De Duitse machinefabrikant Amazone komt in 2027 met een nieuwe kunstmeststrooier in het topsegment: de ZA-TS 01 AutoSpread. Extra sensoren meten continu het strooibeeld. Nieuwe software vergelijkt deze data met het ideale strooibeeld en past de instellingen automatisch aan om dat te bereiken. Autonoom én gewoon tijdens het strooien.
De kunstmeststrooier wordt steeds slimmer, en de laatste paar jaar zijn ook serieuze aantallen strooiers verkocht met de optie windcorrectie, genaamd WindControl. Op basis van de gemeten windsnelheid strooit de machine dan iets harder tegen de wind in om toch de gewenste strooibreedte én de optimale verdeling te halen.
De laatste decennia is de optielijst van kunstmeststrooiers enorm gegroeid, mede door de mogelijkheden van gps en taakkaarten. Kunstmest is duur en het gebruik gelimiteerd, dus moet elke korrel vallen. Bovendien is er met vloeibare meststoffen een alternatief voor de korrel. De strooierfabrikanten zijn dus wakker.
Zo is er bij Amazone tegenwoordig sectieschakeling, strooibeeldbewaking, realtime windcorrectie, automatisch kantstrooien en correctie in bochten, op geren en kopakkers. Alle hulpsystemen zijn erop gericht om de perfecte verdeling te bewerkstelligen.
Eén grote maar: het blijft altijd theorie, want een controlesysteem was er niet. Tot nu, want precies die laatste stap voegt Amazone toe met AutoSpread. Samengevat: met sensoren meet de strooier realtime exact het strooibeeld, de machine zal de afstelling waar nodig aanpassen. Dat gaat volledig automatisch, met andere woorden: autonoom.
Het afstellen begint met de keuze voor de juiste strooitabel. Bewaring, op- en overslag en verschillen tussen batches en partijen kunnen echter zorgen voor schommelingen in kwaliteit. Dat heeft effect op het vlieggedrag van de korrels, dus op het strooibeeld. Natuurlijk, als je wilt kun je matten neerleggen en met een app het strooibeeld controleren. Dat kost echter tijd en het blijft een momentopname. Mede daarom levert Amazone sinds 2007 ook de optie Argus, waarbij ultrasoon sensoren de werprichting van de kunstmestkorrel meten.
Toch ontbrak ook in dit Argus-systeem één variabele om echt een goed beeld van het geleverde werk te krijgen. En dat is de afstand waarop de kunstmest achter de strooier op de grond landt. Dat is eigenlijk cruciaal om te weten; niet alleen voor het strooibeeld, maar zeker ook voor het juiste in- en uitschakelmoment bij sectiecontrole en op de kopakker. Fabrikanten kunnen dat meten in hun testhallen en kopiëren de instellingen vervolgens naar de strooier in het veld. Daar is het hopen op dezelfde precisie.
Op de nieuwe Amazone-strooiers met AutoSpread komen achterop twee sensoren bij die wél exact de werking meten. Zo weet de software voor het eerst exact waar de korrels achter de strooier landen. Daarop kan de software dus bijsturen door de strooier tijdens het werk opnieuw af te stellen op de kunstmestsoort. Of en hoe de sensoren in een volgroeid gewas werken, konden we tijdens deze eerste korte demo op grasland niet vaststellen. Evenmin konden we de precisie nameten.
Wel kunnen we de werking van AutoSpread uiteenzetten. Via een realtime online koppeling met de database van de fabrikant, vergelijkt de software het met de sensoren waargenomen strooibeeld continu met het voorgeschreven strooibeeld voor die bepaalde soort kunstmest. Feitelijk werk je dus in de praktijk, terwijl de software de strooier kan afstellen alsof hij op de testbank in de strooierhal van de fabrikant staat. Realtime en elke minuut opnieuw.
De strooicomputer buffert data, zodat een slechte dataverbinding niet direct tot problemen zal leiden. Bij afwijkingen corrigeert de strooier automatisch de instellingen, zoals het toerental van de strooischijven en het doseerpunt. Ook stelt-ie het in- en uitschakelpunt op de kopakker automatisch af op de realtime gemeten strooiafstand om zo op alle fronten de ideale verdeling te krijgen.
AutoSpread neemt alle bestaande mogelijkheden van windcorrectie, kopakkermanagement en strooicorrectie in bochten mee in de data. Op die manier ontstaat een kunstmeststrooier die zich volledig zelfstandig kan afstellen en aanpassen aan de omstandigheden. De software kan zelfs de kantstrooi-inrichting automatisch in- en uitschakelen, dankzij de komst van een elektrische stelmotor voor het in- en uitheffen van de centraal geplaatste deflector. Doordat je als chauffeur het strooibeeld op de terminal ziet, kun je ook handmatig ingrijpen. Dat kan gebeuren als er mechanisch iets mis is, zoals versleten of beschadigde strooischoepen. Die zou je op deze manier in een vroeg stadium kunnen herkennen.
Een vereiste voor de optie AutoSpread is dat de strooier hydraulisch is aangedreven. Naast de nieuwe AutoSpread-mogelijkheid haalde Amazone de hele strooier nog eens door de molen. De wijzigingen zijn vooral te vinden in details, zoals de nieuw vormgegeven kunststof spatlappen aan de voorzijde. Deze beschikken nu over een klein opbergvak om toebehoren mee te nemen en zijn specifiek ontworpen voor de zogenoemde EasyCheck-strooimatten.
Hoewel alle mogelijkheden wellicht complex overkomen, regelt de strooier dus veel zelf. In de praktijk stel je in op hoeveel meter afstand je van de perceelsgrens wilt blijven met strooien, en dat was het wel.
De New Holland ZA-TS 01 met AutoSpread is standaard uitgevoerd met CurveControl-strooicorrectie in bochten en wordt in 4.200- en 5.000-literuitvoeringen geleverd. De strooier zal in 2027 op de markt komen. Prijzen zijn nog niet bekendgemaakt.
Auteur: Matthijs Verhagen
Gerelateerde tags: Amazone, Kunstmeststrooiers, Mestmachines, mesttechniek, Precisielandbouw
