Miniaturenverzamelaar Gert Valkema heeft van hobby zijn werk gemaakt

Gert Valkema groeit op een melkveebedrijf op. Als kind heeft hij net als vele andere kinderen miniaturen om mee te spelen. Hoewel hij het werk op de boerderij mooi vindt, heeft hij geen ambities om het bedrijf voort te zetten.

De liefde voor miniaturen blijft en Valkema gaat verzamelen. Dat is nog in de tijd dat er weinig aanbieders zijn in Nederland en webshops nog amper actief zijn. Valkema: “Om bijzondere modellen te krijgen, zette ik ’s nachts de wekker om te bieden op veilingen in het buitenland. Dan kocht ik tien modellen in één keer. Eén voor mijn eigen verzameling en de andere negen verkocht ik door. Het geld dat ik overhield, stak ik weer in mijn verzameling.”

Zijn verzameling miniaturen groeit hard. Toch mist Valkema een model in zijn collectie. Een zes-elements schudder is nergens te vinden.

Lees verder onder de foto

Het model dat het begin van MarGe Models markeert, is deze Fella zes-elements schudder. In 2008 is het zover en worden 1.500 stuks van dit model gemaakt en verkocht. Dat smaakt naar meer, en in 2009 volgt een enkele hark van Fella.

Verkoop Fella-schudder smaakt naar meer

De drang om een schudder te hebben is zo groot, dat Gert en zijn vrouw Marianne een Nederlandse partij benaderen om het model voor hen in China te laten te bouwen. Ze vragen een offerte op om 1.500 stuks te laten maken.

Om een model te mogen maken, moet je toestemming hebben van de fabrikant van de echte machine. Valkema vraagt die bij meerdere merken en Fella geeft er gehoor aan. Gert krijgt toestemming om merk- en typenaam en logo’s van Fella te gebruiken voor het maken van een zes-elements opklapbare schudder.

Het verkopen van deze modellen smaakt meer. In 2009 volgt een Fella-enkele hark en in 2010 tot 2011 komen de eerste trekkermodellen van Ford. Gert en Marianne doen de zaken op dat moment nog vanuit de huiskamer. Die staat volledig vol met dozen.

Vanaf 2012 worden modellen rechtstreeks in China geproduceerd, waar Gert en Marianne inmiddels goede banden hebben opgebouwd met enkele diecast-fabrikanten. Diecast betekent dat aparte onderdelen via een eigen mal worden gemaakt; deze kunnen onafhankelijk bewegen. Denk dan aan deurtjes die open en dicht kunnen. Je hebt ook resin-modellen, die worden in één stuk in één mal gevormd. Bij een resin-model kunnen de deurtjes niet open.

Lees verder onder de foto

Ook deze Veenhuis-mesttank met knikdissel is een favoriet van Valkema. Dat komt vooral doordat het origineel een Nederlandse machine is en door de hoeveelheid details die dit schaalmodel heeft.

Veel metalen onderdelen

Sinds zeven jaar werkt het echtpaar fulltime in hun bedrijf MarGe Models , een afkorting van de namen Marianne en Gert). Inmiddels is het team uitgebreid met enkele medewerkers. De modellen komen in containers aan in een kantoorpand met opslaglocatie. Ze wachten in het magazijn op verzending.

Uniek aan de modellen is het wat luxere materiaalgebruik. MarGe Models maakt graag gebruik van metaal voor bijvoorbeeld de cabine, velgen en het plaatwerk. Dat merk je vooral aan het gewicht van de modellen. Pak je er een op, dan merk je dat het met 700 tot 800 gram fors zwaarder aanvoelt dan modellen van de concurrentie, die vaak rond 300 à 400 gram zitten. Naast meer metaal zijn details als werklampen van glas, en worden zowel de metalen als plastic delen gespoten. Zo krijg je de glans-uitstraling die een echte trekker ook heeft.

Het voordeel van het gebruiken van metaal en glas is dat een model erg luxe en niet zo gammel aanvoelt. Het nadeel is dat de kosten een stuk hoger zijn. Er gaan namelijk minder delen in een mal en daarmee gaan de productiekosten omhoog. Gemiddeld genomen kosten een mal en de prototypes voor een trekker € 80.000 tot € 90.000. Daarna volgt de productie, tegen € 40 tot € 50 aan kosten per model.

