Hoe flexibel is een VF-trekkerband nu eigenlijk ten opzichte van een standaardband? Niet alleen in het gebruik, maar vooral qua bandenspanning en voetafdruk. Het Duitse vakmerk Profi liet dertien typen banden in de maat 650/65 R42 onderzoeken en testen door de technische universiteit in Dresden (D.). Dat leverde behoorlijke verschillen op.
Vrijwel elke bandenfabrikant levert inmiddels VF-trekkerbanden. Een alternatief voor de standaardband die dankzij zogeheten Very High Flexion-technologie tot 40% lager kan in druk óf 40% hogere lasten kan dragen bij gelijke druk.
Om te beoordelen wat de verschillen zijn tussen merken en typen banden, onderzocht de technische universiteit in het Duitse Dresden dertien achterbanden op invering, voetafdruk en rolweerstand in een proefopstelling.
Bij de uiteindelijke bandenkeuze spelen veel meer factoren mee, maar de testen geven een goede indruk van de mogelijkheden van de verschillende banden. Deze typen in de maat 650/65 R42 zijn getest:
Er staan twee Michelin Multibibs tussen omdat beide standaardbanden verschillende draagvermogens (loadindex) hebben. Zo heeft de Multibib (net als de Trelleborg TM800 en de Vredestein Traxion 65) een load-/speedindex van 158D, en die mag 4.250 kilo dragen bij 65 km/u op 1,6 bar. De Multibib Plus, de BKT Agrimax RT657 en de Ceat Farmax R65 hebben een load-/speedindex van 165D (5.150 kilo, 65 km/u, 2,4 bar). En de Alliance Agristar 365 Standard mag met een load-/speedindex van 170D 6.000 kilo dragen bij 65 km/u en 3,0 bar.
Alle geteste VF-banden hebben een load-/speedindex van 174D. Dat staat voor 6.700 kilo draagvermogen bij 65 km/u en slechts 2,0 bar spanning. Hieruit blijkt hoe belangrijk de juiste bandenspanning is, en daarom zijn die samen met de fabrikanten ingesteld aan de hand van de officiële bandenspanningstabellen.
Voor de test gingen we uit van een wiellast van 30 respectievelijk 45 kN. Dat komt overeen met 3 en 4,5 ton per wiel, zoals je bij zwaar continu trekwerk ziet. We gaan ervan uit dat een trekker de helft van z’n gewicht om kan zetten in trekkracht en dat 60% van het gewicht op de achteras steunt. Dit betekent 50 kN trekkracht bij 30 kN wiellast en 75 kN trekkracht bij 45 kN wiellast. Deze waarden zijn bepalend voor de bandenspanning. Bekijk je die in de tabel ‘Testresultaten en meetwaarden’, dan valt op dat de standaardband bij 30 kN wiellast op 0,6 bar (Vredestein) tot 0,8 bar (Alliance, Ceat) moet staan. Bij 45 kN is dat alleen bij Alliance en Vredestein 1,3 bar en bij de andere merken 1,4 bar.
Bij de VF-banden is 0,6 bar bij 30 kN wiellast meestal voldoende, met uitzondering van Alliance en Ceat (0,8 bar). Bij 45 kN wiellast varieert het bandenspanningsadvies van 0,9 bar bij Michelin en Vredestein tot 1,0 bar bij de andere fabrikanten. Uit de verschillen in bandenspanningsadvies blijkt gelijk al het potentieel van de VF-banden met hun zeer flexibele karkas.
Welke voetafdrukken levert dat dan op? Bij de standaardbanden resteert van de 650 millimeter bandbreedte bij 30 kN wiellast 550 (Michelin) tot 600 millimeter bodemcontact (BKT) in de breedte. Bij 45 kN een vergelijkbaar beeld, en zelfs bij de VF-banden zie je weinig verschil in het bodemcontact in de breedte. Verschillen zie je wel duidelijk bij het bodemcontact in de lengte. Bij de standaardbanden maten we bij 30 kN wiellast 550 (BKT) tot 680 millimeter (Trelleborg). Bij de VF-banden zien we 640 (Alliance) tot 700 millimeter (Michelin). Dat zijn flinke verschillen, waarbij je moet bedenken dat in het veld niet alleen de nokken maar ook de insporing meespeelt.
