Proefrit Merlo Multifarmer MF 40.9 CS

De Merlo Multifarmer maakte heel wat los twintig jaar geleden. Iedereen had wel een mening over het concept. Het idee van een verreiker en trekker gecombineerd in één machine was in alle opzichten bijzonder, maar niemand kon het precies een plekje geven. De verwachtingen waren hoog, want ook Manitou, New Holland, Dieci en Argo ontwikkelden in sneltreinvaart een verreiker met hefinrichting en aftakas, om hoe dan ook een antwoord te kunnen bieden op de Multifarmer. Maar de concurrentie kreeg het concept nooit van de grond en ook op die eerste generatie Merlo Multifarmers was best het een en ander aan te merken. De bediening was erg ingewikkeld, met een scherm en zestien druktoetsen. Lange tijd pasten er géén grote banden onder en het motorvermogen was aan de krappe kant. De aandrijflijn van de aftakas was net iets te licht om het volle motorvermogen over te brengen. Los van deze technische zaken bleek de meerprijs van zo’n € 20.000 een drempel.

Lees verder onder de foto

De hef is degelijk gebouwd en tilt maximaal 7 ton. De zijstabilisatie zit in het midden ondergebouwd, dat creëert ruimte voor een grote stuurhoek van de achterwielen. De aftakas kan de volledige 170 pk mechanisch overbrengen. Bij gebruik van de hef is de achteras star en pendelt de vooras, bij verreikerwerk is dat andersom.

Alternatief voor (extra) voorladertrekker

Merlo zat echter niet stil. Het bleef de Multifarmer altijd bouwen en doorontwikkelen. De jongste generatie, sinds 2018 op markt, is niet meer te vergelijken met de eerste. Dat blijkt als we een proefrit maken. Met z’n dubbel uitschuifbare mast heeft deze 40.9 een hefcapaciteit van 4 ton tot 8,80 meter hoogte. Bijzonder is het aan-boord-weegsysteem. Zonder enige concessie is de Multifarmer 100% verreiker, zoals je dat mag verwachten.

Daarom richten we ons vooral op de trekkerkant van deze groene Italiaan. Die steekt technisch en qua bediening nu een stuk uitgerijpter in elkaar. Daarbij is het – niet onbelangrijk – gelukt om de meerprijs sterk te drukken. Een Multifarmer en een gelijk uitgevoerde standaard Merlo-verreiker schelen nu nog zo’n € 10.000. Deze twee zaken opgeteld maakt de Multifarmer nu écht het overwegen waard. Op basis van deze proefrit is de afweging voor twee groepen een must: enerzijds iedereen die in de markt is voor een nieuwe verreiker én af en toe ook een trekker tekortkomt. Anderzijds de groep die een nieuwe viercilinder trekker met voorlader overweegt aan te schaffen.

Lees verder onder de foto

Zicht op het werktuig vanaf ooghoogte. Aankoppelen is prima te doen doordat je één vanghaak goed kunt zien.

Massieve bouw, dus zwaar

Wat is dan concreet veranderd? Om te beginnen zitten er sinds 2013 andere assen onder de Multifarmer. Eerder werkte Merlo met portaalassen zonder eindvertraging, nu met zwaardere rechte assen mét naafreductie. De aandrijflijn met permanente vierwielaandrijving kan dus meer koppel aan, dat is nodig door de komst van een sterkere motor. Tot tien jaar geleden was 115 pk (Deutz) de max, in het topmodel dat wij rijden ligt nu een 170 pk FPT. Dit samen zorgt ervoor dat de Multifarmer meer bij heeft te zetten op de rijaandrijving. Hij kan zich qua pk’s nu veel beter meten met de hoofdtrekker bij veel veehouders. Eerder was dat nét niet.

Lees verder onder de foto

Het 8,5 inch scherm kent een logisch menu, je bedient het met een draai-drukknop. De stick voor de mastfuncties heeft een vooruit-achteruitschakeling. De flippers bedienen vier DW-ventielen, de draaiknop en vier drukknoppen de hef.

