TREKKER duikt in de onderhoudsvoorschriften van 300 pk-trekkers van zes merken. Want wat zijn nou die onderhoudskosten? En waarin zitten de verschillen per trekkermerk? Conclusie: onderhoud kost €1,50 tot ruim €3,00 per draaiuur. Dat is een aanzienlijk verschil, maar het blijft slechts een fractie van de totale kosten.
Als je beseft wat zo’n 300 pk-trekker per draaiuur kost aan diesel, afschrijving en verzekering, dan zijn de onderhoudskosten maar een fractie van dat alles. Dat neemt niet weg dat het interessant is om eens in die kosten te duiken. Want wat kosten die 300 pk-trekkers nou qua onderhoud? En in hoeverre verschillen de onderhoudskosten per trekkermerk?
Als we netjes uitgaan van de onderhoudsvoorschriften, dan kosten deze 300 pk-trekkers in een tijdsbestek van vijf jaar gemiddeld €2,40 per draaiuur aan onderhoud. De kosten variëren van ruwweg €1,50 tot ruim €3,00. Dat zijn kosten exclusief arbeid. De onderhoudskosten zijn vooral afhankelijk van de prijs die de importeur rekent voor een litertje olie of een filter, en van het onderhoudsinterval dat ervoor staat.
Lees verder onder de foto’s
Wat meteen opvalt, als je de onderhoudsvoorschriften erbij pakt, is dat de onderhoudsintervallen van zulke moderne trekkers vaak lang zijn. In de jaren tachtig was het normaal om elke 200 uur de motorolie te verversen, terwijl dat vandaag de dag bij gemiddeld meer dan 600 draaiuren is. Niet gek, als je bedenkt dat een moderne Fase V-motor weinig toleranties kent, en ook filters en smeermiddelen in de loop der jaren sterk zijn verbeterd. Deutz-Fahr hanteert zelfs een 1.000-uren interval voor het verversen van de motorolie voor de 8280 TTV.
Houd er rekening mee dat je de motorolie vanwege veroudering sowieso elk jaar moet verversen. Dus wie niet aan het aantal draaiuren komt, benut het verversingsinterval niet volledig. Belangrijke nuance hierbij is dat in de praktijk vaak wordt vastgehouden aan alleen de urenstand. Die stand geeft aan wanneer de trekker of telemetrie een melding geeft dat onderhoud nodig is.
Voor deze kostenvergelijking zijn we uitgegaan van de trekkers die we het afgelopen jaar in één grote groepstest hadden: de 300 pk-klasse traploze trekkers. Fendt was in die test afwezig. McCormick was wél aanwezig, maar omdat we geen onderdeelprijzen kregen, laten we deze trekker buiten beschouwing.
We rekenen met drie situaties; de trekker draait 500, 750 en 1.000 uur per jaar over een totaalaantal van vijf jaar. Had een trekker aan het eind van het jaar nog onderhoud nodig, dan hebben we die kosten meegenomen in de berekening; zodat de trekker klaar staat voor het zesde jaar. Klein onderhoud, zoals doorsmeren en airco-onderhoud, hebben we achterwege gelaten.
Over het algemeen geldt: hoe meer draaiuren per jaar, hoe lager de onderhoudskosten per draaiuur. Uitzondering op die regel is Deutz-Fahr, want bij 4.000 uur zijn een riemspanner en koelvloeistof aan vervanging toe, en bij 5.000 draaiuren moet net de grote plas hydrauliekolie worden ververst (à €880) – die mag daarna wel weer 2.000 uur blijven zitten.
Lees verder onder de grafieken
John Deere is het goedkoopste in onderhoud, met gemiddeld €1,46. Dat zit ‘m met name in relatief lange intervallen (750 uur voor motorolie, 1.500 voor transmissie- en hydrauliekolie), en relatief goedkope filters en liters olie. Ter indicatie over dat laatste: John Deere rekent €5,54 voor een litertje motorolie, terwijl dat bij Claas €7,45 kost. De Claas-trekker is dan ook het duurste van de zes; gemiddeld €2,87 per draaiuur. Naast de onderdeel prijzen zit ‘m dat in het 600-uren-motorolie interval, en het feit dat er simpelweg relatief veel verschillende filters en onderdelen nodig zijn voor de Axion 870.
