4 juli 2024

Drie trekkerchauffeurs over automatisch keren op kopakker

De Valtra T214 van Jannick van Benthem in Marknesse (Fl.) keert zelfstandig tijdens het sleepslangen. De trekkerchauffeur heeft zijn handen vrij om andere taken uit te voeren, zoals het aansturen van de mestpomp. - Foto's: Mark Pasveer

Trekkerfabrikanten bedenken functies om het werken met een trekker voor de chauffeur makkelijker te maken. Het automatisch keren op de kopakker is er zo een. Maar gebruiken trekkerchauffeurs deze functie in de praktijk ook echt? Waarvoor? En wat brengt het? TREKKER vroeg het aan drie chauffeurs.

Trekkerchauffeurs gebruiken functies als automatisch schakelen en automatisch recht rijden al volop. Trekkerfabrikanten gaan hierin verder en ontwikkelden ook de mogelijkheid van automatisch keren op de kopakker. Is dit een handige functie? TREKKER sprak met chauffeurs die voor het cultiveren, het poten van aardappelen en sleepslangbemesten deze optie gebruiken.

Binck Smit: Hogere nauwkeurigheid en tijd- en brandstofbesparing

Trekkerchauffeur Binck Smit in Meeden (Gr.) heeft een akkerbouw- en loonbedrijf. Smit verdiepte zich in het najaar van 2023 in de functie automatisch keren op de kopakker. Deze mogelijkheid zit op zijn Case IH Rowtrac 380 CVX. Op een groot perceel moest hij met de trekker cultiveren. Het automatisch keren op de kopakker leek hem wel handig.
“Als je eenmaal weet hoe de functie werkt, is het niet zo moeilijk. Het kost alleen tijd om het uit te zoeken”, blikt Smit terug. “Als de trekker bijna aan het eind van een perceel is, gaat de cultivator omhoog en de rijsnelheid daalt. Dan keert de trekker automatisch op de kopakker. Vervolgens gaat de cultivator weer naar beneden en de rijsnelheid weer omhoog. Het is puur gebruikersgemak. Alles gaat automatisch en je hebt je handen vrij”, aldus Smit.
De voordelen die hij ondervindt zijn een hogere nauwkeurigheid en tijd- en brandstofbesparing. “Als je grote blokken land hebt en de grond moet bewerken of zaai- of schoffelwerk moet uitvoeren, is het een handige functie”, zo denkt Smit. Op kleine percelen lijkt het hem vanwege de lange insteltijd niet handig.

Voordelen automatisch keren

EFFICIËNTIE Door het automatisch keren van de trekker en werktuig op de kopakker kun je nauwkeurig en efficiënt werken. De chauffeur hoeft immers het stuur niet meer aan te raken. En hij of zij hoeft niet te remmen of gas te geven, of een keer extra in te steken. Dit levert brandstof- en tijdsbesparing op.
Nauwkeurigheid Het systeem kan de bocht en het draaipunt precies uitrekenen. Bij precisielandbouw is dat belangrijk omdat iedere centimeter er een is.
Minder vermoeiend Het handmatig keren op de kopakker is door de vele herhaling inspannend voor de chauffeur. Doordat deze handeling automatisch gebeurt, is het minder vermoeiend gedurende een lange werkdag. Het bevordert het gebruiksgemak en de chauffeur kan zich focussen op andere taken.
Geen overlap Het automatisch systeem voert iedere keer eenzelfde beweging uit. Nog een keer over eenzelfde stuk grond rijden is hiermee verleden tijd. Van overlap is geen sprake meer en de kans op bodemverdichting wordt minder.

Kevin Bakker: Kaarsrecht in de lijn, maar instellen kost veel tijd

Trekkerchauffeur Kevin Bakker heeft samen met zijn vader een akkerbouwbedrijf in Zeewolde (Fl.). Bakker rijdt met vier John Deeres. Bij het poten van aardappelen gebruikt hij sinds het voorjaar van 2023 de functie automatisch keren op de kopakker op zijn trekker.
Hij wil kaarsrecht voor de lijn staan wanneer de aardappelen de grond in gaan, en dat lukt. Als Bakker uit de kopakker komt, staat hij met zijn trekker en pootmachine recht voor de lijn. Het omhoog en omlaag gaan van de pootmachine gebeurt automatisch. Het resultaat: erg strak werk.
Op de aardappelpootmachine zit sectiecontrole. Dus de pootmachine schakelt aan het eind van de rij uit, gaat omhoog, keert met de John Deere op de kopakker, gaat omlaag en begint vervolgens opnieuw met poten. Dit gaat allemaal automatisch.
Bakker wil dat het werk netjes gebeurt. Slingertjes in het pootwerk wil hij absoluut niet. Hoge precisie en tijdsbesparing ziet hij als de grote voordelen. Ook speelt een beetje minder bodemverdichting mee. Reden: je draait maar één keer. Met de trekker met werktuig hoef je niet meer te steken.
Een nadeel is wel dat het instellen best veel tijd kost. Zo’n 30 minuten. Bij grote percelen levert het arbeidsgemak, tijdsbesparing en minder bodemverdichting op. Bij kleine percelen heeft hij zijn twijfels of de functie zinvol is.

Minpunten automatisch keren

Lange insteltijd Het instellen van het automatisch keren duurt gemiddeld 30 minuten. Je moet de perceelsgrenzen, de breedte van de trekker en het werktuig en de bandenmaat ingeven.
Op kleine percelen niet interessant Wanneer je op een groot perceel cultiveerwerk, zaaiwerk, pootwerk of schoffelwerk moet uitvoeren, kan de genoemde tijdsinvestering van het instellen voordelen opleveren. Bij kleine percelen kost het juist meer tijd dan dat het wat oplevert.
Obstakels Op een perceel kunnen zich obstakels bevinden als bomen, hoogspanningsmasten, windturbines of een plas water. De chauffeur moet dan ingrijpen. Dus het oog van de chauffeur blijft nodig.

Jannick van Benthem: Oog van de chauffeur blijft altijd nodig

Trekkerchauffeur Jannick van Benthem in Marknesse (Fl.) rijdt met een Valtra T214 en een sleepslangbemester. Van Benthem werkt sinds februari 2024 met automatisch keren. Trekker en bemester maken iedere keer eenzelfde draaispoor. Hierdoor heb je geen overlap. Bovendien heeft Van Benthem zijn handen vrij voor functies als het aansturen van de mestpomp en het controleren van de sleepslang.
Tijdsbesparing en minder bodemverdichting zijn voor de trekkerchauffeur de voordelen. Hij onderstreept wel dat de chauffeur moet blijven opletten. Er kan altijd een boom, hoogspanningsmast of windturbine in een perceel staan, of er ligt een plas water. Het oog van de chauffeur is zeker nodig om in te grijpen mocht dat nodig zijn.
Kortom, het automatisch keren op de kopakker is een handige functie voor werken op grote percelen. Maar vergeet niet dat het oog van de chauffeur nodig zal zijn om in te grijpen waar dat nodig is.

Auteur: Annelies Bakker