8 april 2024

‘Businesscase Ecorobotix ARA-spotsprayer klopt als een bus’

Het succes van de Ecorobotix ARA-spotsprayer is bijzonder. Zelden vestigde een nieuwkomer zich zó snel met een nieuwe machine op de Nederlandse markt. "De businesscase klopt gewoon. Kopers kunnen de machine terugverdienen", zegt Luuk Banken, verkoper Smart Farming & Akkerbouw van mechanisatiebedrijf Abemec. - Foto: Jan Willem Schouten

Een machinefabrikant buiten de gevestigde orde, die met een nieuwe machine in korte tijd groeit tot een miljoenenomzet. Dat is uiterst zeldzaam. Ecorobotix doet het met zijn ARA-spotsprayer op basis van AI-onkruidherkenning. Met zo’n 90 nieuwe afleveringen alleen al dit voorjaar is de gedragen 6 meter brede precisiespuit een ongekend succes in Nederland.

Twee jaar geleden werd de eerste ARA-spotsprayer van Ecorobotix in Nederland afgeleverd. Vorig jaar waren dat er al 12 en dit voorjaar gaan er nog eens 90 nieuwe ARA-precisiespuitmachines van Ecorobotix naar kopers. De markt blijkt de 6 meter brede supernauwkeurige spuit van net boven de €100.000 te omarmen.

De opklapbare Ecorobotix ARA-spotsprayer van slechts 1.100 kilo hangt in de achterhef. Vooraan, onder de kap, scannen zes camera’s het perceel. Achteraan zit een rij van 156 individueel geschakelde spuitdoppen op een onderlinge afstand van slechts 4 centimeter. De kap dient vooral om het zonlicht bij de camera’s weg te houden.

Lees verder onder de video

Slimme software analyseert camerabeelden

De kracht zit ’m in de intelligentie. Bij een maximale rijsnelheid van 7 km/u analyseert slimme software de camerabeelden, onderscheidt de gewasplantjes van onkruid en aardappelopslag, en stuurt direct de spuitdoppen aan.

De computer kijkt in vakjes van 6×6 centimeter. Dat maakt de ARA-spotsprayer super precies. Je kunt zelfs onkruid of opslag ín de rij aanpakken. Door alleen opslag of onkruid te spuiten groeit het gewas – anders dan bij volvelds spuiten – lekker door zonder een ‘tik’, oftewel groeistilstand, te krijgen.

Lees verder onder de foto’s

Onder de kap van de ARA-spotsprayer scannen zes camera’s het perceel. Achteraan zit een rij van 156 individueel geschakelde spuitdoppen op een onderlinge afstand van slechts 4 centimeter.- Foto: Wout van Assendelft

Per gewas een algoritme

De ARA-spotsprayer wordt toegepast in het precisiespuiten van aardappelopslag in akkerbouwgewassen, met name in bieten en uien, en ridderzuring en distels in grasland. De potentie is enorm. Dankzij kunstmatige intelligentie (AI) leert de machine nog oneindig bij.

Het Ecorobotix-hoofdkantoor in Zwitserland ontvangt veel data en verbetert daarmee het computersysteem. Die software, het algoritme, is per gewas anders. De algoritmes tegen onkruid en aardappelopslag in uien en bieten werken goed, voor peen en cichorei zijn de ontwikkelaars nog aan het bijschaven. Dat vergt ontwikkeling en onderhoud. Als koper betaal je daarvoor jaarlijks terugkerende abonnementskosten van €9.500.

De 6 meter brede spuitboom van de ARA-spotsprayer is feitelijk een aaneenschakeling van doppen. Die sturen de precisiespuit individueel aan om exact en alleen het waargenomen onkruid of de opslag te bestrijden – Foto: Jan Willem Schouten

Precisie en slimheid onderscheidend

Spotsprayen, het pleksgewijs in plaats van volvelds spuiten, is geen nieuwe techniek. Tot een echte doorbraak kwam het niet in Nederland. De kracht van de ARA-spotsprayer lijkt te zitten in de precisie, de slimheid van het zelf herkennen van onkruiden en het feit dat je met één machine in één werkgang klaar bent. Losse taakkaarten maken is niet nodig.

Het verkoopsucces bewijst dat de praktijk de machine omarmt. “De businesscase, die klopt gewoon. Kopers kunnen de machine terugverdienen”, zegt Luuk Banken, verkoper Smart Farming & Akkerbouw van mechanisatiebedrijf Abemec, dat de machines verkoopt en zich ontfermt over de hardware. Kennisleverancier Doorgrond.nl gaat over de software en staat de gebruikers bij.

