Het machinepark van Loonbedrijf Ronald Bos staat volledig ten dienste van de melkveehouderij. Dat betekent niet dat de loonwerker alle facetten van dienstverlening in die sector aanbiedt. Specialisme in maaien en voeren en voorsprong in techniek zorgen voor een sterke positie in de markt.
Drie Krone Big M 450-maaiers, gezamenlijk goed voor 9.000 hectare maaiwerk op jaarbasis, staan in de voorjaarszon op het bedrijfsterrein van Loonbedrijf Ronald Bos in het Friese Hoornsterzwaag. In de schuur vind je diverse werktuigen en vier strakke Fendt-trekkers.
Onlangs vierde Ronald Bos zijn 30-jarige bedrijfsjubileum. Een goed moment om terug te blikken op een aantal opmerkelijke machines die hij in zijn loopbaan gebruikte. Het grasseizoen staat voor de deur, het machinepark van de ondernemer staat op scherp.
Lees verder onder de foto’s
Als schoolgaande tiener was Ronald vooral te vinden op een naburig melkveebedrijf. Trekkerrijden en koeien voeren, het was allemaal prachtig. De voorliefde voor Fendt vindt hier zijn oorsprong, op dat bedrijf was er een 102 S. Als zoon van een schoolmeester zat boer worden er niet in. Toch was de melkveehouderij de grote passie van Bos.
Hij had al op jonge leeftijd een uitgesproken visie op landbouwmechanisatie. Na het voeren in de ochtend op het melkveebedrijf werden trekker en mengvoerwagen geparkeerd tot de volgende voerronde. Zonde dacht Bos. Als ik zelf zo’n ding had zou ik mijn diensten aan verschillende veehouders kunnen aanbieden, en de machines veel effectiever kunnen inzetten.
Na enkele jaren is de stap naar loonwerker gezet met de aanschaf van een voermengwagen en twee trekkers. Een Fendt 600 voor de voerwagen en een John Deere 7800 met voorlader. Omdat je maar op één trekker tegelijk kunt rijden, bedacht Bos een frame waar de hele voertrein mee werd gekoppeld. Zo trok hij van bedrijf naar bedrijf. De bijna 21,5 meter lange combinatie haalde de krant. Dat de landbouwpers zich nog vaker zou verdringen op het erf van Bos, zou later blijken.
Het loon-voerbedrijf was met de voercombi een stap in de richting van wat nu bekend is als de zelfrijdende mengvoerwagen. Zelfrijders, gespecialiseerde werktuigen met een eigen besturing, spraken de ondernemer ten zeerste aan. Ze vormen ook nu de ruggengraat van het bedrijf.
Maaien was ook zo’n ding dat veel efficiënter zou kunnen; triplemaaiers stonden nog in de kinderschoenen. De Fendt 615 met zijn omkeerinrichting was een goed uitgangspunt voor een ‘semi-zelfrijder’. Niemeyer kwam in die tijd met een unieke 7,5 meter brede triplemaaier die in de achterhef ging. In combinatie met de omkeerbare bestuurdersplaats was de semi-zelfrijder geboren.
De Niemeyer bleek geen succes. De obstakelbeveiliging scheurde er volledig uit bij het raken van een houten paaltje. Daarnaast leverde de machine een onregelmatig maaibeeld. Bos: “Ik heb dat ding op een zondag voor de poort van Cebeco geparkeerd.” Een maaier van 40.000 gulden … Een ervaring rijker, maar einde verhaal.
Het maailoonwerk liet de ondernemer echter niet los. Een collega-loonwerker adviseerde om voorlopig door te gaan met een front- en een zijmaaier. Zo maaide Ronald 600 hectare dat jaar. Later werden de triplemaaiers beter, onder andere van Deutz-Fahr. Het werd pas echt interessant toen de ondernemer op de Agritechnica de debuterende Krone Big M zag staan. Die moet ik hebben, zei Bos. De Big M van de eerste generatie had een maaibreedte van 9,1 meter en was voorzien van een John Deere-motor. De zelfrijder is in de daaropvolgende jaren regelmatig vernieuwd.
Op dit moment heeft Bos drie Krone Big M-machines van de laatste generatie, die als Big M Gen 6 in de boeken staan. De voorliefde voor de grote Krone-zelfrijders heeft door de jaren heen ook dieptepunten gekend. In 2005 deed Bos zijn Big M’s van de hand. “Ik was ze zat, te veel gedoe. Terugkijkend noemt de loonwerker enkele tegenslagen, maar hij roemt ondertussen de capaciteit van de Big M. Geweldig wendbaar, eenvoudig te hanteren en ook op kleine percelen kun je er prima mee uit de voeten.
Toch ging het niet allemaal zonder slag of stoot. Gen 1 was voorzien van een John Deere-motor met royaal vermogen. De machine was in de basis een stuk kleiner dan de huidige. Gen 2 was voorzien van een Mercedes Benz zes-in-lijn-dieselmotor die volgens de ondernemer onvoldoende vermogen leverde. Op verzoek kreeg Bos een zwaardere motor van de fabrikant. “Toen kon je tandwielen tellen”, zegt de loonwerker. De mechanische overbrenging kon de krachten niet aan.
Problemen met de oliekoeling waren er ook, vooral op de tweede generatie, waar een soort stofzuiger de koeling automatisch zou moeten schoonzuigen. Een onbetrouwbaar systeem, met als gevolg oververhitte hydrauliekolie. De Big M’s maakten plaats voor twee Fendt 930’s met Kuhn-triplemaaiers, waarbij hij de hydraulische aandrijving zelf maakte.
Dat Loonbedrijf Bos als echte grasexpert bekendstaat mag duidelijk zijn. Onlangs werd hij gevraagd de nieuwe Zwitserse ARB-Tec Cutaro-zelfrijdende vlindermaaier te testen. Ook in het verleden wilden machineproducenten graag dat Bos zijn visie zou geven op nieuwe producten. Zo testte hij ooit een Kuhn 7 metermaaier, bestaande uit twee delen die je handmatig moest koppelen. Een onhandig systeem, herinnert de ondernemer zich. Verder pionierde Bos met het unieke testexemplaar van de Claas Cougar-zelfrijder.
Op de Agritechnica van 2007 presenteerde Krone de Big M500. Toen Ronald Bos oog in oog stond met zijn oude liefde, hakte hij de knoop door en was hij weer terug bij de machine die hem altijd na aan het hart heeft gelegen. Vandaag de dag telt het bedrijf acht zelfrijders voor maai- en voerdiensten. Ook zijn nieuwe takken aangeboord, zoals het uitrijden van vloeibare kunstmest. Hierin verwacht de ondernemer veel groei.
Tips voor beginners heeft Bos ook: blijf bij je vakgebied en zorg dat je elkaar niet voor de voeten loopt. Samenwerken is beter dan elkaar te beconcurreren.
Auteur: Mark Pasveer
Lees ook: Kiest de markt voor een opraapwagen of hakselaar?
Gerelateerde tags: Grasoogst, Voederwinning
