Aardappels telen op IJsland? Regen is dé uitdaging

Aardappels telen op IJsland? Dat gebeurt vooral in het dorpje Þykkvabær. Het dorp, zo’n 2 kilometer van de Atlantische Oceaan, is eigenlijk weinig meer dan een verzameling van tien aardappeltelers en een aardappelverwerker. Het dorp is te bereiken via een 15 kilometer lange weg, door een vlak landschap met vooral weidevogels. Pas op het eind zie je percelen met aardappelruggen.

Ooit was dit gebied de uitmonding van een rivier. De bodem is zanderig en er zitten hier geen stenen in de grond. De broers Helgi en Birkir ‘Armannsson en hun vader ‘Armann ‘Olafsson telen hier 48 hectare aardappelen en de rest van de in totaal 75 hectare grond wordt ingezaaid met gerst of haver als rustgewas.

Lees verder onder de foto

De broers Helgi (links) en Birkir ‘Armannsson telen samen met hun vader ‘Armann ‘Olafsson (niet op de foto) 48 hectare aardappels. De rest van de in totaal 75 hectare grond zaaien de akkerbouwers in met gerst of haver als rustgewas.

Laat voorjaar vanwege vele regenval

Birkir start de New Holland T6020 met erachter een getrokken Grimme GL430-vierrijer pas na de middag. De reden daartoe laat zich aflezen op de witte velgen; het is nat in IJsland en de dag ervoor reed Birkir zich nog vast.

Normaal zitten de aardappels eind mei wel in de grond, maar vanwege de vele regenval en extreme sneeuwval nog tot eind april, gaan vandaag (7 juni) de laatste aardappels in de grond. “Het is een extreem voorjaar”, vertelt Birkir. Hij wijst naar schuren in het dorp die zijn ingestort door metershoge sneeuw.

Broer Helgi laadt kisten met pootgoed en kunstmest op een platte wagen en volgt daarna met een Claas Arion het land in. Achter in het land staat nog een Deutz-Fahr met frees, waarmee het land is klaargelegd. “Onze vader heeft een voorkeur voor Deutz-Fahr, Helgi voor Claas en zelf ben ik meer fan van een New Holland. Vandaar drie verschillende merken”, lacht Birkir.

Lees verder onder de foto

Helgi laadt op het bedrijf een platte wagen vol met pootgoed en kunstmest. De ‘Armannssons hebben een eigen sorteerlijn in de schuur.

Graan niet oogsten

Wat opvalt, is een grote hoeveelheid stro in de toplaag. De ‘Armannssons ploegen niet; ze leggen het land klaar met een frees met pakkerrol. Soms maken ze de grond even los met een schijveneg.

Om het jaar telen zij gerst of haver. Een enkele keer wordt dat daadwerkelijk geoogst voor koeienvoer, maar meestal is er wel een storm die het graan verwoest en/of eten de vogels het graan weg. Geen punt, volgens Helgi, want de reden dat graan wordt geteeld is ten behoeve van de aardappelteelt. Het stro houdt het zand goed bij elkaar, helpt tegen verstuiving en zorgt ervoor dat er meer grond mee de aardappelrooier in gaat waardoor de aardappels zachter worden behandeld.

Lees verder onder de foto

Het vullen van de pootmachine. De IJslanders gebruiken kisten waarvan een deel aan de voorzijde open kan. Op die manier kiepen zij de kisten leeg.

De uitdaging: regen

Droogte is nooit een probleem voor de ‘Armannssons. Regen wel: er valt veel water in IJsland en dat kan het poten of het rooien bemoeilijken, of beide. Ook kou kan gevaarlijk zijn. Een nachtvorst in augustus kan de oogst verpesten. Aardappelziekte phytophthora kwam twintig jaar lang niet voor, maar de laatste twee jaar wel. De mannen krijgen hulp in de vorm van kennis uit Denemarken, voor de bestrijding ervan. Op het erf staat een nieuwe, gedragen Amazone-spuit.

Normalerwijs rooien de mannen in het najaar 22 tot 25 ton aardappels uit de grond. Dat stelt hen tevreden. In de oude schapenschuur in het land staan twee Grimme SE75-30-rooiers te wachten op september. Dan start de oogst normalerwijs, ruim voordat de winter aanbreekt in oktober.

Auteur: Bob Karsten