Veel onkruid en kleine uien op een bont perceel: 10 tot 60% afslibbaar. Een uitdaging voor cameragestuurde schoffelbalken. TREKKER bekeek hoe de machines van vier fabrikanten het er onder deze omstandigheden vanaf brengen.
Op een demonstratiedag van SPNA Agroresearch en Ceres Horti Advice toonden Raven Europe, Steketee, Reesink Agri en Homburg Holland hun schoffelcombinaties. Op de bonte grond van Arjan en Fokko Prins in Meeden (Gr.) moesten de camera’s de 20 centimeter brede schoffelmessen zo dicht mogelijk langs het gewas sturen zonder de planten te raken. Hoe breder de schoffel tussen de rijen werkt, hoe minder handwerk overblijft. De uien stonden op een rijafstand van 25 centimeter, vijf rijen per bed.
Vlot werken is een pre. De machines kunnen volgens de fabrikanten makkelijk meer dan 10 kilometer per uur aan, maar de uien waren daarvoor nog veel te klein. Dan werk je ze eerder onder. De trekkers reden 4 tot 4,5 kilometer per uur; alleen de Einböck van Reesink reed meer dan 5 kilometer per uur. Ook bij die snelheid zag de camera het rijtje goed en stuurde de schoffel goed langs de uien.
Bij alle machines sneuvelden slechts weinig uien. Maar niet elke combinatie van camera, schoffelbalk en schoffelmes presteert even goed op elke grondsoort. “Je moet je schoffelmachine per grondsoort samenstellen”, adviseert Christoffel den Herder van Ceres. En wat te doen bij bonte grond? “Een schoffel kiezen die je snel kunt bijstellen. Dat geeft comfort. Ook handig als je naar een ander gewas overstapt.”
Raven Europe was de enige fabrikant die het aandurfde om te schoffelen op een heel onkruidrijk deel van het perceel. Dat was mogelijk door de combinatie van camera- en gps-besturing. Zolang de camera de drie rijen uien op het midden van het bed ziet, stuurt deze de schoffelbalk aan. Zijn de uien te klein of is er veel onkruid, dan ziet de camera de rijen niet meer; dan neemt de gps-besturing het automatisch over. Op de demo was dat duidelijk te zien doordat de zwaailamp op de trekker dan aan ging. Zijn de rijen weer zichtbaar, dan schakelt de camerabesturing weer in.
“De camerabesturing voegt ten opzichte van gps toe dat je ook scherp kunt schoffelen op percelen waar niet met gps is gezaaid”, zegt Robert Sleutel van Raven Europe. “Maar we zien ook dat op percelen die wel met gps zijn gezaaid, zowel de camerabesturing als de gps-besturing nauwkeuriger werken.”
Ravens besturingssysteem is universeel, is met elke schoffelbalk te combineren. De camera zit ingebouwd in de driepunt waar de schoffelbalk aan hangt, of hij zit naast de trekker. Achter de schoffels loopt de schijfbesturing. “Bij een iets hellend perceel is schijfbesturing een must. Nederland is grotendeels vlak, en dan red je je prima met een sideshift. Maar ook dan is schijfbesturing nauwkeuriger.”
Lees verder onder de foto
Elk schoffelelement is bij Garford standaard voorzien van een hydraulische cilinder voor een constante druk. Daardoor blijft ook op zware grond elk element op de juiste diepte werken.
In het beeldscherm van Steketee is een computer met datakaart ingebouwd. “Het voordeel van die computer is dat we altijd contact houden met al onze machines. Als klanten behoefte hebben aan hulp of ondersteuning, kunnen we inloggen in het systeem”, zegt Leonard Mol van Steketee.
