31 mei 2025

BLOG | ‘Hoe een boer 1,7 miljoen dollar bespaart door kleiner te denken in plaats van groter’

“Kleinere trekkers en kleinere zaaimachines intensiever en goedkoper inzetten. Niet minder doen, maar juist méér met minder.” Dat schrijft Craig Rupp, CEO van het Amerikaanse loonbedrijf Sabanto en pionier op het gebied van autonome landbouw, in deze blog – Afbeelding gemaakt met AI: Dall-E

In mijn vorige blog stelde ik Justin Yirsa voor: een graanteler uit de Amerikaanse staat Montana die brak met het tijdperk van één grote alleskunner op het land. In plaats van te blijven investeren in groot materieel, kiest hij bewust voor een andere aanpak: kleiner materieel, slimmer werken en elke dollar maximaal benutten.

De echte doorbraak zit ‘m voor akkerbouwer Justin niet alleen in autonome technologie, maar in het volledig heroverwegen van zijn bedrijfsvoering: kleinere trekkers, kleinere zaaimachines, en die intensiever, langer en goedkoper inzetten. Het gaat hem er niet om minder te doen, maar juist méér met minder.

Lees verder onder de foto’s

Justin Yirsa, een tarweboer in Montana, overweegt zijn Case IH Quadtrac 500 en zaaimachine te vervangen, tot hij ziet hoe schrikbarend duur groot materieel inmiddels is geworden.

De juiste machinekeuze berekenen

Justin heeft niet zomaar een willekeurige trekker gekozen. Hij weegt elk pk en elke werkbreedte zorgvuldig af. Een te kleine trekker? Dan zouden de kosten voor het ombouwen naar autonoom gebruik de investering niet waard zijn. Te groot, en de trekker zou qua aanschafprijs juist weer richting het kapitaal gaan waar hij vanaf wil. Hij zoekt een standaard trekker en zaaicombinatie groot genoeg om productief te zijn, klein genoeg om betaalbaar te blijven, én met voldoende marge voor stilstand of onderhoud.

Na flink rekenen vindt hij de ideale balans rond de 120 pk, en dat is niet toevallig:

Met die trekkers kon hij een zaaimachine van bijna 6 meter trekken – een standaardmaat die gewoon op de plank ligt.

Trekkers in de 120 pk-klasse zijn nog beschikbaar in ROPS- Roll-Over Protective Structure – oftewel een trekker met bestuurdersplatform met veiligheidsbeugel (zonder cabine) – wat per trekker zo’n 15.000 tot wel 25.000 dollar (1 dollar is op dit moment gelijk aan €0,88) aan kosten scheelt.

Hij kon zijn hele areaal afdekken met twee autonome systemen.

Met zijn huidige 18,2 meter zaaimachine rijdt Justin 10,5 km/u , 12 uur per dag. Hij berekent dat hij die capaciteit kan evenaren met twee zaaicombinaties van 6 meter, met een snelheid van 8 km/u, 24 uur per dag. Het kostenverschil is enorm. Vergelijk:

1 x John Deere 9RX710 met een Bourgault 3725QDA zaaimachine

2 x John Deere 5120M met 2x John Deere 1590-20-zaaimachines

Het verschil? Een besparing van 77% op kapitaalkosten. Dat is 1,78 miljoen dollar minder investering. En in Montana koop je voor dag geld een flinke lap grond.

De John Deere 5120M, uitgerust met een autonoom ombouwpakket, samen met een John Deere 1590-20 no-till zaaimachine. Akkerbouwer Justin heeft het materieel in voorjaar 2025 voor het eerst succesvol ingezet.

Beginnen met bestaand materieel

Justin hoeft geen nieuwe machines aan te schaffen om zijn theorie te testen. Hij begint gewoon met materieel dat al op het erf staat, aangevuld met machines via de tweedehandsmarkt – vooral degelijke zaaimachines.

Trekker: Justin heeft nog een John Deere 5115M uit 2018 staan met voorlader in de werktuigenloods. Die werd de laatste jaren vooral gebruikt als luxe verreiker. Toevallig ondersteunen wij dit model al voor autonoom gebruik, en draaien er inmiddels duizenden autonome uren op.

Zaaimachine: op TractorHouse.com vindt Justin een 4,6 meter brede John Deere 1590-zaaimachine in Nebraska. De machine verkeert nog in uitstekende staat.

Om de zaaibak maximaal te benutten, kiest hij voor een 1.136 liter vloeibare-kunstmesttank. Monitoring op verstoppingen in de zaaipijpen en kouters heeft hoge prioriteit. Dus we installeren een Dickey-john Vanguard-monitor met Recon-zaadblokkeersensoren. Ook het toedienen van mest wordt gemonitord op storingen met een Raven RFM 15P-flowmeter.

Geen fratsen, geen over-engineering. Gewoon betrouwbare componenten van de plank, slim gecombineerd met gezond boerenverstand.

De machine krijgt de bijnaam Casper en wordt op 10 april 2025 in Big Sandy, Montana ingezet. Casper begint op Justins kleinere percelen, onder de 250 hectare. De gemiddelde werksnelheid ligt rond de 3 hectare per uur, met een 4,6 meter brede zaaimachine op 8 km/u. Op de kopakkers halen we zelfs bijna 3,6 hectare per uur – goed voor meer dan 16 hectare kopakkerwerk.

Niet grotere, maar slimmere machines

Justin heeft niet simpelweg de ene trekker door de andere vervangen. Hij heeft zijn hele bedrijfsmodel op de kop gegooid. In plaats van te blijven investeren in zwaarder en duurder materieel, richt hij zich op kapitaalefficiëntie: meer halen uit elke euro, elke hectare en elk uur.

Autonomie is niet het eindproduct. Het is het gereedschap dat deze manier van werken mogelijk maakt. In een tijd waarin marges flinterdun zijn en kapitaal vastzit in afgeschreven ijzer, laat Justin zien dat het ook anders kan – en beter.

Het draait niet meer om groter. Het draait om slimmer. De toekomst is niet voor degenen met het meeste ijzer op het erf. En dat, boerenvrienden, zal menigeen wakker schudden die succes afmeet aan tonnen verkochte machines.

Auteur: Craig Rupp

Meer over de auteur: Craig Rupp, CEO van het Amerikaanse loonbedrijf Sabanto, is een pionier op het gebied van autonome landbouw. Als een van de eersten laat hij vloten van autonome trekkers op afstand bedienen. Dat biedt Rupp unieke inzichten in waarom een standaard autonome trekker vaak effectiever is dan een speciaal ontwikkelde veldrobot. In een serie blogs verkent hij autonomie in de praktijk en wat dit voor boeren betekent.

Lees meer over precisielandbouw op Trekkeronline