Van Eerd klaart een klus met een bulldozer in combinatie met een rupsgraafmachine en de nieuwe Xerion-dumper voor het interne grondtransport over het terrein. Het bedrijf leunt al jaren op bijzondere zelfrijders met grote banden en een dumperopbouw. – Foto’s: Matthijs Verhagen
René van Eerd, eigenaar van Van Eerd Groep in ‘s-Hertogenbosch (N.-Br.), heeft een lange historie met bijzondere zelfrijdende dumpers. Het streven naar een lage bodemdruk vormt de rode draad. Voor het nieuwste hoofdstuk dienen Xerions als basis, wat zijn de plannen?
Of de afspraak om de Xerion in actie te zien nog wel door kan gaan, gezien de stromende regen de hele dag al? Aan de andere kant van de lijn bestaat daarover geen twijfel: “Zeker wel, nu kun je júist mooi zien waarvoor we de dumpers hebben gebouwd!”, zegt René van Eerd vol overtuiging. Zijn bedrijf Van Eerd Groep is vooral gespecialiseerd in grondwerk en egaliseren van in de spoor- en wegenbouw.
Van Eerd wordt vandaag ingeschakeld om in het Limburgse Meijel een perceel opgebrachte grond te vlakken. Een aannemer kan daar met zijn standaard shovel en dumpers al de hele winter en het voorjaar niets beginnen vanwege de extreem natte omstandigheden. De deadline waarop het project af moet zijn, nadert. Van Eerd heeft de klus daarom geklaard met een bulldozer, in combinatie met een rupsgraafmachine en de nieuwe Xerion-dumper voor het interne grondtransport over het terrein.
Vier IF 900/60 R38-banden verdelen de druk maximale breedte. Eén band per spoor en een relatief lichte, maar degelijke basis maken de Xerion Saddle Trac met 10-kuubs gronddumper uniek.
De regen komt ook deze avond met bakken uit de hemel. Een mooie vuurdoop voor de Xerion, die in hondengang over het perceel rijdt. De modder van de doorweekte toplaag spat onder de banden vandaan, maar wonderwel spoort de volgeladen Xerion amper in. Met één wiel per spoor, brede IF-banden op lage druk en alle wielen aangedreven, rolt de volgeladen zelfrijder mooi door. Terwijl de – ter vergelijking – meegebrachte 150 pk-trekker met tandemas-gronddumper léég al meer inspoort, en eenmaal volgeladen helemaal niet meer van z’n plek komt. Deze uitkomst is geen nieuws voor Van Eerd. Het bedrijf leunt al jarenlang op bijzondere zelfrijders met grote banden en een dumperopbouw.
De bak heeft een waterinhoud van 10 kuub. Ook met 14 kuub oogt de Xerion stabiel en laat hij verrassend weinig sporen achter in de verzadigde ondergrond.
Opvolger van Terra Gators
Dat begon zo’n twintig jaar geleden met twee Terra Gator-vierwielers met een dumperbak. Die zette het bedrijf duizenden uren in bij de aanleg van de HSL-spoorlijn. “We konden toen aantonen dat onze machines minder druk per vierkante centimeter hadden dan een vrachtwagen met oplegger op rijplaten.” In het spoorwerk is dat van groot belang. Het ballastbed, dus de stenen waarop het spoor rust, moet in goede staat blijven, inclusief de ondergrond. Hoe minder bodemdruk, hoe beter. Het feit dat geen rijplaten nodig waren, spaarde opdrachtgevers enorm veel geld uit. En dat legde ook Van Eerd geen windeieren. Al snel kwamen er nog twee Terra Gators bij, die later ook nog een tijdje op rupsen werden gezet.
Naast het spoorwerk zette de ondernemer deze machine intussen ook in bij natuurwerken op drassige ondergronden, en in de maisoogst zodra het nat werd. “We hebben ook maisschotten bij de dumpers. Als er iemand belt om mee te hakselen, dan ben ik gelijk vertrokken”, grapt de oud-loonwerker. Om serieus te vervolgen: “De Terra Gators hadden eigenlijk maar één nadeel. In het spoorwerk moeten we vaak héél ver achteruit rijden. De recentere Terra Gators zonder Fuller-bak lopen achteruit vrij langzaam.”
Van Eerd pioniert al langer met zelfrijdende dumpers op grote banden. Eerder reed hij met Terra Gators als basis. De bakken zijn, met twistlocks en een subframe, overgezet op de Xerions. Als alles functioneert, komt er een nieuwe laklaag.
