Karel Kennes, eigenaar van loonbedrijf De Schalm in Alphen (N.-Br.) wil de ruwvoerteelt voor veehouders optimaliseren. Vaste rijpaden zijn hierin een onderdeel. De inzet van het Siwi-snelwisselsysteem en een bijzondere afschuifwagen passen perfect in zijn niet-alledaagse visie op logistiek.
Het is een open deur: een loonwerker doet z’n best om de ruwvoeropbrengst en -kwaliteit te maximaliseren voor de eigen klanten. Toch leert een blik in de werktuigenberging van loonbedrijf De Schalm dat eigenaar Karel Kennes het écht anders probeert te doen om dat te bereiken.
Kennes heeft een heel eigen visie en is niet bang om tegen de stroom in te zwemmen. Waar veel loonbedrijven zich de laatste jaren meer richtten op grondverzet, stopte De Schalm daar juist mee – om zich volledig te richten op het veehouderijloonwerk. “Veehouders groeien in aantal koeien, maar ze blijven vaak alles zelf doen. De meesten hebben daardoor te weinig tijd. De teelt schiet er dan bij in.”
Het liefst zou Kennes de veehouders volledig ontzorgen op het gebied van de teelt van ruwvoer en die vervolgens zelf akkerbouwmatig aanpakken. Niet tegen een vast tarief, maar op basis van resultaat: gemeten via de vet- en eiwitgehaltes in de geleverde melk.
Die efficiëntere teelt en meer aandacht voor de bodem resulteren niet alleen in meer, maar vooral in beter. Dat is de overtuiging van Kennes, die zich hierin met name richt op sporenelementen en op de kringloop daarvan binnen het bedrijf. Een goede bodem en minder bodemverdichting is voor hem de sleutel.
Lees verder onder de foto
Kennes heeft zich helemaal gespecialiseerd in ruwvoederwinning en het werken op 9-meter rijpaden. Het machinepark met maaier, bemester en bandhark is daarop afgestemd. In de schuur ook een kettingeg, rotorwieder en CombCut.
Om de bodemverdichting beter aan te pakken, oriënteerde loonwerker Kennes zich in Denemarken op rijpadensystemen. Door die bezoeken en uit de berg aan onderzoeken die reeds is gedaan, herkende Kennes de potentie, maar ook de beperkingen. Steeds zwaardere machines om die maximale werkbreedte van 12 meter te halen, dat zag hij niet zitten.
“Rijpaden op 9 meter leken mij optimaal. Bemesten en maaien kan dan gewoon nog met vrij gangbare machines”, legt Kennes uit. Toch investeerde ook hij fors. In de schuur staan een roterende wiedeg, een Kelly-kettingeg en een CombCut-onkruidknipper. Stuk voor stuk niet-alledaagse machines met een werkbreedte van 9 meter. Ook kwam er een bandhark met deze werkbreedte en een grotere hakselaar met twaalfrijige bek om vanaf de rijpaden mais te kunnen oogsten.
Lees verder onder de foto
Met het Siwi-snelwisselsysteem spaart de loonwerker een trekker uit in de hakseltrein. Het aan- en afkoppelen gebeurt in luttele seconden. Het moederdeel is bij de hakselaar vast aangebouwd, bij de trekkers hangt dit in de hef.
Een wagen naast de hakselaar past niet in die rijpadenvisie. Kort achter de hakselaar aan rijden, geeft volgens Kennes echter te veel risico op botsingen. Zeker wanneer bij wildschade of beregeningsbanen de maisbek even stroopt en de hakselaar abrupt stopt.
Dus besloot hij te investeren in een Siwi-snelwisselsysteem. Sinds twee seizoenen rijdt de silagewagen hiermee in hetzelfde spoor als de hakselaar. Dat geeft meer rust voor de chauffeur op de hakselaar en het spaart een trekker uit, zo blijkt in praktijk.
Voor zo’n € 80.000 rustte hij de hakselaar, twee trekkers en drie silagewagens uit met het systeem. In vrijwel alle gevallen bestaat de hakselploeg, zowel in mais als in gras, nu nog slechts uit drie machines: de hakselaar, één trekker met twee silagewagens en de shovel op de kuil.
Dankzij het Siwi-snelwisselsysteem pendelt de trekker continu tussen veld en kuil om de volle wagens te legen. De hakselaar neemt vanaf de thuislocatie zelf een lege silagewagen mee en hakselt deze direct vol. Intussen zet de trekker de tweede lege wagen op de kopakker. Zodra de eerste wagen vol is, koppelt de hakselaar deze af en koppelt hij de lege wagen aan. Aan de trekker de taak om de volle wagen te legen bij de kuil, enzovoorts.
Lees verder onder de foto
Weging, hydrauliek en luchtremmen – alles werkt wanneer de silagewagen aan de hakselaar hangt. Daarvoor moesten wel LS, lucht en Isobus worden opgebouwd. De Siwi-snelwissel koppelt dat automatisch in één moeite.
Het aan- en afkoppelen gaat razendsnel, binnen een halve minuut zijn de wagens verwisseld. Uitstappen is niet nodig. De oppikhaak in de hef van de trekkers, of vast aangebouwd aan de hakselaar, trekt hydraulisch de bok met daaraan bevestigd de silagewagen in een vergrendeling. Vervolgens koppelt ook een koppelblok automatisch. Dit herbergt de (tot acht) hydraulische functies, elektra, luchtremmen én zelfs de Isobus-verbinding.
Om de oogsttrein helemaal af te maken, kwam er dit seizoen een nieuwe Kröger-afschuifwagen bij. Deze oogt standaard, onderhuids zit deze echter vol opties. Zo zijn beide assen elektronisch gestuurd, dat maakt spoorvolgend sturen en hondengang mogelijk.
Lees verder onder de foto
De Kröger-silagewagen heeft elektronische besturing op beide assen. De wagen herkent automatisch wanneer hij achter de hakselaar hangt en past het stuurprogramma dan aan om beter spoorvolgend te zijn.
Dankzij het Siwi-snelwisselsysteem is de wagen ook achter de hakselaar volledig functioneel; tijdens het hakselen is het mogelijk om de lading via het afschuifsysteem aan te persen. Ook is de weeginrichting via Isobus volledig functioneel, om zo de NIR-opbrengstmeting van de hakselaar te kunnen kalibreren.
Klinkt simpel, dat was het echter niet. De John Deere 8600i werd hiervoor namelijk speciaal voorzien van loadsensingaansluitingen achterop, luchtremmen en Isobus. Via een extra pen in de Isobus-stekker herkent de afschuifwagen zelf dat hij achter de hakselaar hangt, en kiest hiervoor de juiste stuurgeometrie. Want vanwege de achterasbesturing is dat totaal anders dan bij een trekker.
Kennes’ wensen zorgden zowel bij Kröger als bij Siwi voor wat hoofdpijn. “Maar nu het allemaal werkt, bieden ze het voortaan ook af fabriek aan”, stelt de pionierende loonwerker tevreden vast. Hij wil het Siwi-snelwisselsysteem de komende tijd ook gaan gebruiken voor gedragen werktuigen.
Auteur: Matthijs Verhagen
Gerelateerde tags: Oogstmachines, Oogsttechniek, Voederwinning
