Dit is de Amazone Cenio 3000 Super-aanbouwcultivator met 3 meter werkbreedte en opgebouwde AutoTill-kit aan het werk bij akkerbouwer Marijn Vermuë in Werkendam (N.-Br.). De machine hangt achter een AgBot-robottrekker. Foto's: Peter Roek
Een AutoTill-set maakt de Cenio-cultivator van Amazone slimmer. Sensoren op het werktuig vervangen de waarnemingen van een chauffeur. Resultaat: achter de AgBot-robottrekker geeft dat een zorgelozere autonomie. De operator op afstand krijgt een seintje als zich in het veld bijzonderheden voordoen.
Waar het bij werken met een robottrekker wel eens aan mankeert, is een chauffeur die het werktuig in de gaten houdt en ingrijpt indien nodig. Voor de AgBot-robottrekker zelf is dat geregeld. Die kan goed op zichzelf letten. Bij een obstakel stopt hij en meldt dat aan de operator op afstand. Ook bij te veel slip volgt een melding, en ga zo maar door. Maar gaat er wat mis met het werktuig achter de robot, dan wordt het permanente toezicht van de chauffeur soms node gemist.
We hebben het hier nu over een redelijk rechttoe rechtaan werktuig, een Amazone Cenio 3000 Super-aanbouwcultivator. Deze heeft 3 meter werkbreedte en beschikt over een overlastbeveiliging van 500 kilo per tand. Geschikt voor ondiepe stoppelbewerking tot het diep losmaken van de bovengrond tot een diepte van 30 centimeter.
We bekijken het werktuig bij akkerbouwer Marijn Vermuë in Werkendam (N.-Br.), die hem achter een AgBot-robottrekker heeft hangen. Het gaat niet zozeer om de Cenio zelf, maar om de opgebouwde AutoTill-set die Amazone ervoor heeft ontwikkeld.
Lees verder onder de foto’s
Tijdens de NPPL-robottour op 13 augustus 2025 verte;t Marijn Vermuë (met gele afstandsbediening) collega’s over de inzet van de AgBot en meer specifiek over de AutoTill-kit op de Cenio 3000-cultivator.
AutTill-set telt vijf sensoren
De AutoTill-set telt vijf typen sensoren die op de machine worden gemonteerd. De waarnemingen daarvan geeft de eveneens opgebouwde Cenio AutoTill-controllerbox via een Isobus-verbinding door aan de AgBot. En daarvandaan zonodig aan de smartphone van de operator op afstand.
Aan de onderkant van het frame zit vóór iedere tand een flipper met sensor. Stropen gewasresten voor of rond de tand te hoog op, dan drukken die de flipper in. De sensor geeft de melding via de AgBot door aan de operator.
Op elke beitel van het werktuig zit een sensor. Bij verlies geeft die een seintje, “zodat je niet als je ’s ochtends bij je machine komt, je één of meer blinkende stompjes staal aantreft”, zegt Vermuë.
De veerbelaste beveiliging van elke tand heeft een sensor. Gaat de tand omhoog (steen) dan wordt dat gesignaleerd.
Op de rol aan het eind van het werktuig zit een sensor die de rotatiesnelheid meet. Wijkt die teveel af van de rijsnelheid (de rol loopt vol) dan komt de operator ook dat te weten.
Tot slot meet een kantelsensor de vlakstelling van de cultivator. Bij variatie in de werkdiepte kan die de topstang aansturen, waardoor het frame horizontaal blijft en het werktuig over de hele lengte even diep werkt.
Direct stoppen of even aanzien
Met deze sensoren is de eerste chauffeurstaak, waarnemen, afgedekt. De operator op afstand is in ieder geval op de hoogte van wat zich bij de machine afspeelt. Vervolgens is de vraag: welke actie moet volgen op welke waarneming? Niets doen, waarschuwing, nog even aankijken, even wat zachter rijden, onmiddellijk stoppen?
De veerbelaste beveiliging van elke tand heeft een sensor. Gaat de tand omhoog (steen) dan wordt dat gesignaleerd.
De akkerbouwer bepaalt in overleg met AgBot-producent AgXeed wat het protocol moet zijn. Pieter Rooijakkers, sales en product trainer van AgXeed: “Loopt de machine bijvoorbeeld vol met stro, dan is dat niet per se een reden om de AgBot onmiddellijk stil te zetten. Vaak lost het zichzelf op, dan hoeft de operator niet in de auto te springen. Maar wel als de flipper 5 of 10 seconden ingedrukt blijft. Eerste actie kan zijn even wat langzamer rijden, anders: erheen.”
Aan de onderkant van het frame zit vóór ieder tand een flipper met sensor. Stropen gewasresten voor of rond de tand te hoog op, dan drukken ze de flipper in.
In een volgende fase, vertelt Rooijakkers, zou de robot de cultivator kunnen heffen, een stukje terugrijden om te lossen en dan weer door. Ook Amazone doet testen in die richting. Een melding van het opveren van een tand over een steen hoeft evenmin meteen reden te zijn voor een full stop. Hier past wellicht even aankijken, en dan zo nodig een waarschuwing. Maar breekt onderin een tand/beitel af, dan is het meteen: stop.
Ontwikkeling AutoTill in drie niveaus
Rooijakkers legt uit dat AutoTill wordt ontwikkeld in drie niveaus. Momenteel is nog sprake van niveau 1.
Niveau 1, monitoring, waarschuwing en stops: instellen van sensoren met bepaalde waardes (0/1) of drempels waarbinnen ze in actie moeten komen. Mocht de sensor een waarde aangeven die daar niet mee overeenkomt, dan kan een waarschuwing worden verstuurd naar de gebruiker óf zal de machine stoppen.
Niveau 2, preventie: voorkomen is vaak beter dan verhelpen. Dreigt de cultivator vol te lopen, dan zijn in de toekomst hefhoogte en snelheid automatisch aan te passen om de blokkage te voorkomen. Hetzelfde geldt voor slip in natte omstandigheden, in principe doen ze dit nu al met de robot zelf.
Niveau 3, oplossen: in dit geval wordt een probleem echt ‘opgelost’ door de combinatie van sensoren en de robot. Dit vergt veel inzicht en rekenwerk, elke situatie is namelijk anders.
Op de rol aan het eind van het werktuig meet een sensor de rotatiesnelheid. Wijkt die te veel af van de rijsnelheid (de rol loopt vol), dan geeft de AgBot dat door aan de operator.
Al tientallen hectares bewerkt
Marijn Vermuë heeft al tientallen hectares graanstoppel bewerkt met de Cenio 3000 met AutoTill-kit. Eenmaal aan het werk gezet, heeft hij er geen omkijken meer naar. Van vollopen van de machine is geen sprake, het stro is geperst en afgevoerd. Maar tijdens een demonstratie in juli voor collega’s van de studieclub, zorgde een flink pakket gehakseld stro voor stropen. Hierdoor werden de flippers ingedrukt en stopte de robot-/cultivatorcombinatie wel verschillende keren.
Vermuë is enthousiast over de combinatie met de sensoren. “Het is niet dat hij daardoor béter werk maakt, wel dat hij meer kan doorwerken. Alles wat hij hier heeft gedaan, heeft hij goed gedaan.”
