Boomkwekerij Udenhout zocht een nieuwe trekker met opbouwkraan. Op basis van de eigen praktijkervaring was er een heldere wensenlijst: een laadkraan die binnen een uur af te bouwen is, achter op een lichte viercilinder trekker mét omkeerinrichting. Het resultaat is een fraai stukje speciaalbouw.
Op meer dan 150 hectare rooit Boomkwekerij Udenhout jaarlijks 35.000 bomen voor de verkoop. Hierbij spelen de trekkers met laadkraan een cruciale rol. Ze laden de gerooide bomen in het veld op aanhangers; andere trekkers brengen die naar de thuisbasis.
Het rooien is winterwerk. Het is dan vaak nat, dus de boomkweker werkt liefst met een zo licht mogelijke combi op grote banden. Alleen dan blijven de paden in de kwekerij goed. Een Mecalac-graafmachine of andere mobiele graafmachines vallen daarom af.
Ervaring met trekkers en opbouwkranen had de boomkweker al. Een bosbouwkraan op een New Holland T6010 doet met 15.000 uur nog steeds dienst. Een Valtra N met kraan is ingeruild op deze nieuwe. “Beide kranen waren opgebouwd op een zogenoemd Jake-frame. Het idee van zo’n frame is dat je de kraan kunt afbouwen. In de praktijk werkt dat heel moeizaam doordat alles erg vast gaat zitten”, legt John van Iersel uit. Hij is verantwoordelijk voor het machinepark op de boomkwekerij. Dat moest dus anders. Want in de zomer wil hij de trekker zonder kraan voor landwerk kunnen inzetten om zo toch ruim 1.500 uur per jaar te draaien.
Eis voor de nieuwe kraantrekker was dan ook dat ze de kraan binnen een uur af kunnen bouwen, en dat de hef en aftakas dan gewoon te gebruiken zijn. Omdat niemand dat kan leveren, ging van Iersel te rade bij Bart Heuvelmans van Heuvelmans Mechanisatie.
Lees verder onder de foto
Bart Heuvelmans (39, links) is eigenaar van Heuvelmans Mechanisatie in Berkel-Enschot (N.-Br.). Hij bouwde de kraan op de trekker voor John van Iersel (39), de mechanisatieman bij Boomkwekerij Udenhout.
Wat goed beviel, zijn het lage eigen gewicht en de wendbaarheid van de viercilindertrekkers. Dat moest dus blijven. Maar compacte viercilinders met een omkeerinrichting, dat is een kleine markt. “We wilden per se een omkeerinrichting met ook een rem- en een koppelingspedaal. Niet iedereen heeft dat”, legt van Iersel uit.
Omdat chauffeur Anno erg gehecht is aan de bediening van de New Holland T6010 en Van Iersel ook te spreken is over de kostprijs per draaiuur, besloten ze om bij New Holland te blijven. Een snel leverbare T6 met loadsensinghydrauliek bleek echter schaars goed. Ze vonden een jong gebruikte demo-trekker in Oostenrijk. Die kon meteen naar de aldaar gevestigde trekkerombouwer Kneidinger, die de volwaardige omkeerinrichting inbouwde.
De mannen houden niet van getreuzel en overbodige schakels, zo blijkt. Ze bellen gewoon direct met zulke bedrijven, ook al zitten die in verweggistan. “Gewoon het telefoonnummer googelen en bellen, doen alsof je gek bent. Soms moet je een beetje brutaal zijn”, lacht Van Iersel. “En als het wat lijkt, dan ernaartoe natuurlijk. Je moet de machine wel zien.” Zo vlogen ze naar kraanfabrikant Palms in Estland om de kraan te kopen, nadat ze vooraf al uitgedacht hadden welk type nodig was. Zes weken later was-ie in Nederland.
Het opbouwen was vooral een kwestie van passen en meten. Daarna ontwierp Dirk, de 3D-tekenaar bij Heuvelmans, het benodigde ijzerwerk, gesneden uit 30 millimeter staalplaat. Basisidee: Heuvelmans verving de standaard trekhaakrail door een zware variant, afgeschoord op de assen, met achterop vier vanghaken. Het kraanframe kreeg twee horizontale assen. Met de steunpoten van de kraan laat je deze simpel in de vanghaken zakken, waarna je de aanbouw handmatig borgt met twee M24-bouten.
Lees verder onder de foto
In de opbouwfase was het passen en meten. In transport ligt de kraan met bomenklem mooi compact over de cabine. Later is de trekker in de bedrijfskleuren gespoten.
Het voorwerk is beperkt tot het aansluiten van twee LS-leidingen, en een drukloze retour om de retourolie bij het opklappen van de steunpoten vlot af te voeren. Om de kraan in verstek dichter bij de cabine te krijgen, bouwde Heuvelmans een tussenjuk tussen het kraanframe en de kraan. De steunpoten zijn verder origineel. Het ventielenblok op de kraan kreeg een nieuwe plek, aan de achterzijde.
Lees verder onder de foto
Het kraanframe heeft twee assen. Die vallen in vier haken aan de verzwaarde en afgeschoorde trekhaakslede van de trekker. Twee dikke bouten borgen de boel.
De kraan heeft geen servobediening, maar een elektronisch aangestuurd ventielenblok. Dat maakt het afbouwen gemakkelijker omdat de joysticks in de cabine kunnen blijven. In plaats van een dikke bundel servoslangen volstaat één datakabel naar de cabine. Het Parker-ventielenblok is via een app gemakkelijk in te regelen. Zo was het simpel om de snelheden van de kraan af te stellen naar wens van de chauffeur.
Om het helemaal af te maken kreeg de New Holland een panoramadak naar eigen inzicht. Het is een dakraam van een Atlas-wiellader. Een op maat gemaakte beugel beschermt de dakrand rondom. Een extra schakelaar schakelt de bediening van de hef uit als de kraan is aangebouwd.
Lees verder onder de foto
De sleutelaars bouwden een origineel dakraam van een Atlas-wiellader in de cabine. Die is tevens voorzien van een beschermbeugel rondom.
Alles bij elkaar zat er zo’n 200 uur in het samenbouwen. Het span draaide afgelopen seizoen naar wens, aldus een enthousiaste Van Iersel. “We hebben iets moois gebouwd, we zijn er zelf trots op!”
Auteur: Matthijs Verhagen
Gerelateerde tags: Cultuurtechniek, New Holland, Trekkers