De schoffelmachine van Steketee heeft een parallelbesturing. “Dat is rustig sturen en gemakkelijk afstellen”, zegt Mol. De camera kijkt onder de trekker door, waardoor de machine ook één bed kan schoffelen. De open bok geeft de camera voldoende zicht en houdt de machine compact. Het werktuig hangt los in de hefinrichting, de trekker zorgt alleen voor de voorwaartse beweging. Elk element heeft voor het schoffelen in de uien een smal Farmflex-wiel voor de diepte-instelling. Vooral in wat grotere uien geeft een smal wiel minder beschadigingen in het gewas.
De schoffelbalk had als enige alleen messen van 20 centimeter breed. Vast, dus zonder veertanden. “We willen al het onkruid ondiep afsnijden.” Het schoffelelement had tijdens de demonstratie geen beschermschijven. Op de zwaardere stukken duwde de korst enkele uienplantjes los, maar er waren geen uien afgeschoffeld. Zonder korst was goed werk geleverd, de Steketee gaf op het gehele perceel het beste beeld.
Einböck heeft de cameragestuurde sideshift Row-Guard, plus de Chopstar-schoffelbalk. De sideshift is proportioneel gestuurd. “De schoffelbalk kan tijdens het werk een millimeter worden omgesteld. Als dat snel moet, dan gaat het snel. Kan het langzaam, dan gaat het langzaam”, zegt Christiaan Borkus van Reesink Agri.
De Chopstar hangt door de Row-Guard 20 centimeter verder achter de trekker. Een ander merk schoffelbalk past ook op de sideshift, dan is de afstand tot de trekker 40 centimeter extra. “De combinatie blijft compact”, zegt Borkus. “Een lichte trekker zonder frontgewicht is daardoor voldoende, en een kleine stuurbeweging heeft weinig invloed op de schoffelbalk.”
Het schoffelelement heeft een lang parallellogram, waardoor het de bodem goed volgt. Het schoffelmes zit altijd aan een veer. Die zijn er in drie sterktes. Met veren van 32×10 millimeter werkte de combinatie mooi op de lichtere delen van het perceel. Op de zwaardere stukken was de grond te hard en liepen de schoffels wat op de punten. Hier had de machine beter gepresteerd met de zwaardere veren, 40×12 millimeter, waarin ook nog een binnenveer past. De druk is dan het dubbele.
Lees verder onder de foto
Bij Einböck waren op het linkerbed beschermschijven aangebracht. Die beschermden de uien tegen de losgewerkte grond en zorgden ervoor dat de harde korst de planten niet kon losduwen.
De Garford InterRow heeft een cameragestuurde sideshift. Deze is uitgerust met rollagers en twee aparte cilinders. “De schoffelbalk kan heel nauwkeurig tot 15 centimeter naar links en 15 centimeter naar rechts schuiven. Met deze combinatie van sideshift, camera en elektronica kunnen we tot 8 millimeter van het plantje schoffelen”, zegt Niel Scholtens van importeur Homburg Holland.
De aansturing gebeurt met een kleurencamera die meestal onder de bok van de sideshift hangt, maar ook naast de trekker kan hangen. De camera ziet 1,50 meter breed, dus bedbreedte. “Of er op die breedte één rij staat of tien rijen, dat maakt geen verschil.”
Tijdens de demonstratie moest de machine worden bijgesteld. Op de demomachine hing de camera hoger dan op praktijkmachines gebruikelijk is; te hoog om de rijen goed te zien. De uien waren dan ook wel heel klein; ze kwamen net in stadium eerste pijp. Na de bijstelling werkte de combinatie goed, ook op het zwaarste deel van het perceel.
Elk element heeft standaard een hydraulische cilinder om de schoffel op diepte te houden. De elementen zijn snel uit te breiden met vaste en geveerde messen, vingerwieders en beschermschijven. “Je kunt dus vlot schakelen, ook tussen gewassen, bijvoorbeeld van uien naar bieten.”
Steketee onderscheidt zich met de parallelle besturing en vaste schoffelmessen. De machine kan bovendien één bed schoffelen doordat de camera onder de trekker door kijkt.
Gerelateerde tags: camera, Mechanische onkruidbestrijding, Schoffelmachine
