Hans von der Heide is uitvinder in hart en nieren. Ondanks zijn vergevorderde leeftijd is hij nog steeds actief. De afgelopen jaren werkte hij met veel inzet aan en parallelploeg en heeft daar ook patenten op. Maar daarover later meer. De man heeft in de landbouwmechanisatie een te groot verleden om daaraan voorbij te gaan.
Von der Heide begon zijn carrière als leerling bij Güldner en Claas, en werkte in het onderhoud van machines bij Grimme. In 1962 zette hij samen met zijn vrouw Rosi de stap naar een eigen mechanisatiebedrijf in Laggenbeck, omgeving Osnabrück. Behalve handel in landbouwwerktuigen en reparatie van werktuigen zette hij ook een eigen fabricage op.
Von der Heide is de uitvinder van wat in Nederland de U-snijder wordt genoemd. Geen steekschop, maar een automatisch heen-en-weergaand mes dat een kuilvoerblok volledig uitsnijdt. Von der Heide bracht de machine onder de naam Silo-Boy op de markt. De Silo-Boy was in 1974 ‘DLG-anerkannt’ en werd in 1977 gepatenteerd.
Een automatisch voersysteem en een voermengwagen (zowel getrokken als zelfrijdend) volgden, evenals meerdere andere vindingen. In totaal goed voor 100 patenten. De inmiddels 87-jarige Von der Heide is nog gezond van lijf en leden en neemt het lasapparaat nog steeds ter hand. Hij hoopt het nog mee te maken dat zijn parallelploeg ook daadwerkelijk in productie komt.
Lees verder onder de foto’s
In 2013 begon de techneut met de ontwikkeling van een parallelploeg. In 2015 is daarop een patent verleend. Met autonome voertuigen in het vooruitzicht voorziet de uitvinder een toekomst voor zijn idee.
Het moet eenvoudiger kunnen, dacht Hans von der Heide toen hij in 2013 in Oost-Duitsland een rondje meereed met een 500 pk-trekker voor een twaalfscharige ploeg. Het gewicht, de investering en de 30 meter brede kopakker om te draaien stonden hem niet aan.
Zo ontstond het idee van een parallelploeg. Compact, relatief licht te heffen en geschikt voor een combinatie met al of niet aangedreven grondbewerking. Desgewenst te combineren met een zaaimachine. Von der Heide, toen 75 jaar, ging aan het lassen en slijpen. Aanvankelijk een vierschaarmodel, want het bedrijf van Ralf Große-Endebrock bij Osnabrück, waar hij de ploeg naar hartenlust mocht uitproberen, had slechts een 150 pk zware trekker. Die kon de ploeg met 60 centimeter werkbreedte per schaar makkelijk aan.
De vierschaar werd een vijfschaar, passend bij de standaard 3 meter brede werktuigen en de maximale in Duitsland toegestane breedte op de weg. De trekker van 150 pk kon de ploeg nog steeds aan, en Von der Heide kreeg na de eerste ervaringen voldoende vertrouwen in zijn concept. In 2015 is de parallelploeg gepatenteerd; inmiddels ook wereldwijd.
Inmiddels zijn we tien jaar verder sinds de verlening van het patent, en de ploeg werkt. In de voormalige DDR werkte machinefabrikant Fortschritt volgens Von der Heide twintig jaar aan een parallelploeg. Maar Fortschritt kreeg het niet voor elkaar.
In de basis werkt Von der Heide met standaard risters; hij koos voor kunststof. De risters werden verhoogd, ook aan de achterkant van kunststofbekleding voorzien. De scharen werden verlengd om tot 60 centimeter snijbreedte te komen. Het was experimenteren met de juiste stand van de risters en de diepteregeling, want zoolijzers ontbreken. Door het ontbreken van zoolijzers werd er wat bedacht met een extreem lang zoolijzer op de zijkant om de zijdelingse kracht op te vangen.
Aan rondgaande ploegen is geen gebrek, maar Von der Heidens idee is dat de ploeg ook zaaibedbereiding en eventueel zaaien in één werkgang moet aankunnen. Ook dat is gelukt. Vanaf het begin was al een doorvoer voor een aftakas en een hefinrichting voorzien. Met een sideshift en verstelmogelijkheden om het totale ‘Gespann’ zonder zijdelingse krachten rechtuit te laten lopen.
Wat Von der Heide betreft is de ploeg klaar voor de praktijk, hoewel nog niemand hem in productie heeft genomen. Er is belangstelling uit de markt, onder andere om op lichte grond in één werkgang met een getrokken machine aardappelen te poten.
Rondgaand werken heeft zijn beperkingen, maar nu de autonome trekker met de dag dichterbij komt kan dat naar het idee van de pionier ook een doorbraak voor de parallelploeg betekenen. Afgelopen winter bouwde hij daarom de al langer geplande linkswerkende uitvoering van zijn parallelploeg. Daarin is alle ervaring van de afgelopen tien jaar verwerkt.
Samen met een autonome trekker wordt dat dan een heen-en-weer rijdende combinatie. Bijvoorbeeld een voertuig volgens het concept van een Claas Xerion of een JCB Fastrac: vier gelijke wielen, een goede gewichtsverdeling en vierwielbesturing. Zo kun je bij het keren op de kopakker met een minimum aan manoeuvreren weer recht voor de volgende werkgang komen. En niet te vergeten (ook vanaf het begin een uitgangspunt): bovenover ploegen.
Auteur: Martin Smits
Gerelateerde tags: Grondbewerking, Parallelploegen, ploegen
