Ronnie Termaat uit Putten (Gld.) werd geregeld gevraagd om met zijn stationaire Orkel-pers gehakseld gras in balen te persen. Dat is een kostbare aangelegenheid. Ronnie kocht daarom een Krone-voorbouwhakselaar en bouwde die direct aan zijn McHale-pers.
Naast een varkens- en pluimveehouderij runt Ronnie Termaat in Putten (Gld.) een eenmans-loonbedrijf. De werkzaamheden zijn niet alledaags. Zo staat een Orkel-maisbalenpers centraal binnen het machinepark, en net zo opvallend is een Fendt 942 Vario met erachter een graanpletter en slurvenpers in één. Maar daarvoor zijn we nu niet bij Ronnie Termaat. De reden: hij heeft een McHale-perswikkelcombinatie uitgerust met een Krone PreChop-voorbouwhakselaar. Die gebruikt hij om gras echt kort te snijden.
Termaat werd regelmatig ingehuurd om met de stationaire Orkel-pers gehakseld gras in ronde balen te persen. “Sommige veehouders voeren graag kort gesneden gras, maar hebben niet de voersnelheid om een rijkuil aan te leggen”, legt Ronnie uit. Praktisch gezien werkt het ook prima. Je huurt een hakseltrein in en laat de silagewagens lossen in de losbunker van de Orkel-pers. Maar het is wel bewerkelijk en een kostbare zaak.
Zodoende zocht Ronnie naar een andere oplossing. Die vond hij in een voorbouwhakselaar. Investeren in een hakselaar zag Termaat niet zitten (‘dure hobby’) en een tweede snij-inrichting voorop de trekker ook niet – dan blijft het gras er alsnog in de lengte doorheen schieten.
Ronnie over de pers: “De McHale-pers had ik al. En ik gebruik daarin altijd alle 25 messen. Maar er schiet veel gras in de lengte doorheen, wat dus niet wordt gesneden. Maar die voorbouwhakselaar draait met ruim 3.000 toeren per minuut met 88 messen en slaat het gras écht kort”, vertelt Ronnie. “Het gras in de baal is dan echt gesneden op 20 millimeter.”
Lees verder onder de foto
De Krone PreChop-hakselaar draait tegen de rijrichting in en pakt het gras op, slaat het door de tegenmessen en spuwt het korte gras vervolgens in de pick-up. De pick-up staat tijdens het persen omlaag om restjes te pakken en evengoed zitten alle 25 messen in de pers.
De PreChop-voorbouwhakselaar is afkomstig van Krone – die levert ze (net als Claas) optioneel op grootpakpersen om stro of hooi extra kort te knippen. De PreChop hangt dan onder een verlengde dissel, net voor de standaard pick-up.
De Krone-voorbouwhakselaars zijn dun gezaaid in Nederland. Toch vond Termaat voor € 4.000 een nette occasion in Drenthe; iemand kocht een tweedehands pers uit Duitsland waar-ie toevallig op zat. Termaat bestelde meteen een nieuwe set (klepel)messen en tegenmessen.
Lees verder onder de foto
Ronnie Termaat (45) in Putten (Gld.) runt een varkens- en pluimveehouderij en daarnaast een loonbedrijf. Samen met vriend en collega Benny Vliek bouwde hij een Krone PreChop-voorbouwhakselaar onder een McHale-perswikkelcombinatie.
Samen met vriend en collega Benny Vliek, eigenaar van B. Vliek Mechanisatie, werden de twee machines één. “Het moeilijkste was eigenlijk om de juiste positie te bepalen”, vertelt Ronnie. Dat komt omdat de klepelas, die tegen de rijrichting indraait, het gras oppakt en vervolgens door de tegenmessen slaat en daarna direct op de pick-up blaast.
Lees verder onder de foto
Zo zien de (klepel)messen en tegenmessen (bovenkant) eruit. De hoge draaisnelheid van 3.000 toeren zorgt dat weinig gras aan de messen ontsnapt en alles echt op 20 millimeter wordt gesneden.
Termaat stelde als eis dat de gehele hakselaar aan de dissel kwam te hangen. Mocht het geen succes blijken dan had Ronnie een nieuwe McHale-dissel uit Ierland achter de hand en zou de machine weer origineel zijn. De sleutelaars schoven de hakselaar ter oriëntatie onder de dissel, zetten de slijptol in de dissel en zo’n 40 sleuteluren later was de combinatie klaar.
De voorbouwhakselaar kwam al met een tandwielkast: aan de voorkant komt de tussenas vanaf de trekker, aan de linkerkant een aftakking die de hakselaar aandrijft en aan de achterkant – gericht op de McHale – een gewone aftakasstomp. Termaat hoefde dus alleen een nieuwe tussenas te kopen. Hij verlengde een aantal hydrauliekslangen, de luchtslangen hadden voldoende rek en de kabel van de McHale-bedieningskast was – gelukkig – net lang genoeg. Termaat kan de voorbouwhakselaar overigens met een hendel op de tandwielkast aan- en uitzetten en hydraulisch optillen.
Lees verder onder de foto
Ronnie Termaat bouwde alles aan de dissel om de pers verder origineel te laten. De dissel is nu wel een stuk langer, waardoor de pers meer binnendoor trekt.
Termaat perste afgelopen seizoen 1.000 gehakselde balen. De constructie is één keer verzwaard nadat een lasnaad een scheurtje vertoonde. Bovendien is een rubberen flap als afdichting tegen stof verwijderd. De bedoeling van die stofafdichting was om te voorkomen dat het stof zou ophopen op het foliebindingssysteem. Maar het veroorzaakte juist stofophoping rond de tandwielkast omdat de lucht toch érgens heen moet. De grote hoeveelheid stof is volgens Termaat overigens geen bron voor storingen in de foliebinding. De langere dissel zorgt er overigens wel voor dat de pers meer binnendoor trekt.
Lees verder onder de foto
Hier de tandwielkast in beeld. Met de hendel bovenop schakel je de hakselaar in en uit. Deze kan hydraulisch worden geheven.
Het gras kort snijden, kost kracht. Waar de bijna 300 pk sterke Fendt 828 Vario normaal met de 1000 Eco-aftakas perst, verstookt de trekker met ingeschakelde hakselaar 48 liter diesel per uur. Dan wordt dus het maximale motorvermogen gebruikt. Het lukt dan wel – net als zónder voorbouwhakselaar – 30 tot 50 balen per uur te persen. “En vergeet niet dat de gehakselde balen 20% zwaarder zijn,” vertelt Termaat. Daarom rekent hij voor gehakselde balen € 25 per baal en met alleen de McHale snij-inrichting € 18,50.
Krone bouwt de PreChop-voorbouwhakselaar overigens voor gebruik in hooi en stro, maar volgens Termaat werkt-ie ook prima in gras. Al moet het gras wel een beetje droog zijn. “Het hoeft echt geen hooi te zijn, maar bij nat, taai gras moet de rijsnelheid zodanig terug dat het geen zin meer heeft”, legt hij uit. Mocht er echt marktvraag zijn naar het hakselen van natter gras, dan loopt de sleutelaar al met ideeën rond om een kooihakselaar te gebruiken.
Auteur: Bob Karsten
Gerelateerde tags: Balenpersen, Hakselaars, Oogsttechniek
