren, delen en te kunnen benutten. Dan levert data toegevoegde waarde op.”
Hiddema: “Onze eerste gebruiker zegt daar heel treffend het volgende over: ‘Ik heb liever slechte sla mét data dan goede sla zonder data’.”
Het aantal AgXeed-medewerkers groeit gestaag en bedraagt 67. Hoe trekken jullie nieuwe medewerkers aan?
Hiddema: “Wij vinden dat je altijd door moet met ideeën, ontwikkelen en innovatie. Met innovatie creëer je werkgelegenheid van bovenaf en kun je de juiste mensen aantrekken. Mensen met ervaring en knowhow van de sector, zoals Arjan Mulder, die eind vorig jaar bij ons is gestart als CCO, verantwoordelijk voor verkoop.”
Schmitz: “Qua innovatie en ontwikkelingen zetten we momenteel in op drie oplossingen. Allereerst onze autonome voertuigen. We hebben nu drie verschillende modellen en dat aantal willen we uitbreiden. Wellicht al op de Agritechnica. Het tweede spoor doen we samen met Claas, waarbij zij onze techniek gebruiken om voertuigen autonoom te maken. Het derde spoor betreft onze AgXBox waarmee je standaardtrekkers en zelfrijders vergaand kunt automatiseren, en de bewerkingen plannen via onze portal. Met behulp van AEF-TIM (Tractor Implement Management) automatiseren we zo trekker-werktuigcombinaties in hoge mate. Om volgens normen te werken stapten we ook in de AEF (Agricultural Industry Electronics Foundation) om daar onze expertise in te brengen. We hebben gemerkt dat onze kijk op autonomie wezenlijk anders is dan die van andere (grote) fabrikanten.”
Hiddema: “De AgXBox gaat technisch gezien minder ver, omdat een chauffeur aan boord noodzakelijk blijft om in kunnen te grijpen. De oplossing bij Claas gaat een stap verder omdat de autonome software grip heeft op de hele techniek van de trekker, niet enkel op de bedieningsorganen. Dat laatste doen ook de meeste budgetsystemen wel, maar je kan dan nooit de veiligheid garanderen, zoals bij een stilstaande trekker op een helling. Wij denken dat we daarin de juiste koers varen waarin veiligheid bovenaan staat.”
Als jullie terugkijken op de afgelopen zeven jaren, hebben jullie dan je plannen gerealiseerd?
Hiddema: “Onze productieaantallen liggen wel lager dan gehoopt. De adoptie in de markt gaat (te) langzaam. We merken dat ons productieproces in Grubbenvorst klanten overtuigt. Dat moet helpen om in 2026 100 tot 200 stuks te gaan produceren. Dat aantal willen we vervolgens jaarlijks verdubbelen om in 2030 minimaal 1.000 AgBots te bouwen.”