Lees verder onder de foto

Grotere modellen zijn duurder omdat er meer mallen nodig zijn. Ook gaat er meer materiaal in zitten. Zoals bij deze Vervaet-vijfwieler, die barst van de details.

Trots op Nederlandse merken

In de showroom in het Drentse Hoogeveen heeft Valkema een groot aantal modellen staan. Vooral zelfontwikkelde, maar ook nog modellen die in de beginperiode van het bedrijf door een Nederlandse tussenpersoon zijn geleverd. De Fella-schudder die eigenlijk aan de basis staat van het bedrijf, staat hoog in het lijstje van favorieten. Ook is Gert erg trots op miniaturen die gebaseerd zijn op Nederlandse machines, zoals de Trioliet-kuilvoersnijder, de Vicon Acrobat en de Veenhuis-mesttank met knikdissel.

Van de modellen die Valkema in de showroom heeft, staan ook exemplaren thuis. Mocht er een incident zijn waarbij modellen verloren gaan, dan heeft de verzamelaar er dus altijd nog een of enkele extra.

Verzamelen op de achtergrond

Wel beaamt Valkema dat het bouwen en verkopen van eigen modellen de oorspronkelijke hobby heeft beïnvloed. Het verzamelen is wat minder belangrijk. De privécollectie bestaat inmiddels vooral uit miniaturen van MarGe Models; er zijn niet meer zoveel mooie modellen van concurrenten.

Ook een nadeel vindt Valkema dat er soms kritiek is vanuit zelfbouwers die denken dat hun model of idee is gekopieerd door een miniaturenproducent. Het kan namelijk zo zijn dat een zelfbouwer een mooi model toont en er kort daarna een productiemodel op de markt komt vanuit MarGe Models. De zelfbouwer vindt dit dan heel toevallig en verwijt Valkema het kopiëren van zijn model. Vaak is dit simpelweg niet eens mogelijk, omdat er een lang voortraject zit aan het produceren van een model. De tijd tussen het idee om een type te maken en de uiteindelijke productie bedraagt vaak een jaar, soms zelfs langer.

Lees verder onder de foto; bekijk meer foto’s onderaan dit artikel

Voor de Vervaet Hydro Trike-vijfwieler zijn maar liefst achttien mallen gebruikt, die op deze twee pallets zijn opgeslagen. Valkema liet ze in een container naar Nederland komen omdat de fabriek ze niet meer gebruikt.

Licenties van machinefabrikanten nodig

Op de vraag wat Valkema nog eens zou willen maken, antwoordt hij het leuk te vinden om een paar John Deere-modellen te presenteren. De moeilijkheid hierbij zit hem vooral in het verkrijgen van licenties vanuit John Deere. De machinefabrikant heeft enkele partners die miniaturen voor hem maakt en is daarom niet scheutig om licenties aan andere modelfabrikanten te geven.

Samenwerken met Claas en CNHi

Als je een licentie krijgt, krijg je naast de toestemming om logo’s, merknamen en kleuren te mogen gebruiken, ook vaak de 3D-modellen van de echte trekker. Fabrikanten kijken vervolgens mee in het ontwikkelingsproces en controleren de 3D-prototypen.

John Deere gaat op dit moment nog weinig op verzoeken in. Toch vindt Valkema dat geen storend probleem: er zijn nog genoeg modellen te maken.

MarGe Models werkt nu al nauw samen met Claas, CNH Industrial (CNHi) en andere grote bedrijven. Dat levert leuke opdrachten op, zoals de bouw van de laatste generatie New Holland T7 HD-modellen. Valkema zag al in een vroeg stadium als een van de weinigen hoe de nieuwe trekker eruit zou gaan zien. Zo kon hij kort na de introductie van het echte model al een miniatuur aanbieden.

Auteur: Jacco van Erkelens

Lees ook: Zo bouwt miniaturenclub L.C.N. zijn clubmodel 2023