Sleutelen niet altijd succesvol
Intussen zijn die Terra Gators al enkele jaren technisch versleten en opgeruimd. Van Eerd denkt dus al een hele tijd over de mogelijke opvolgers, en dat zijn niet allemaal succesverhalen. Het is de keerzijde van pionieren: “We zijn vorig jaar bezig geweest om twee drieassige Riecam-bietenladers om te bouwen tot dumper. Dat is mislukt, want na het inkorten van het chassis waren ze niet meer wendbaar genoeg, je kreeg ze de bocht niet om. Ook was de hydrostatische aandrijving niet echt geschikt.”
Begin dit jaar stuitte het bedrijf op twee door Vervaet ingeruilde Claas Xerion 4000 Saddle Tracs. Dat zag er veelbelovend uit. Degelijk gebouwd, genoeg motorvermogen, hondengang, brede banden, luchtdrukwissel en een traploze transmissie. Van Eerd kocht niet één, maar gelijk beide identieke Claas Xerion Saddle Tracs.
Na aankoop verwijderden de monteurs in de eigen werkplaats de opbouw en inmiddels zijn deze spullen doorverkocht. De nog aanwezige 12-kuubs dumperbakken met subframe knapten ze op en zijn passend gemaakt op de Xerions. Je kunt ze dankzij twistlocks verwijderen. Een bak is opgebouwd, de tweede Xerion wordt momenteel opgebouwd in de eigen werkplaats. En dan zijn er nog twee dumperbakken over. “Als het goed werkt, komen er straks nóg twee dumpers bij. Dat stond vooraf al vast. Ik geloof hierin en wil iets doen wat een ander niet doet”, zegt van Eerd.
Van Eerd kocht twee identieke, gebruikte Xerions. En als deze bevallen komen er nóg twee bij. “Ik geloof hierin en wil iets doen wat een ander niet doet”, zegt van Eerd.
Zelfrijder met meer band dan dumper
Maar toch, in de landbouw staat een Xerion met z’n 16 ton niet bekend als lichtgewicht. Binnen het grondverzet moet je dat anders bekijken. Ter vergelijking: een Volvo A30-knikgestuurde dumper weegt leeg al snel zo’n 24 ton. Fors zwaarder dus, in vergelijking daarmee is de Xerion licht. Ook staat hij rondom op IF 900/60 R38-lagedrukbanden. Toch is het verder omlaag brengen van het eigengewicht voortdurend een aandachtspunt. “In onze werkplaats stripten we de Xerion helemaal om hem zo licht mogelijk te krijgen. Alles wat met de vroegere opbouw te maken had en we niet nodig hebben, dat is natuurlijk gedemonteerd. Daarnaast werd ook bijvoorbeeld de complete hefinrichting achterop, de derde hulpas, en zelfs de extra hydrauliekpompen. Alles om hem lichter te krijgen. Ook de fronthef gaan we er nog afhalen”, legt Van Eerd uit.
Dat de Xerions daarmee niet meer multifunctioneel inzetbaar zijn, is niet van belang voor hem. Het gaat puur om de laagste bodemdruk als dumper. Daarom is de bak ook bewust niet te groot met 10 kuub inhoud. Want anders zou de bodemdruk alsnog toenemen en zou de grondverzetter z’n eigen concept onderuit halen. Van Eerd stelt dat de nieuwe Xerion-dumpers een fors lagere bodemdruk hebben dan een trekker of vrachtwagen op grote stalen rijplaten. Zonder rijplaten tóch kunnen rijden zonder spoorvorming of schade aan de ondergrond; dat moet straks het verschil maken in de markt.
Om het gewicht omlaag te krijgen is de achterhef volledig verwijderd. Ook de fronthef gaat er nog af, zelfs de extra hydrauliekpompen zijn afgebouwd.
Zowel in de spoorbouw, bij natuurwerken als ook andere nieuwe klussen ziet de ondernemer kansen. Het idee, een zelfrijder met meer band dan dumper, is bijzonder in de markt. Ten opzichte van rupsdumpers kan de Xerion met z’n hondengang bovendien de druk precies verdelen in een spoorbaan van 4 meter breed, waarbij er slechts één wiel per spoor loopt. “Met de Xerions is de basis bovendien weer jonger, er zijn gewoon onderdelen van te krijgen. En ook belangrijk: hij voldoet aan de Fase V-emissie-eisen.”