Dankzij de komst van hogere 600/55 R26,5-banden is er meer tractie tijdens veldwerk en blijft de bodemvrijheid in orde. Volop tractie is er ook dankzij het hoge eigen gewicht. De massieve bouw uit dikke staalplaat en massief staafijzer rondom typeert Merlo. Inclusief bak tikt de machine vlot de 10 ton aan. Gunstig als verreiker; als trekker is het een zwaargewicht met hoge bodemdruk. Andersom profiteer je in het trekkerwerk enorm van de vierwielbesturing, de Multifarmer is extreem wendbaar. Een werktuig in de hef kan hierdoor wel behoorlijk uitzwenken.

Lees verder onder de foto

De Multifarmer-serie bestaat uit verschillende types met allemaal Deutz-motoren. Enkel dit topmodel beschikt over een 4,5 literblok van FPT. De buis rondom is feitelijk massief en beschermt de techniek.

Geen cvt

Een cvt zou de Multifarmer technisch gezien áf maken. Merlo kiest voor een hydrostaat en geeft aan deze door de jaren verbeterd te hebben, de Multifarmer mag tot 32 ton trekken. Een tussenbak met mechanische hoog-laag ontbreekt. De Merlo regelt dit zelf door de olie over één (hoog) danwel over twee (laag) rijmotoren te sturen. Tijdens het werk hoor je dit bij 15 km/u veranderen. Je kunt eventueel handmatig kiezen om alleen in de lage ofwel hoge groep te werken. Daarbij is onze testmachine uitgerust met de CVTronic-regeling met EPD (eco power drive). Dit komt erop neer dat je de Multifarmer als een cvt kunt rijden. Dat lijkt misschien een open deur omdat een hydrostaat van zichzelf al traploos is. Toch werkt de regeling mooi in de praktijk. Dat zit ’m in de rijpedaalmodus, die alles erop afstemt om met minder motortoeren het werk te doen. Dat spaart brandstof, en toch kun je intuitief goed rijden.

Bedien je de joystick, dan verhoogt de machine automatisch (instelbaar) het toerental om extra snel te heffen. Je rijsnelheid regel je zelf met het pedaal; het is niet nodig om bij te remmen of te inchen. Een plus in verreikerwerk. De aftakasaandrijving was altijd al mechanisch, maar de aandrijflijn richting motor loopt nu directer. Dus er zijn minder verliezen en ook de aftakaskoppeling is zwaarder uitgevoerd. In deze proefrit deden we geen aftakaswerk, maar je kunt het maximale motorvermogen op de aftakas zetten zonder op termijn problemen te krijgen. Vanuit de cabine is er keuze tussen 1.000 en 540 toeren. Kopakkermanagement of automatiekfuncties ontbreken.

Lees verder onder de foto

Vergeleken met de beginperiode kwamen er hogere banden en zwaardere assen met naafreductie. Samen met veel gewicht en 170 pk is de tractie boven verwachting.

Goed zicht en betere bediening

Bijzonder is de cabinevering. Juist op deze Multifarmer is dat belangrijk omdat je ’m onbewust toch vergelijkt met een trekker. De cabinevering kan niet tippen aan voorasvering op een trekker, maar het is wél een sprong voorwaarts ten opzichte van een in de regel ongeveerde verreiker. De giekvering draagt ook bij. Die cabine biedt bovendien verrassend goed zicht rondom. Dankzij de laag ingebouwde mast heb je naar rechts vrij zicht. Ook de linker vanghaak van de achterhef kun je goed zien. Met een hefvermogen van 7 ton en vier dubbelwerkende functies is de achterkant compleet en zwaar uitgevoerd. Het zicht op je werktuig, in dit geval een 3 meter brede Lemken Kristall, is eveneens acceptabel. Bij bredere werktuigen zoals een schudder of hark zitten de achterste cabinestijl rechts en de uitlaat wel in je zichtlijn.

Vanzelfsprekend is de cabine niet zo ruim, er is geen plek voor een bijrijder. Qua bediening bracht Merlo er meer logica in. Het trekker- en het verreikergedeelte zijn nog wel steeds twee gescheiden werelden. De belangrijke joystick is puur voor verreikerfuncties gereserveerd. Zonder uitleg kun je er prima mee werken, eerder was dat ondenkbaar. Het tekent de stappen die Merlo heeft gezet. De Multifarmer was een machine van de tekentafel, en is nu een machine van de praktijk.

Lees verder onder de foto

Buiten kijf staat dat de Multifarmer op en top verreiker is. Met 8,8 meter hefhoogte en 4 ton hefvermogen is hij breed inzetbaar.

Tekst en foto’s: Matthijs Verhagen