Een glimmende uitlaat roest niet

Maar Deutz-Fahr-trekkers hebben het meeste last van roestende en afbrekende uitlaten, besluiten drie Nederlandse uitlaatbouwers unaniem. “Die TTV 630’s die tot 2012 werden gebouwd hebben een grote en lange uitlaat. Die breekt gewoon af door roest en trillen”, vertelt Géjan Otte in Renswoude (U.). Arjan Ligterink voegt toe: “Die recente 6- en 7-serie met een vierkant gevormde pijp, die roest ook snel weg.” Ook uitlaatbouwer Jeroen Welling in Joure (Fr.) beaamt dat vooral veel uitlaten worden verkocht voor Deutz-Fahr-trekkers.

Lees verder onder de foto

De uitlaat-specialisten kennen zwakke punten van originele uitlaten, en doen dus ook wel modificaties. Hier een versterkte conische koppeling voor Massey Ferguson-trekkers van Arjan Ligterink.

Mest en AdBlue

Sowieso zijn de uitlaatbouwers kritisch over de staalkwaliteit van originele merk-uitlaten. Maar ook invloeden van buitenaf, werken niet mee. Zo hebben trekkers die veel in de mest rijden duidelijker sneller last van roestplekken. “Ook het inspuiten van AdBlue in de uitlaat heeft werking op het materiaal. Dat goedje spuwt, weliswaar verbrand, er écht wel uit aan de bovenkant”, vertelt Géjan Otte. “Vooral als de verbrandingstemperatuur laag is komt dat goedje op het plaatwerk, en dat zorgt voor roest.” De combinatie van trillingen, mest en AdBlue, én een doorgaans matige staalkwaliteit leiden tot af fabriek matige uitlaten.

Tot ruim € 1.000

Vervangen door een rvs-uitlaat óf alleen een hitteschild, kan een oplossing zijn. Sommigen vinden het ook gewoon een fraai gezicht, zo’n glimmende uitlaat. Het kost wel wat: Reken voor een fraai hitteschild op een rekening van € 200 tot € 600. Wil je een volledig dichte dubbelwandige pijp van rvs én een hitteschild, dan kruipt de prijs al gauw richting € 1.000.

Die prijs hangt af van het gebruikte materiaal, de grootte én de gewenste print. Dat laatste bepaalt namelijk hoe lang een lasersnijder werk heeft op het plaatmateriaal. Vorm is ook bepalend: een gebogen uitlaat (zoals een Deutz-Fahr M6-serie) is naar verhouding duurder, omdat binnen- en buitenpijp perfect moeten worden gevormd.

Een paar voorbeelden: een recht hitteschild voor een Fendt Favorit 800 mét gatenprint en Fendt- of Dieselross-logo van geslepen rvs materiaal kost bij Alcoba zo’n € 300. Een volledige dichte rvs dubbelwandige pijp voor een Case IH Puma mét Puma-logo, kost € 850. Géjan Otte verkoopt veel geparelde rvs hitteschilden voor Fendt 500- en 700-series, die kosten ongeveer € 375.

Blauw uitgeslagen

Goedkoopste optie zou zijn om de uitlaat te laten verchromen. De uitlaatbouwers bieden die optie echter niet aan, en raden het zelfs af. “In feite verchroom je een héél dun laagje van het materiaal. Dat is én niet bestand tegen de hitte, én oneffenheden zie je heel snel terug”, vertelt Arjan Ligterink. De Achterhoeker helpt herinneren aan blauw uitgeslagen uitlaten op trekkertrek. “Wie dat mooi vindt, zou verchromen kunnen overwegen. Anders niet doen. Op den duur laat namelijk ook de chromelaag gewoon los en gaat het op díe plek roesten.”

