Zware elektrische trekkers vooral lokaal gebouwd

Grote trekkermerken als Fendt (in 2017) en John Deere (in 2008, 2018 en 2019) toonden al eens elektrische trekkers, maar tot productie kwam het nog niet. Fendt gaf aan pas in 2025 met de eerste batterij-elektrische trekker op de markt te komen. Echter: de vraag in de markt is hoog, en dus zijn het nieuwe en kleine fabrikanten en ‘ombouwbedrijven’ die nu het initiatief nemen.
De primeur lijkt te gaan naar de Zwitserse specialist Rigitrac die momenteel een 0-serie bouwt van tien stuks. Dit betreft een batterij-elektrische Rigitrac SKE40 trekker met nominaal 54 pk (40 kW) en maximaal 87 pk (64 kW) aan vermogen. Na tien jaar pionieren en een jaar vertraging zijn deze Rigitracs in voorjaar 2022 te koop vanaf € 175.000. Importeur Hissink heeft tientallen geïnteresseerden op een wachtlijst, vooral aannemers, overheidsinstanties en eigenaren van windmolenparken. “Ik had verwacht dat het noemen van de vanafprijs wel af zou schrikken, maar het tegendeel is waar”, zegt Harm-Jan Hissink.

Naar eigen zeggen staat ook de Turkse fabrikant ZY Electric Tractor aan de vooravond van serieproductie. Wellicht dat de opkomst van nieuwe elektrisch aangedreven autonome trekkers zoals van AgXeed, Farmertronics, H2Trac (alle drie Nederlands), AutoAgri (Noors) en Monarch Tractor en Ztractor (beide Amerikaans) de verdere introductie aan gaat jagen.

Zelf (om)bouwen

Inmiddels nemen dealer-, mechanisatie- en ombouwbedrijven het heft zelf in handen. Zoals Abemec (zie kader) en New Electric Automotive (zie kader). Beide bedrijven geven aan dat de landbouw daarvoor een belangrijke troefkaart in handen heeft: kunnen opwekken van eigen duurzame energie. “Met name van degene die op hun bedrijf wind- en zonne-energie opwekken komt de vraag nu”, zegt Hans Quint, directeur van Abemec. Ook Mischa Bauman van New Electric Automotive, ziet veel potentie bij boeren met zonnepanelen en windmolens. “Ze krijgen te weinig voor het terugleveren van hun energie en moeten windmolens stilzetten vanwege de beperkte vraag naar windenergie. Voor een boer met een zonnepark bouwden we daarom een shovel om naar elektrische aandrijving. Terwijl hij werkt met de ene accu, wordt een andere accu opgeladen met zonne-energie. Wat is nu mooier en duurzamer dan voedsel produceren met zelf opgewekte energie?”

Nederland koploper qua laadpunten

Eind september opende het Zwitserse bedrijf ABB, een wereldspeler op het gebied van elektrisch aandrijven en elektrificatie-oplossingen, een innovatielab voor laadoplossingen op de campus van de TU Delft. Dat ABB voor Delft koos, komt niet alleen omdat Nederland vooroploopt qua elektrificatie en laadpunten, maar vooral ook omdat in Delft het bedrijf Epyon is opgericht. Epyon ontwikkelde al in 2005 de eerste snellader en werd in 2011 door ABB ingelijfd. En snelladen, dat is DC (gelijkstroom) laden met 50 kW of meer, is een belangrijke ontwikkeling voor ABB.

Het zal niemand verbazen dat ABB aangeeft dat de ontwikkelingen op het vlak van elektromobiliteit snel gaan. Zo steeg de maximale laadsnelheid van snelladers van 50 kW in drie jaar tijd naar 175 kW in 2019 en inmiddels is in 2021 350 kW al geen uitzondering meer. Dat betekent dat een personenauto die die laadsnelheid aankan, in minder dan drie minuten 100 kilometer bereik ‘bijtankt’. Ter vergelijking: de populaire Skoda Enyaq iV laadt 100 kilometer in 10 tot 20 minuten bij maximaal 125 kW. Aan een openbare of thuislader met maximaal 11 kW laadt je maximaal 64 km/u ofwel 100 kilometer bereik in ruim anderhalf uur. Heb je krachtstroom en kun je snelladen met bijvoorbeeld een minishovel, dan is je accu in 20 tot 40 minuten voor 80% vol. Daarna neemt de maximale laadsnelheid af om de accu te sparen. De accu helemaal vol laden voor vier tot acht uur werktijd duurt zes tot tien uur. ABB verwacht dat 35% van alle nieuw verkochte personenauto’s in Nederland in 2025 elektrisch is.

Opvallend daarbij is dat vooral nieuwe en soms kleine fabrikanten het voortouw namen en nemen. Denk aan Tesla en Polestar en vooral ook aan (nieuwe) Chinese merken zoals Aiways, Lynk & Co, MG en Nio. Het laatstgenoemde merk opende eind november zelfs het wereldwijd eerste accuwisselstation voor personenauto’s in Noorwegen, Battery as a Service (BaaS) in vaktermen. Juist in Noorwegen, omdat daar inmiddels al meer nieuwe elektrische auto’s dan auto’s met verbrandingsmotor worden verkocht.

Door gebrek aan fabrieksoplossingen slaan dealer- en mechanisatiebedrijven aan het ombouwen van nieuwe en bestaande graafmachines (klein en groot), mini wielladers en verreikers. Enkele bekende namen zijn New Electric en Urban Mobility Systems (UMS) dat onlangs een CES Innovation Award won. UMS waagt zich echter (nog) niet aan landbouwvoertuigen omdat serieuze constructieve wijzigingen nodig zijn en het de handen vol heeft aan bouwmaterieel. Af fabriek kun je inmiddels bij onder meer Avant, Eurotrac, Faresin, JCB, Knikmops, Kramer, Magni, Merlo, Schäffer, Takeuchi, Tobroco Giant, Volvo, Weidemann en Yanmar terecht voor elektrische (bouw)machines.

Lees verder onder de foto

Bart Valk, sales specialist elektrificatie bij ABB voor het nieuwe laboratorium in Delft: “Voor zware voertuigen voorzie ik een combinatie van BEV’s (batterij-elektrische voertuigen) en waterstof.” – Foto: René Koerhuis