De Krone GX is een universele transportwagen met losbandprincipe. Een wagen die nadrukkelijk niet alleen bedoeld is voor de afvoer van geoogst gras en mais, maar ook voor allerlei andere gewassen of zelfs houtsnippers. We testten de Krone GX 440 van 44 kuub en vroegen gebruikers naar hun ervaringen.
In het Nederlands is er eigenlijk geen goede term voor wat de Duitsers zo mooi ‘Häckseltransportwagen’ noemen: een transportwagen voor gehakselde producten. Misschien dat silagewagen het dichtst in de buurt komt, maar dat doet de akkerbouwproducten die je er ook mee kunt vervoeren geen recht. Bovendien is er ook nog de voordeligere TX die zich, mede vanwege de voordeligere prijs, beter leent als pure silagewagen. Universele transportwagen dus maar.
In november 2021 kwam de eerste lichting van de Krone GX op de markt, de GX 440 en 520. Afgelopen najaar kwam de kleinere GX 360 Plus erbij. De GX 440 is er als Plus- en als Pro-uitvoering. Plus wil zeggen zonder Isobus en zonder load sensing-hydrauliek. De Pro-uitvoering heeft wel Isobus én load sensing.
TREKKER testte de GX 440 Pro afgelopen jaar. Die 440-uitvoering heeft een nominale waterinhoud van 44 kuub zonder doseerwalsen. Als onderstel deed een elektrohydraulisch gedwongen gestuurd tridem onderstel dienst.
Nog wat andere gegevens: de geteste GX 440 weegt leeg 11,6 ton en met 31 ton maximaal toegestaan gewicht resteren een laadvermogen van 19,4 ton en een oplegdruk van maximaal 4 ton op de K80-kogel. Voor de besturing dient een K50-aankoppeling, die Krone door een contactloze besturing met gyroscoop wil vervangen. De hydraulische knikdissel met draaihoeksensor zet de wagen na elke losbeurt automatisch vlak en biedt eveneens voordelen bij het aan- en afkoppelen, en bij het loshakselen van een perceel mais. Je kunt ’m dan vooraan laten zakken zoals een silagewagen.
Het principe van de losbandwagen is eenvoudig: de schuivende voorwand van de wagen is bevestigd aan de 3,8 millimeter dikke losband van pvc (met daarin twee stroken polyesterweefsel geweven) op de bodem van de wagen. Aan de achterzijde is de band verbonden met twee kettingen die onder de wagen doorlopen en op hun beurt weer aan de voorwand zijn bevestigd.
Twee hydromotoren zorgen voor de beweging van de as en de aandrijving van de kettingen. Volgens Krone is de breeklast van de band 100 ton en van elk van de kettingen 25 ton. De constructie en de breeklast voldeden tijdens onze werktuigtest. Ook bij overbelading met vaste mest, graan en compost. Behalve een paar smeernippels is het losbandsysteem onderhoudsvrij.
Doordat band, ketting en voorwand een vast geheel vormen, is de positie van de voorwand exact te bepalen aan de hand van het aantal omwentelingen van de as aan de voorzijde vanaf de uitgangspositie. Hiermee is gedoseerd lossen mogelijk en kun je de gewenste loshoeveelheid exact inprogrammeren. Dat heet ‘Exact Load’ in Krone-bewoordingen, en is inmiddels standaard op de Pro-uitvoering. Het is niet leverbaar op de Plus-modellen. In de praktijk gebruik je deze functie lang niet altijd omdat je zelden weet hoe lang een kuil is en omdat de chauffeur op de kuil vaak precies weet waar hij het gewas gelost wil hebben.
Wat je ook laadt en lost met de Krone GX 440, de snelheid van lossen maakt indruk. Zonder gebruik van doseerwalsen gaat dat zo je wilt in minder dan 60 seconden. Je kunt de (getemperde) lossnelheid op de terminal ingeven en optioneel ook met een afstandsbediening lossen (€1.475). Die neem je er wat ons betreft zeker bij, want op die manier los je eenvoudig ook producten zoals balen ruwvoer of ander stukgoed. Je kunt de achterklep dan op afstand openen en de lossnelheid en draairichting van de bodem bepalen. Erg handig.
Zo losten wij moeiteloos aardappelen op een transportband via het 20 bij 25 centimeter metende graanschot. Zelfs met gevoelige knollen gaat dat dankzij het bandprincipe probleemloos. En omdat kiepen niet nodig is, is er geen kans op gevaar bij lossen in lagere gebouwen of op ongelijk terrein. Het bereik van het signaal van de afstandsbediening mag groter, en daar werkt de fabrikant naar eigen zeggen aan.
Dankzij het grote plexiglas kijkvenster in de voorwand heb je vanuit de trekker goed zicht op de lading en op de binnenzijde van de wagen (die bovendien uitstekend verlicht is). Het draagt, in tegenstelling tot een rooster, bij aan de graandichtheid van de wagen. Af en toe schoonspuiten is natuurlijk wel nodig. Met de hydraulische knikdissel in de laagste stand zie je door het rooster van de hakselklep ook een deel van de inhoud van de wagen.
Eventuele resthoeveelheden die voor de voorwand belanden, schuif je na het lossen terug mee naar voren zodat ze aan de voorzijde door de geperforeerde bodem kunnen vallen. Mocht er wat op de onderzijde van de band onder de wagen vallen, dan maken afstrijkers de band weer grotendeels schoon. Via luiken aan de zijkant kun je de onderzijde van de band ook reinigen en de afstrijkers controleren en afstellen. Tussen band en aandrijfas hoopt zich weinig materiaal op.