Kwetsbare spiegelplaat

Wat ook kan, is het gebruik van gepolijst rvs hoogglansstaal, ook wel spiegelplaat genoemd. Dat spiegelt écht. Is iets duurder dan gepareld staal – reken op € 25 méér voor een hitteschild van een Fendt 700 S4. Wie houdt van een écht stralende uitlaat, moet dit kiezen. Er kleven wel nadelen aan. Zo is zo’n spiegelplaat relatief kwetsbaar. Rijdt dus niet met de uitlaat té dicht langs een bosrand, want een deukje van een tak is zó voor elkaar. Daarbij: oneffenheden in spiegelplaat vallen extra goed op. Poets ’m regelmatig, maar pas op voor poetskrassen. En – afhankelijk van de positie ten opzichte van de cabinestijl – kan het op zonnige werkdag schitteren in je eigen ogen. Hou ook rekening met schittering door werklampen.

Geslepen of gepareld

Er zijn twee middenwegen. Gepareld rvs, en geslepen rvs; smaken verschillen. Géjan Otte bouwt veel met gepareld rvs: “Dat is wat ruwer, en doffer. Sommige klanten vinden dat subtieler ogen, niet zo blinkend. Degelijk materiaal, krasbestendig en schittert nooit in de ogen.” Otte bouwt ook wel met geslepen rvs. Ligterink van Alcoba heeft een voorkeur voor geslepen rvs: “Dat glimt wél, maar schittert niet in de ogen.”

De uitlaatbouwers maken de rvs pijp altijd met dikkere wanden dan het origineel. Het rvs is namelijk wél beter bestand tegen mest en water, maar níet tegen trillingen. Dat ondervangen de specialisten met hun constructie en dikkere wanden.

Lees verder onder de foto

Deze rvs-hitteschilden zijn van gepareld rvs. Dat materiaal is iets ruwer, en doffer dan geslepen rvs, of hoogglans. Géjan Otte verkoopt deze veel voor Fendt 500 en 700-series, en kosten ongeveer €375.

Door af en toe wassen en poetsen, blijft een rvs uitlaat overigens lang glimmend. Sowieso even meenemen op de wasplaats. En bij voorkeur een paar keer per jaar poetsen met rvs reiniger. Dat maakt ’t schoon, maar brengt ook een beschermlaag aan. Arjan Ligterink tipt: 3M rvs reiniger, een spuitbus.

Kleine klus

Montage kost doorgaans weinig moeite, aangezien de bouwers eerst origineel (hitteschild óf buis) opmeten en die namaken. Met boutgaten, of klemmen, pasbussen en vulringen. Bij sommige modellen komt er wél handigheid bij kijken. Een uitlaatpijp moet soms namelijk helemaal óver de binnenpijp heen, zoals dat bij een grote Deutz-Fahr een kunst is. En wie de pijp van Massey Ferguson wil wisselen, moet zich voorbereiden om die met veel geweld van de conische koppeling los te krijgen.

Lees verder onder de foto

De uitlaatkunstenaars spreken alle drie over een ‘uit de hand gelopen hobby’. Hier een blik in de werkplaats van Arjan Ligterink (Alcoba).

Kunstwerken

Géjan Otte, Jeroen Welling én Arjan Ligterink spreken alle drie over een uit de hand gelopen hobby, en werken inmiddels deels voor hun eigen met ook aanverwante producten. Géjan Otte is te vinden op marktplaats (Otte Mech). Voor het werk van Welling en Ligterink zoek je het best op Facebook: rvs tractor uitlaten (Welling) en R.v.s. trekker en truck uitlaten (Ligterink). Bijzonder is dat zij ook veel uitlaten exporteren naar Zwitserland, Duitsland, België en Denemarken. Het meeste wordt inmiddels verkocht aan dealers, en het liefst wordt gefocust op moderne trekkers. Daar is men bereidt nét wat meer voor te betalen, en daar kunnen de uitlaat-kunstenaars zich écht op uitleven qua merklogo’s of sierlijke bedrijfsnamen. Alcoba heeft zelfs ingesneden logo’s met verschillende achtergrondkleuren. Het gaat echt om uitlaatkunst.

Tip: verwar een rvs uitlaat niet met een verchroomde. De laatste wordt zelfs afgeraden.