Gebruikerservaringen

Volautomatisch wil niet zeggen dat het een kwestie van aankoppelen en rijden is. De chauffeur moet best wat kennis en inzicht hebben van weer, dosering en afstelling. “Er komt meer bij kijken dan bij een zelfrijdende veldspuit”, zegt een loonwerker. De importeur geeft een capaciteit van 4 hectare per uur aan. Gebruikers halen in de praktijk, inclusief het vullen van de fronttank en transport, zo’n 2 hectare per uur. Voor een robottoepassing is dat nog best fors.

Goed kunnen inschatten hoeveel liter middel je nodig hebt op een bepaald perceel, komt aan op het vakmanschap van de chauffeur. – Foto: Jan Willem Schouten

Gebruikers zijn lovend over de werking en de bediening via de tablet. Deze slaat ook op wáár gespoten is. Zo krijgt de teler een beeld van de onkruiddruk en probleemplekken wat betreft aardappelopslag. De afwerking kan nét iets beter. “Het zijn meer computermensen bij Robotix, geen machinebouwers. Op de nieuwe machines is dat wel verbeterd”, zegt een gebruiker.

Loonwerker Frank van Dun: ‘Na update een heel nieuwe machine’

Loonbedrijf Van Dun in Rutten (Fl.) heeft de Ecorobotix ARA-spotsprayer in gebruik sinds 2022. Van Dun zet de machine in in uien, bieten en wortelen. Aantal hectare ervaring: 800. – Foto: Frank van Dun

Loonbedrijf van Dun rijdt sinds 2022 in opdracht van Agrifirm met een door hen aangeschafte ARA-spotsprayer. Voor dit seizoen kocht de loonwerker er zelf ook een, er draaien dus twee machines.
“Het is gewoon de toekomst. Het scheelt spuitmiddel en het gewas groeit beter door”, legt eigenaar Frank van Dun uit. “Wij zitten in een pootgoedgebied, de Noordoostpolder, normaal bestrijden we hier aardappelopslag met de hand met een stipstok of haak. Met de ARA gaat vele malen sneller.” Van Dun rijdt het meest in bieten en uien. “We hebben vlekkeloos gedraaid. We hebben goede ondersteuning van de jongens van Doorgrond. In wortelen is vorig jaar getest. Dat algoritme moet nog beter.”

De loonwerker ziet vooral het belang voor de langere termijn. “Er is nu al veel minder chemie beschikbaar. We zullen flink moeten besparen op de middelen die er nog zijn, om deze in de toekomst te behouden. De landbouw wil echt wel meewerken met deze besparing en duurzaamheidsslag.”

Middelenkennis noodzakelijk
“Je moet kennis hebben van de middelen, met hoeveel wind je nog aan de gang kunt. Maar de bediening van de machine zelf is eenvoudig”, stelt chauffeur Ronald van de Beek. “Rijd je er voor het eerst mee, dan sta je natuurlijk wel even te kijken. Wij hebben nu drie jaar ervaring, dat scheelt ook. Je moet hem goed afstellen, de veiligheidsmarge rondom de plant bijvoorbeeld. Wil je 2, 4 of 6 centimeter afstand tot het uienplantje houden? Dat kun je allemaal instellen, vervolgens kun je ook spelen met de dosering.”

10% middelengebruik ten opzichte van volvelds spuiten
Het middelengebruik is fors lager vanwege het pleksgewijs werken. “Ik denk dat je 10% gebruikt van normaal. Dus 90% besparing. Al weet ik niet altijd hoeveel anders volvelds gebruikt zou zijn. En het is afhankelijk van je doel: wil je alleen de aardappelopslag aanpakken, of ook alle onkruiden?” Bij veel onkruid in een perceel gaat er vaak een dop open en kan er nevel onder de machine blijven hangen. Dat wil je niet. Hoofdzaak is dan ook het aanpakken van aardappelopslag. En dat doet de ARA perfect.

“De machine doet echt waar die voor in de markt is gezet. Gewoon praktijkrijp, ik ben zeer positief, zegt Van Dun. “Tussen ons eerste en tweede jaar is het algoritme veel verbeterd. Sinds de update van begin 2023 is het een heel nieuwe machine, nog veel beter. Met een grote capaciteit. Per uur kun je wel 2 hectare halen; bij een hogere dosering rijd je wel iets langzamer. Nadeel is dat-ie niet mooi past op 2,25 meter brede bedden, en dat je bij 1,5-meterbedden niet altijd over het zaaispoor kunt rijden. De machine kan dan ongelijk gaan lopen. Grootste voordeel: je spuit niet meer op het gewas. Dat staat niet meer stil in groei, blijft vitaal en is minder vatbaar voor ziektes.”

