LMB Van den Ende uit Sommelsdijk (Z.-H.) bouwt antislipwielen naast de achterwielen van een trekker. Het idee is dat je dan met een lichte trekker tóch bovenover kunt ploegen zonder te veel slip. We bekeken het eerste prototype. Finetunen is nog nodig, maar de werking is veelbelovend.
Een nadeel van bovenover rijden met ploegen is dat je minder grip hebt door gewasresten of nattigheid. Om die reden worden trekkers verzwaard. Een lichtere trekker komt vaak grip tekort, terwijl hij de ploeg technisch gezien wel kan tillen.
Om die reden bouwt landbouwmechanisatiebedrijf Van den Ende uit Sommelsdijk (Z.-H.) anti-slipwielen die naast het achterwiel van de trekker meehelpen om tractie te genereren.
Tekst gaat verder onder de video
Het idee komt van een klant die begin 2022 overwoog om bovenover te gaan ecoploegen. Voorwaarde was wel dat hij met zijn relatief lichte John Deere 6830 de ploeg moest kunnen trekken. Het mechanisatiebedrijf ging om tafel met een tekenaar en liet een hydraulisch anti-slipwiel ontwerpen. In juni 2022 testte het bedrijf het eerste prototype. Wij keken mee tijdens de eerste veldklussen in december 2022.
De antislipwielen wegen zo’n 400 kilo per stuk. Je brengt dus 800 kilo extra op de achteras. Voor het aanhangen van de hulpwielen kun je gebruik maken van de lepelinsteken of het hijsoog, die in de buitenste ring zijn gesneden. Standaard wordt de set geleverd met een KN-koppeling die je vaak ziet tussen dubbellucht-cultuurwielen. Naar klantwens is deze combinatie op de steekas gemonteerd.
Op de constructie zitten twee hydrauliekcilinders. Die duwen via een draaiende schijf tien poten tegelijk naar buiten. In het midden zitten markeringen, zodat je kunt zien hoe ver de poten zijn uitgedraaid. Dan heb je voor de volgende keer een makkelijke referentie. Blokjes op de cilinders houden met terugslagkleppen het systeem op druk. Zo verloopt de stand niet.
Beide cilinders zijn verbonden aan een Faster-snelkoppeling. De andere helft van de snelkoppeling is via twee lange olieslangen verbonden met één dubbelwerkend ventiel. Kom je op het perceel dat je gaat ploegen, dan moet je even uitstappen en de koppelingen verbinden. Kun je op het spatbord een dubbelwerkend ventiel bedienen, dan zie je eenvoudig hoe ver de poten uitschuiven. Vervolgens koppel je de snelkoppeling los en herhaal je dit bij het andere wiel.
Heb je geen spatbordbediening, dan moet je een paar keer naar binnen. Ook kun je dan niet zien bij welke markering je bent. Pak dan vanuit de cabine een referentiepunt, zoals een punt op het spatbord, waarmee de punten gelijk moeten zijn. Vanuit de cabine de stand wisselen, is er dus niet bij. Van den Ende kiest er bewust voor om niet met een centrale doorvoer te werken, omdat dit de constructie complexer en duurder maakt.
Tekst gaat verder onder de foto
Twee hydraulische cilinders duwen tegen een roterende plaat waaraan de tien poten zijn bevestigd. Zo draai je in één keer alle poten op dezelfde lengte uit. Markeringen helpen je de goede stand te onthouden. Het ontwerp is compact en maakt ook weinig geluid: in de trekker is niets te horen van de stalen hulpwielen.
Elke steel zit tussen twee bussen in. Tijdens het uitdraaien verandert de stand van de poten en wordt de ruimte tussen deze twee bussen iets groter. Ga je vervolgens rijden, dan tikken de stelen op de onderste bussen als ze in de lucht tuimelen. Dit geluid is buiten de trekker niet storend, de ronkende Deere overstemt het.
Binnenin de cabine verneem je niets van dat tikken, zo blijkt als we even instappen en een rondje meerijden. Enkel de voorbijkomende beitels zijn het bewijs dat de poten zijn uitgeklapt. Ook voel je verrassend weinig als de beitels in de grond worden gedrukt, mede doordat ze maar een klein stukje in de vaste ondergrond steken.
De omstandigheden tijdens ons bezoek waren uitermate goed, de wielen waren niet per se nodig. Eerder dit ploegseizoen waren de anti-slipwielen op enkele percelen wel noodzakelijk en zorgden ze voor een brandstofbesparing van 3 tot 4 liter per uur, zo vertelt de chauffeur, die op hetzelfde perceel ook een stukje ploegde zonder uitgeschoven hulpwielen.
Tekst gaat verder onder de foto
Voor wegtransport, of wanneer je het wiel niet gebruikt, vouwt het geheel binnen enkele minuten op. Met een zachte band komen de spades wel kort bij het asfalt. Van den Ende gaat de spades nog wat inkorten, zodat hier meer ruimte overblijft.
De hulpwielen die we zagen tijdens ons bezoek krijgen nog enkele aanpassingen. Van den Ende maakt de beitels wat korter en smaller, waardoor ze grofweg een kwart kleiner worden. De ervaring leert dat de spades niet zo groot hoeven te zijn om toch genoeg tractie te bieden. Smallere en dus scherpere punten laten zich makkelijker in de grond steken, wat hobbelen moet voorkomen.
Verder zijn de cilinders wat aan de zware kant. Deze maken daarom plaats voor een lichter kaliber. Om het geheel nóg wat compacter te maken, komt er een smal model Faster-snelkoppeling in plaats van de dikkere versie die nu is gemonteerd. De definitieve variant wordt gegalvaniseerd.
Tekst gaat verder onder de foto
Optie is een kunststof veiligheidskap voor wegtransport. De bevestiging ervan wordt nog gemaakt. Ook komen er rood-witte waarschuwingsstickers op.
Een setje anti-slipwielen van LMB Van den Ende kost € 10.000 excl. btw. De set is dan compleet met KN-koppeling in de velg.
Opties zijn een koppeling op de steekas van de trekker en een kunststof beschermkap voor wegtransport. Omdat niet iedereen over de weg hoeft, biedt Van den Ende deze los aan, voor € 1.000 extra. De basisprijs wordt om die reden niet onnodig hoger voor bedrijven die alle percelen rond de deur hebben. Voor wegtransport zijn deze kappen wel noodzakelijk vanwege de uitstekende delen.
Voorlopig is de set alleen leverbaar voor toepassing naast 42 inch wielen. Inmiddels is deze te bestellen bij LMB Van den Ende.
Auteur: Jacco van Erkelens
Gerelateerde tags: Banden, Grondbewerking, ploegen
