Hoe zit het nu precies met laadvermogen en totaalgewicht?

TREKKER zocht uit wat de belangrijkste wetten en regels zijn rondom laadvermogen en totaalgewicht. Veel boeren vergissen zich in termen als toegestane aslasten en oplegdrukken. En hoe verhoudt het netto laadvermogen zich tot de aslasten?

Voorheen kocht je een 12-, 14- of 18-tons kipper. Dat sloeg doorgaans op het laadvermogen van de kipper. Je sprak in die tijd niet over aslasten en oplegdruk (het aantal kilo’s dat op de trekhaak rust). Veel boeren denken nog steeds in die termen.

De termen laadvermogen en maximaal toegestaan totaalgewicht worden nog wel eens door elkaar gehaald. Laadvermogen is niet hetzelfde als het maximaal totaalgewicht van een kipper. Maar hoe zit dat nu precies?

Toegestane aslast en oplegdruk

De wettelijke toegestane maximale aslast bij een snelheid van 40 kilometer per uur is 10 ton per as, mits de technische aslast ook die 10 ton toestaat. Een as die technisch maximaal 9 ton aankan, mag je wettelijk ook niet hoger belasten dan die 9 ton.

De oplegdruk – het gewicht dat op de trekhaak hangt – is afhankelijk van de toegestane oplegdruk (het gewicht) achter op de trekker én het toegestane gewicht van de aanhanger-koppeling. Bij een standaard trekoog is dat maximaal 2,5 ton. Bij een K80-koppeling is dit maximaal 4 ton. De meeste trekkers mogen die maximaal 4 ton kogeldruk ook technisch hebben. Afhankelijk van de inrichting van de trekker (type trekhaak) moet je dus kijken wat de toegestane oplegdruk is van de kogel op de trekker. Het kan ook 3,5 of 3 ton zijn. Dit heeft direct invloed op het totaal toegestane gewicht van de aanhangwagen.

Lees verder onder de tabel

Zelf rekenen

Voor een tandem-aanhanger levert dit het volgende totaalgewicht op:

• Bij standaard trekoog: 2,5 ton PLUS 2 × 10 ton per as, maakt 22,5 ton totaalgewicht.

• Bij een K80-koppeling: 4 ton PLUS 2 × 10 ton per as maakt 24 ton totaalgewicht.

Het laadvermogen bereken je vervolgens door het eigen gewicht af te trekken van het totaalgewicht hierboven. Voorbeeld: toegestaan totaal gewicht 24 ton, ledig gewicht aanhangwagen 7 ton. Toegestaan laadvermogen is dan 17 ton. Stel dat de opleg-/kogeldruk niet 4 maar 3 ton is, dan valt het laadvermogen 1 ton lager uit, dus 16 in plaats van 17 ton.

Een vergelijkbare som maak je voor het totaalgewicht van een drieasser-aanhangwagen:

• Bij een standaard trekoog: 2,5 ton PLUS 3 × 10 ton per as maakt 32,5 ton totaalgewicht.

• Bij een K80-koppeling: 4 ton PLUS 3 × 10 ton per as, maakt 34 ton totaalgewicht.

Stel een drieasser weegt leeg 10 ton, dan mag je respectievelijk 22,5 of 24 ton laden.

Typeplaatje

Alle nieuwe voertuigen beschikken tegenwoordig over een typeplaatje. Daarop staat het maximale gewicht per as, de oplegdruk en het totaalgewicht vermeld. Vergeet ook niet dat het draagvermogen van een band toereikend moet zijn om het gewicht op de as te kunnen dragen.

Soorten kogels

K80-kogels worden gebruikt als trekkogel. Een K50 dient als stuurkogel voor gedwongen sturing (tenzij er een elektrische besturing op de aanhanger is gebouwd). Op de K80-kogel dient een typeplaatje te zijn aangebracht. Het is niet meer toegestaan om zelf een trekoog of -kogel aan een voertuig te lassen.

Lees verder onder de foto

Op de K80-kogel dient een typeplaatje te zitten. De K80-koppeling aan de aanhanger mag 4 ton druk hebben, de K80-koppeling aan de trekker 3 ton.

K80-koppeling

Als je een K80-koppeling hebt, dan mag je daar dus maximaal 4 ton op leggen. De koppeling wordt ook gezien als een as. Als je op de nieuwe typeplaatjes kijkt, dan staat er A0. Dat is de maximale druk op de koppeling. A1 staat dan voor de eerste as, A2 voor de tweede as.

Gevolgen overbelasting

Bij een controle op overbelading kun je een fikse boete krijgen van de politie. Dat begint bij € 400 maar kan fors oplopen. Een te hoge aslast kan immers schade toebrengen aan de weg. De controleurs zetten de combinatie op een geijkte weegbrug. Op het moment dat je overbeladen bent én je hebt een te lange remweg, kan dat voor problemen zorgen, onder meer bij de verzekeraar. Je bent wel aansprakelijk voor eventuele schade die je veroorzaakt als gevolg van een overbeladen wagen.

Auteur: Annelies Bakker