Omgerekend naar totaal contactoppervlak zie je bij 30 kN wiellast op de standaardbanden contactoppervlakken ofwel voetafdrukken van de nokken variërend van 3.200 cm2 bij BKT tot 3.600 cm2 bij Trelleborg. Bij een 50% hogere wiellast, 45 kN, zie je dat de voetafdruk bij Alliance nagenoeg gelijk blijft terwijl die onder invloed van de vereiste hogere bandenspanning bij Michelin, Trelleborg en Vredestein juist afneemt.
Bij 30 kN wiellast zien we bij de VF-banden geen specifiek grotere voetafdruk dan bij de standaardbanden. Wel bij 45 kN wiellast, dankzij de lagere bandenspanning. Bij de Alliance Agriflex en de Michelin Axiobib is de voetafdruk groter dan 3.900 cm2. Bij de Trelleborg TM1000 is dat slechts 3.655 cm2. Ten opzichte van de gemiddelde druk scheelt dat bijna 0,1 bar op het contactoppervlak (1,15 bar ten opzichte van 1,24 bar).
Hieruit blijkt gemiddeld genomen heel mooi waar de voordelen van de flexibelere VF-banden het best tot uiting komen. De druk onder het contactoppervlak van de VF-banden ligt bij alle fabrikanten tot 0,2 bar lager dan de standaardbanden. Hierbij komt dat de VF-banden een verhoging van de wiellast met 50% ook letterlijk duidelijk beter op kunnen vangen. De druk onder het contactoppervlak stijgt gemiddeld met maar 40%. Bij de standaardbanden levert 50% meer wiellast juist 60% meer druk onder het contactoppervlak op. Bovendien is die druk in de voetafdruk niet overal identiek. Deze verschillen zie je in de grafieken van de voetafdruk van elke band.
Het grotere contactoppervlak bij VF-banden is mogelijk doordat de wang van zo’n band dankzij een flexibeler karkas verder kan ‘inveren’. Niettemin verschilt de mate van invering per band zeer sterk. Zo maten we bij de BKT Agrimax 9 centimeter invering en bij de BKT V-Flecto 12 centimeter. En de Michelin Axiobib veert zelfs 14 centimeter in bij 45 kN wiellast! Een ongewoon gezicht waar je even aan moet wennen. Een dergelijke invering vermindert de (zijdelingse) stabiliteit. Daarom is het verhogen van de bandenspanning voor rijden op de weg ten zeerste aan te raden. Bijvoorbeeld met een bandenspanningwisselsysteem.
In dat verband is de rolweerstand van de verschillende banden eveneens interessant. Die is in algemene zin hoger bij VF-banden vanwege de lagere bandenspanning (en de sterkere vervorming van het karkas). De rolweerstand is gemeten op een vaste ondergrond bij de laagst mogelijke bandenspanning. In de praktijk, in het veld, pakt dat heel anders uit doordat banden met een grotere voetafdruk minder insporen, en dat geeft daar weer een lagere rolweerstand. In hoeverre de rolweerstand in de testomstandigheden verschilt, zie je in de tabel en in de grafieken.
Buiten de gedane metingen en resultaten om, verschillen de geteste banden op andere vlakken van elkaar. Zoals het loopvlak en de nokken. Die laatste zijn bij de Ceat Torquemax bijvoorbeeld 45 millimeter hoog en bij de Michelin Axiobib 58 millimeter. De Axiobib heeft dan weer 20 paar nokken terwijl de BKT V-Flecto 23 paar nokken telt. Dat heeft invloed op grip en reinigend vermogen en dat hebben we niet beoordeeld.
Sterk uiteen lopen ook de brutoprijzen. Van € 1.520 tot € 3.800 bij de standaardbanden en van € 1.720 tot € 5.330 bij de VF-banden. Dat zijn forse verschillen.
Auteurs: Hubert Wilmer, René Koerhuis
Lees meer artikelen over banden op Trekkeronline
Gerelateerde tags: Banden, Bandenspanning, VF-banden