Lost de GX ook producten zoals graan en koolzaad zonder morsen? Ja, ook dat lukt. Zelfs van de kleine koolzaadkorrels belanden er tijdens het lossen maar weinig voor en langs de voorwand. Voorwaarde is wel dat je de polyurethaan afdichtingen tussen de voorwand en de zijdelingse sandwichpanelen goed afstelt voor een juiste afdichting. Let wel: we vulden koolzaad tot aan het niveau van de beweegbare zijwanden. Op die manier heb je nog altijd 30 van het 44 kuub grote laadvolume beschikbaar.
Daarover gesproken: als je van plan bent om producten als aardappelen, suikerbieten en groenten te transporteren, kies dan voor die €6.620 kostende beweegbare zijwanden. Dan kun je de hoogte links en rechts afzonderlijk beperken tot 3,35 meter (met 800/45 R26,5-banden). Dit komt trouwens ook van pas bij het loshakselen van een perceel mais, met name in bochten.
Een nadeel geeft het ook, en wel wat betreft het afdeksysteem van de lading. Bij neergelaten zijwanden ontstaat daar namelijk een ruimte tussen waar zich gewasresten kunnen ophopen. Op zich niet zo’n punt, ware het niet dat de gewasresten ook het mechanisme vervuilen van de cilinders die de achterklep bedienen. Lastig om te reinigen, en op den duur ligt daar corrosie op de loer. Krone werkt aan verbetering. Sowieso is het reinigen van een losbandwagen zoals de GX lastiger dan van een silagewagen.
De achterklep en doseerwalsen hebben twee kanten. De achterklep opent ver en hoog, en dankzij de constructie aan de bovenzijde ook ver naar voren zonder grote oversteek. Hierdoor kun je grotere producten zoals balen ruwvoer en stukgoed ook laden via de achterzijde van de wagen. Slim is dat je de twee optionele, €12.215 kostende doseerwalsen in de achterklep ‘op kunt bergen’. Ze bewegen dan mee omhoog. Hiervoor zet je in 15 tot 20 minuten vier klauwen (twee per kant) en een snelspanner om nadat je via de geïntegreerde telescoopladder in de wagen bent geklommen.
Functioneel erg praktisch, maar het vergroot door het extra gewicht wel de belasting op de constructie die de achterklep opent en sluit. Temeer omdat zich bij een volgehakselde wagen materiaal ophoopt in en tussen de doseerwalsen. Dat geldt ook voor aardappelen en suikerbieten. Die belanden in de open doseerwalsen, met als gevolg een zwaardere achterklep en meer druk op de bouten en cilinders.
Sinds een modificatie moeten scheuren in de lasnaden zoals wij ervoeren niet meer voorkomen. En eerlijk is eerlijk: de wagen lost zonder doseerwalsen al zo gelijkmatig dat die eigenlijk overbodig zijn.
Mede dankzij de Isobus-bediening van de Pro-uitvoering toont de terminal een veelheid aan informatie en parameters. Je kunt veel automatiseren, zoals het gehele losproces als je nog wat minder ervaren bent. Dan gaat de onderrijbeveiliging omhoog, de achterklep ook, en start het lossen met de vooraf ingestelde losbandsnelheid. Zodra de wagen leeg is volstaat een volgende druk op de knop om de voorwand in de uitgangspositie terug te brengen, de achterklep te sluiten en de onderrijbeveiliging weer in positie te brengen. Dat laatste gaat op z’n laatst bij een rijsnelheid hoger dan 20 km/u. De symbolen op de terminal spreken niet allemaal voor zich. Hier zit nog potentieel voor verbetering.
Weging van de inhoud met krachtmeetpennen kost €4.705, voor €725 extra monteert Krone een manometer aan de voorzijde van de wagen. Met de weergegeven druk kun je de belading bepalen. Na kalibratie werkt het weegsysteem zeer nauwkeurig. Zo vervoerden we op een dag 500 ton snijmais en bedroeg het verschil in gewicht tussen een geijkte weegbrug en de weergave op de terminal van de GX maar 100 kilo!
Zaak is wel om de weging met een vlak staande, ongeremde wagen te doen. Hierdoor functioneert de automatische ingestelde weging op het moment dat de achterklep opent maar beperkt. Niettemin biedt de onderliggende software schier oneindige mogelijkheden om gegevens te verzamelen en informatie te verstrekken. Heb je dan ook nog eens Smart Telematics aan boord, dan verschijnt de informatie ook in de mykrone.green-omgeving of in de app.
Al met al gedraagt de Krone GX 440 Pro zich inderdaad als een (zeer) universele en ook professionele transportwagen. Eentje die zich bovendien erg stabiel gedraagt op de weg. Een en ander uit zich in de investering die met een GX 440 Pro is gemoeid. De vanafprijs bedraagt €126.380 en uitgevoerd zoals door ons getest kost-ie €198.299.
Auteurs: Tobias Bensing, René Koerhuis
Lees ook: Krone levert kleinere universele transportwagen GX 360 Plus
Gerelateerde tags: Grasdag, Grasoogst, Krone, Oogstechniek, Transportwagens
Meldingen
