Steeds meer akkerbouwers kiezen voor een biofrees. Door het wisselvallige weer was het afgelopen voorjaar voor gebruikers van een biofrees een extra uitdaging om goed werk af te leveren. Drie akkerbouwers vertellen over hun ervaring met dit type werktuig. - Foto: Jochem Mansholt
Afgelopen voorjaar kleurden veel percelen erg groen. Door het wisselvallige weer was het voor gebruikers van een biofrees een extra uitdaging om goed werk af te leveren. Toch kiezen steeds meer akkerbouwers voor deze machine. Drie akkerbouwers vertellen over hun ervaring met de biofrees.
Biofrees, Biomulch. Verschillende namen voor machines die in essentie hetzelfde nastreven; zo ondiep mogelijk frezen om gras of een groenbemester net boven de wortel af te snijden en luchtig neer te gooien om het zo snel mogelijk te laten afsterven. TREKKER vroeg verschillende leveranciers, en ook gebruikers, naar hun ervaring met dit type werktuig.
200 tot 300 biofrezen in gebruik
Een gemeenschappelijk antwoord is de zoektocht naar een alternatief voor chemische onkruidbestrijding. Steeds meer akkerbouwers gaan over tot de aanschaf van een biofrees. Brancheorganisatie Fedecom heeft cijfers van verkochte aantallen, maar een paar spelers die naar wordt aangenomen toch een substantieel deel van deze markt bedienen, melden geen verkochte aantallen.
Over heel Nederland gezien zijn naar schatting inmiddels 200 tot 300 machines in gebruik. Ook dit jaar zijn meerdere tientallen exemplaren verkocht. Niet-kerende grondbewerking (NKG) en verplichte vanggewassen op zandgrond zijn aanjagers voor de belangstelling, maar ook de toenemende aandacht van akkerbouwers voor de kwaliteit van de bodem. Organische stof en bodemleven zijn sleutelwoorden.
Meer toeren, minder rollen
In de simpelste vorm is een biofrees een gangbare frees waar de looprol wordt weggelaten om het materiaal zo luchtig mogelijk neer te leggen. Voor de diepteregeling komen er dan loopwielen aan de voorzijde. Een hydraulische klep maakt het mogelijk om de stroom van grond en gewasresten te sturen. “Dikkere, bredere en langere messen voor een volledige overlap was een doorontwikkeling die we met onze biofrees hebben gemaakt”, vertelt Christiaan Zutt namens Concept-Agri-importeur Vlaming (voorheen Concept-Perugini).
Lees verder onder de foto
Welk werktuig je ook gebruikt voor het oppervlakkig bewerken van een groenbemester; hoe vlakker het land, hoe ondieper de bewerking kan zijn. In principe is ieder spoortje er een te veel. – Foto: Jochem Mansholt
Behalve akkerbouwers zijn ook verschillende bollentelers inmiddels gebruiker van een biofrees. Die zoeken een manier om grasland voor de bollenteelt zonder glyfosaat dood te krijgen. Net boven de wortel afschrapen werkt dan beter dan de hele zode frezen. Bovendien wordt het geen modderpoel als er na het frezen nog flink water valt.
Vrijwel haakse messen om ondiep toch de hele breedte te bewerken en een hoger toerental van de rotor, is ook bij Kuhn het grootste verschil tussen een conventionele frees en de Biomulch, zoals Kuhn-importeur Reesink de bio-versie het liefst noemt. In principe kan de frees ook diep werken om het werk van een conventionele frees te doen, vertelt Reesink-productspecialist Christiaan Borkus. Punt is alleen dat de frees dan erg zwaar gaat trekken, zodat de leverancier adviseert voor dat doel toch een conventionele rotor te monteren.
Meerdere principes
Bekende leveranciers van biofrezen zijn Celli, Maschio, Kuhn en Alpego. De frees van Concept-Agri is een aparte, omdat die als overtopfrees werkt. Met dit verschil met een typische overtopfrees voor graslandvernieuwing, dat er geen zeef in de kap is ingebouwd. Om te voorkomen dat grond onder de kap aankoekt, monteert Concept-Agri inmiddels een anti-kleef kunststofplaat in de kap.
Meer dan alle andere frezen op de markt is de uit Oostenrijk afkomstige Geohobel specifiek als biofrees ontworpen. Geen gebogen messen, maar meer schopjes, als in een roterende spitmachine. Die zijn zo ontworpen dat ze de bovenlaag dun en egaal afschrapen. ‘Grondschaaf’ pleegt importeur Kramer in Burgerbrug de machine daarom te noemen.
Eén ding is voor alle biofrezen gelijk: ondiep de hele breedte affrezen lukt alleen als het land goed vlak is. Het succes van de biofrees hangt daarom niet alleen van de techniek en het afstellen van de frees af, maar begint bij een goede voorbereiding. Vlak land; ieder spoortje is te veel.
Hoewel schoffels in essentie hetzelfde doen, heeft elke fabrikant zijn eigen constructie. Aandacht voor schoffelen en onkruidbestrijding op de Akkerbouwdag.