Akkerbouwer Gerben Begeman: ‘Een wonder wat deze machine kan’

Maatschap Begeman in Nieuwe Pekela (Gr.) heeft 130 hectare akkerbouw plus 60 hectare huur en gebruikt de Ara sinds mei 2023. Begeman zet de machine in in uien, bieten en cichorei. Aantal hectare ervaring: 600. – Foto: Gerben Begeman

Gerben Begeman heeft nu een vol seizoen ervaring met de Ecorobotix ARA-spotsprayer. Hij schafte de machine samen met overbuurman Engelkes-Hoving aan om pleksgewijs aardappelopslag te bestrijden in uien en bieten.
“Hier in de veenkoloniën telen we 1:2 of 1:3 zetmeelaardappelen. Met de zachte winters is aardappelopslag echt een probleem.” De ondernemers sloegen aan het rekenen. “Het is een vrij dure machine. Door er wat loonwerk bij te doen, zou het uit moeten kunnen, was onze conclusie. We rekenden met 150 hectare voor derden,” blikt Gerben terug. De maatschap kende een vliegende start afgelopen seizoen. Ook veel collega’s waren nieuwsgierig. De machine deed het goed en de omstandigheden zaten mee. “Het was elke dag droog, dan kun je echt hectares maken.”

Het begin was even wennen. “De machine regelt het gewoon allemaal zelf, ook bijvoorbeeld de hoogte van de spuitboom. Daar moet je wel even vertrouwen in krijgen. Eerst hadden we daarvan wel een knoop in de maag en gingen we vaak kijken bij de eerste percelen die we hadden behandeld. Na enkele dagen zagen we dat het goed liep. Een relaxed gevoel, je kunt zelf weinig instellen, dus weinig fout doen. Al snel was duidelijk: het is een wonder wat die machine kan.”

Ook ’s nachts spuiten
De telefoon stond letterlijk roodgloeiend. Zo ontstond bij de maten het lumineuze idee om ook ’s nachts te gaan rijden. “Alleen maar beter, dachten we, dan hebben de camera’s helemáál geen lichtinval. Toen bleek dat sommige aardappelrassen in de nacht met hun blaadjes omhoog gaan staan. Dus herkende de spotsprayer niet alle opslag meer. Best logisch, de machine is heel slim, maar op zo’n moment ook weer heel dom. Daar moet je de humor een beetje van inzien, je moet je verplaatsen in de werking van de machine.” Gerben kaart zulke zaken aan bij Doorgrond.nl. “Die gaan ermee aan de slag. We zijn zeer te spreken over hen, echt super. Je kunt ze bij wijze van spreken dag en nacht bellen.”

In bieten en uien werkt het algoritme goed en herkende de spotsprayer aardappelopslag nagenoeg feilloos. In cichorei ging het nog onvoldoende. “Elke 1.000 seconden stuurt hij zes foto’s naar Zwitserland. Daarvan leert het algoritme. In cichorei stuurt de machine nu vaker foto’s door. Dan kan de fabrikant dat sneller verbeteren. Hij is niet morgen al nauwkeuriger, maar volgend jaar wel.”

‘Goede doorgroei gewas scheelt euro’s’
De ARA draait verder goed. Wel liep de computer af en toe vast. Met het vervangen van een kabel verwacht Gerben dat dit is opgelost. Betaalt de machine zich ook terug in middelenbesparing? “Heel lastig te zeggen, maar 80 tot 95% besparing kan ik wel geloven. Het gaat ons om het gewas. Een volvelds bespuiting met Starane in uien kost je een of twee weken groei. Ik zeg niet dat we met de Ecorobotix géén uien raken, maar wel heel veel minder. Dat je middel bespaart, scheelt centen, dat het gewas goed doorgroeit, scheelt euro’s. Zéker in een seizoen zoals afgelopen jaar.”

Aardappelopslag bestrijden is en blijft de hoofdtaak. De onkruiddruk is zó hoog dat spotsprayen weinig toevoegt in deze regio. Gerben: “Mijn vader zegt altijd: als we hier alle onkruidzaden weghalen, dan zakt de bodem een halve meter.” Tot slot is de akkerbouwer ook over de bediening van de machine vol lof. “Het is kinderlijk eenvoudig, het lastigste is misschien wel het inschatten van de hoeveelheid spuitvloeistof die je moet aanmaken. Daar moet je gevoel voor krijgen.”

Win-winmachine

Ecorobotix groeit intussen hard door en haalde recent tientallen miljoenen aan nieuwe investeringen binnen, onder andere van chemiereuzen BASF en Yara. Ook zij zien het belang om zuinig met gewasbeschermingsmiddelen om te springen, om zo de toelating in de toekomst te behouden.

De ARA-spotsprayer kan 80 tot 95% middel besparen. Om die reden is de precisiespuitmachine niet alleen economisch rendabel, maar draagt ook bij aan een lagere milieudruk. Een win-winmachine dus.

Auteur: Matthijs Verhagen

Lees ook: ARA-spotsprayer van Ecorobotix nu ook SKL-gekeurd

Gerelateerde tags: Gewasbescherming, Precisielandbouw, Precisiespuiten, Spuitmachines