Ursus failliet: de kat met negen levens

Na een langere periode van verlies draaien, is trekkerfabrikant Ursus failliet verklaard. Of er een doorstart komt, is niet duidelijk. Het zou niet de eerste keer zijn. Al jaren lang schrijven Poolse nieuwssites over financiële problemen bij het bedrijf. Herstructurering en pogingen om samen te werken met buitenlandse investeerders mochten niet baten. Falend management en wisselende directies lijken de oorzaak.

Echt verrassend is dit alles niet. Al sinds begin jaren negentig zijn er financiële problemen. Waar de fabrikant in de jaren tachtig van de vorige eeuw goed was voor 60.000 trekkers per jaar, kelderde de productie naar 1.578 stuks in 2006. Eigenlijk heeft het bedrijf zich nooit kunnen aanpassen aan de nieuwe economie van na de Sovjettijd: wel kunnen produceren, maar niet kunnen inspelen op de behoeftes van de markt.

Wederopstanding

Na een faillissement in 2002 werd Ursus overgenomen door het Poolse staatsbedrijf Bumar. Deze eigenaar investeerde vervolgens nauwelijks in productievernieuwingen die nodig waren om Ursus als concurrerend merk terug op de markt te brengen. De trekkerproductie stagneerde, maar kreeg in 2011 nieuw leven ingeblazen na overname door het Poolse bedrijf Pol-Mot Warfama. De naam Ursus bleef, vanwege de uitstekende staat van dienst in de meer dan honderdjarige geschiedenis. Niet alleen trekkers, maar ook machines en tuin- en parkgereedschap kregen voortaan een Ursus-sticker op het plaatwerk.

Lees verder onder de foto

Modellen zoals de Bison zijn nog steeds erg geliefd en worden op bedrijven nog dagelijks gebruikt. Trekkers zonder poespas, degelijk en ‘doen wat ze moeten doen’. Het mindere comfort neem je voor lief.

Terug in Nederland

Nieuws in 2015 is dat AJB Mechanisatie uit het Gelderse Ruurlo de import van Ursus op zich neemt. Dat zorgde voor enige media-aandacht, en een kleine opleving in de vraag. Een van de eerste nieuwe modellen die AJB toen naar Nederland haalde was de 11054, een vrijwel volledig mechanische trekker van 110 pk (81 kW). De vraag zakte daarna weer in, geïnteresseerden haakten af. Volgens eigenaar Aart Jan Brinkman van AJB hadden stijgende prijzen hiermee te maken. Aan Ursus kleeft het imago van een budgettrekker, maar nieuwprijzen zijn gestegen. Niet zo gek als je bekijkt dat de basis bestaat uit componenten zoals Perkins-motoren en Carraro-versnellingsbakken. Drie nieuwe Ursus-trekkers heeft het bedrijf verkocht in de afgelopen jaren. Aart Jan Brinkman geeft ook aan dat het merk te lang uit beeld is geweest in Nederland. Daardoor is het op de achtergrond geraakt. Veel marketing is er niet gedaan om Ursus terug op de kaart te zetten.

Aan onderdelen geen gebrek

De onderdelenvoorziening komt volgens AJB niet in gevaar door het faillissement. Er is nog genoeg op voorraad. Het bedrijf heeft nog menig ouder model in onderhoud. De taaie motoren en eenvoudige bediening worden geprezen. Het comfort was ten opzichte van premiummerken ver te zoeken, maar dat namen gebruikers op de koop toe. De aanschafprijs was er tenslotte naar.

Vanpeteghem uit het Vlaamse Westrozebeke was Ursus-dealer in België vanaf begin jaren tachtig tot eind jaren negentig. “De prijs-kwaliteit verhouding was gewoon goed. Gebruikt zijn types uit deze jaren erg gewild voor de Poolse markt. Als we er één te koop hebben, is die zo op weg naar Polen.” Ook Vanpeteghem geeft aan nog veel onderdelen op voorraad te hebben liggen. Vanwege nieuwe emissienormen waren de Vlamingen eind jaren negentig genoodzaakt te stoppen met de verkoop van Ursus.

Lees verder onder de foto

Na de overname in 2011 door Pom-Mat Warfama kregen ook machines en tuin- en parkmateriaal de naam Ursus.

Het einde nabij

Trioliet nam in 2020 de productielocatie in Opalenice over van Ursus, waar het bedrijf de onderdelen en frames voor het Nederlandse bedrijf bouwde. Het verbeteren van het logistieke proces was de reden van overname. Deze verkoop gaf Ursus enige financiële lucht, maar bracht geen langetermijnoplossing. Directiewisselingen, financiële onzekerheid en mislukte overnames zijn geen ingrediënten voor een stabiele bedrijfsvoering. De focus ligt dan op overleven en niet op productontwikkeling. Het merk ging simpelweg niet meer met de tijd mee.

De afgelopen twintig jaar is Ursus een aantal jaren weggeweest uit Nederland. Daardoor kon het geen stabiele klantenkring opbouwen. Desondanks blijken Ursus-gebruikers de oudere modellen koesteren. Dat Ursus verdwijnt van de Nederlandse markt, zal voor weinigen invloed hebben. Andere grote merken kunnen concurrerende modellen leveren en hebben het voordeel van een goed en landelijk dekkend dealernetwerk. Daar tegenop boksen zou een lange adem vergen.

Zou het merk toch weer een nieuw leven krijgen, dan moet het flink zijn best doen in om in Nederland te kunnen slagen.