Check alle onderhoudskosten per trekker in onderstaande tabel. De onderhoudskosten bij 500 uur per jaar verschillen aanzienlijk. Dit komt vooral doordat als de ureninterval niet wordt gehaald, sommige fabrikanten schrijven voor dat een onderdeel dan jaarlijks wordt vervangen. Voor de berekening hanteren we – zoals gezegd – netjes de instructies, al zal in de praktijk gewoon gewacht worden tot de urenstand wél bereikt is. Dat betekent dat de kosten per draaiuur bij 750 of 1.000 uur per jaar realistischer zijn.
In de bovengenoemde bedragen gaat het puur om kosten voor onderdelen, oliën en filters. Houd er rekening mee dat er gemiddeld 41% per draaiuur bovenop komt voor arbeid – dan rekenen we met een werkplaatstarief van €75 per uur en de uren zoals de fabrikant die inschat voor elke beurt.
Over het totaal van 5.000 draaiuren ondergaat elke trekker volgens de voorschriften minstens één onderhoudsbeurt waaraan de monteur minimaal 10 uur werk heeft. In de praktijk wordt er dan zeker twee dagen gewerkt aan de trekker.
Grootste klus is het checken en afstellen van de klepspeling, omdat de monteur eerst veel componenten moet demonteren om erbij te kunnen. Volgens de instructietijden kost dat zo’n 5 uur sleutelen. Klepspeling checken moet bij Deutz-Fahr elke 2.000 uren, bij New Holland om de 2.250 uur, iedere 2.400 uur bij Claas, en elke 3.000 uur bij John Deere. De Agco Power-motoren van Massey Ferguson en Valtra zijn voorzien van hydraulische klepstoters. Die hoef je volgens de instructies niet te checken.
Sommige onderhoudsschema’s zijn eenvoudig te doorgronden, zoals die van John Deere. Als je het schema erbij pakt en de urenstand checkt, zie je vrijwel meteen wat je moet vervangen en wat je moet checken. Als je aan de slag gaat met de schema’s van Massey Ferguson en Valtra, is iets meer denkwerk vereist. Dat komt omdat alle onderhoudsinstructies in één tabel worden afgedrukt. De intervallen zijn steeds een meervoud van 600 uren – 600, 1.200 en 2.400 draaiuren.
Bij New Holland en Claas vergt het even puzzelen. Per urenstand moet je het hele onderhoudsschema doorspitten, en dan uitzoeken wat je allemaal moet uitvoeren – ook omdat je ongeacht het aantal draaiuren zaken hebt die je elk jaar, elke twee jaar of elke drie jaar moet uitvoeren.
Opmerkelijk: het onderhoudsschema voor New Holland is vrij ingewikkeld, terwijl het beeldscherm ín de trekker dit juist heel duidelijk weergeeft. Deze handige beeldschermfunctie zagen we alleen bij New Holland. Hopelijk volgen andere merken.
Claas en New Holland bouwen dezelfde FPT-motor in, en Claas en John Deere gebruiken dezelfde ZF-transmissie. Toch zijn de onderhoudsintervallen niet gelijk. De fabrikanten kiezen er handig voor om die intervallen in lijn te brengen met de rest van de componenten. Bij John Deere mag hydrauliek- en transmissieolie 1.500 uur blijven zitten (een meervoud van 750 uur van de motorolie), terwijl Claas – zelfde transmissie – 1.800 uur aangeeft (een meervoud van 600 uur van de motor).
Trekkers die de transmissieolie en hydrauliekolie scheiden – Deutz-Fahr, Massey Ferguson en Valtra –, hebben doorgaans een langer verversingsinterval voor de hydrauliekolie – hetzelfde geldt voor grotere reservoirs. Namelijk om de 1.800 of zelfs 2.000 draaiuren. Je zou kunnen redeneren dat er vanwege de gescheiden oliehuishouding minder snel onzuiverheden of een verkeerd type olie in de transmissieonderdelen terecht komt, en dat daardoor het verversingsinterval langer is.
Auteurs: Tapio Vesterinen en Bob Karsten
Lees ook: Zo maken deze loonwerkers hun machines winterklaar
Gerelateerde tags: Onderhoud, werkplaats
