Verreweg het meeste werk doen de Litouwse broers Zakarauskas met drie moderne Case IH-trekkers. Maar voor sommige klussen is oud-Russische techniek in hun ogen de beste en vooral de goedkoopste optie. Bovendien genieten ze ook wel van een diep grommende V12.
Het liefst had Saulius Zakarauskas een demonstratie gegeven met z’n zwartgeverfde Kirovets-kniktrekker, met achterop een zelf verbouwde mestoplegger. Maar hij vond toevallig een vogelnestje op de radiateur waarvan de eitjes net zijn uitgekomen, dus hij laat de trekker liever stilstaan. Even kort starten kan wel, om het machtige geluid te laten horen. Een ruim bemeten V12 springt meteen aan, spuwt een straal zwarte rook omhoog uit de kenmerkend Kirovets-uitlaatpijp.
Saulius gebruikt deze Kirovets, die achter op dubbellucht staat, alleen voor het uitrijden van drijfmest. De basis van de mesttank is een 50-tons vrachtoplegger. Daarvan verwijderde hij de drie assen en bouwde er twee voor terug die luchtgeremd en luchtgeveerd zijn. De tank staat op vier 28.1 R26-banden. Aan de achterkant bouwde hij een hydraulisch aangedreven pomp met een ketsplaat, waarmee hij de mest 20 meter breed verspreidt. Een demonstratie zit er dus even niet in, maar goed, er is meer dan genoeg te zien op het erf.
Lees verder onder de foto’s; bekijk nog meer foto’s onderaan dit artikel
Saulius Zakarauskas en Roberta Zakarauskienė gebruiken 460 hectare grasland om de in totaal 300 stuks vee te voeden en te weiden. Het gaat om een biologisch bedrijf in Litouwen met 110 stuks Limousin-koeien en de rest kalveren. Op hetzelfde erf staat ook het materieel van broer Stasys Zakarauskas en zijn vrouw Loreta Zakarauskienė. Zij hebben een akkerbouwbedrijf en telen 300 hectare granen.
Ook broer Stasys werkt voor de grondbewerking graag met oude techniek. Zo staat er een Kirovets K701 uit 1987 met V8-motor klaar. Ernaast staat een jongere Kirovets K744D (uit 1997) met 400-pk-sterke Deutz-motor met een schijveneg. Stasys gebruikt deze trekker voor het zware werk en rustte de machine uit met led-werklampen.
Het is een indrukwekkende entree als je op het bedrijf komt. De drie kniktrekkers staan namelijk bij de oprit geparkeerd. En het blijft niet bij die drie. Er staat ook een Charkov T150-kniktrekker op dubbellucht die het op het moment niet doet (startmotor ontbreekt, onder andere); hij wordt niet meer gebruikt.
Voor het inkuilen gebruiken de Litouwse boeren een Kirovets-kniktrekker die Saulius zelf ombouwde tot wiellader. De trekker met V8-motor is uit 1985. Saulius bouwde een zware giek op de achterkant van de kniktrekker, en monteerde er een ware omkeerinrichting in. Dat betekent dat de cabine, die standaard een soort tweezitter is, nu is voorzien van twee stuurwielen, twee sets pedalen, en stoelen gericht naar beide rijrichtingen.
De sleutelaar bouwde ook een omkeerbak in de transmissie. Zo kan hij de versnellingen beide kanten op gebruiken. Het geheel staat rondom op dubbellucht en weegt 17 ton. De urenteller is kapot, dus de urenstand is ongewis. De trekker, of beter gezegd de wiellader, gebruikt hij alleen om de 460 hectare gras in te kuilen. Zakarauskas kan twee of drie keer per jaar een snede gras oogsten.
Nu lijkt het alsof de broers Zakarauskas alleen maar oude machines gebruiken, maar dat is niet waar. Voor het meer algemene werk staan een Case IH Puma 150 en twee Case IH Puma’s 180. Denk dan aan het maaien, voor de twee Pöttinger-opraapwagens, vaste mest uitrijden (met twee Jeantill-strooiers), of ronde balen persen met de Krone- of Case IH-pers. De broers overwegen om een Case IH in te ruilen. Ze neigen ernaar een Claas te kiezen.
In de schuur staat overigens ook nog een vrij nieuwe, 520 pk sterke Rostselmash Torum 770-maaidorser. Die hebben de broers gekocht nét voor de Russisch-Oekraïense oorlog begon. “Gelukkig zijn veel componenten van westerse makelij, zoals een Cummins-motor en Bosch-hydrauliek”, vertelt Saulius Zakarauskas. “Dus onderdelenvoorziening is niet zo’n probleem.” Ook telt het bedrijf nog drie oude Belarus-trekkers: een voor de hark, een voor de kunstmeststrooier en een derde moet ook nog ergens staan.
Naast het moderne materieel is het is wel zo dat de Litouwers voor het zware, simpele werk terugvallen op de oude, Russische trekkers. De reden: goedkoop. “Die trekkers kosten alleen nog diesel, meer niet”, vertelt Saulius. “Repareren doen we zelf. Dat kan nog bij dit soort trekkers.”
Om dat laatste kracht bij te zetten, lopen Saulius en Roberta nog even naar de koeienstal. Daar staat de voercombinatie: een oude Charkov T150 uit Oekraïne met recente Rino-voermengwagen. Met enig zelfspot klimt Saulius in de kniktrekker. De staldeur is vrij laag, dus mag de voertrekker maar 2,70 meter hoog zijn. Daartoe heeft de Litouwer het dak van z’n trekker afgeslepen, en daar eigenhandig een soort golfplaat op gemonteerd.
De uitlaat van de Charkov T150 is voorzien van een bocht van 90 graden en spuwt een straal rook bij het aanslaan. De trekker wordt in de winter, of bij een hete zomer als de koeien binnen staan, om de dag gebruikt om te voeren. “Ik weet niet of ik deze wel moet laten zien”, grapt Saulius over de wat gehavende trekker.
Auteur: Bob Karsten
Lees meer artikelen over de TREKKER-roadtrip door de Baltische Staten
Gerelateerde tags: Baltische Staten, Kniktrekkers, Trekkers
