USA | Nederlandse immigranten hakselen in de Amerikaanse woestijn
Nederlanders Ali en Willem Veenhoven emigreerden in 2006 naar de Verenigde Staten en startten daar een loonbedrijf met specialisatie in – zoals de Amerikanen het noemen – choppen. Hakselen dus. De Veenhovens werken met vijf Jaguars van type 960 tot 990. Daarnaast hebben ze twee machines als reserve. Een reportage van dit hakselgeweld.
Bij aankomst op het erf van Ali en Willem Veenhoven in Buttonwillow (Californië, VS) heerst een serene rust. Er is geen zuchtje wind. Het is stil op het bedrijf dat omgeven wordt door pistachebomen. Af en toe hoor je een luchtsleutel van een bandenservicebedrijf, dat de wielen wisselt van een truck met silagewagen.
Schijn bedriegt, want het is begin mei en dat is voor Veenhoven de drukste periode van het jaar. Al het materiaal en alle chauffeurs zijn op pad – er wordt volop gehakseld in de regio rond Bakersfield.
Vijf hakselaars op pad
Veenhoven is gespecialiseerd in hakselen – op z’n Amerikaans gezegd: choppen. Vanaf half april barst de drukte los. Dan is de eerste tarwe oogstrijp voor het inkuilen. Het hakselen daarvan moet gedaan zijn voor half mei. Daarna schiet de temperatuur omhoog richting de 40 graden, waardoor de tarwe dorsrijp wordt – en dat willen de veehouders niet.
Na de voertarwe wordt ook nog mais gezaaid. Daarom is Veenhoven vandaag met vijf Claas Jaguar-hakselaars op pad. Bij de werkplaats staan twee reservemachines – een 960 en 900. Want in deze periode kan Veenhoven zich geen onnodige stilstand veroorloven. In feite is de Jaguar 900 een hobbymachine van Willem. “Dat was de eerste machine die ik nieuw kocht. Ik kan er slecht afstand van doen. Soms gebruik ik ’m nog in de luzerne”, vertelt de loonwerker.
Zandpaden beregenen
Veenhoven hakselt bij een veehouder in een vruchtbare vallei tussen Bakersfield en de bergketen Sierra Nevada, die op de achtergrond te zien is. Er heerst een woestijnklimaat in het werkgebied van Veenhoven. Zonder irrigatie zou dit gebied een woestijn zijn.
De percelen zijn voorzien van ruggetjes ten behoeve van de irrigatie. De vrachtwagens met silagewagens laten gigantische stofwolken achter. Willem regelt daarom een vrachtwagen met watertank, die de zandwegen nat gooit. “Dat doen we tegen het stof. Het is daardoor veiliger voor de vrachtwagens om de grote weg op te draaien, want middenin een stofwolk is het moeilijk te zien of er verkeer aankomt. Daarnaast trekt de stofwolk ongewenste insecten aan naar het naastliggende perceel mais”, legt hij uit.
Tekst gaat verder onder de foto; bekijk meer foto’s onderaan dit artikel
1.100 uur per jaar
Twee Jaguar 960’s en één Jaguar 980 werken gestaag zwaden weg. Het is goed te zien hoe de sterkere 980 de andere hakselaars voorbijrijdt. Waarom Veenhoven ook kleinere 960’s gebruikt? “Het liefste werken we met Claas Direct Disc DD600-voorzetstukken. Dat is een maaier voorop de hakselaar waarmee we maaien en hakselen in één werkgang. Als het gewas niet meer zo groen is, kan dat”, legt Willem uit. “Die Direct Discs zijn er alleen in 6 meter werkbreedte, niet breder. Dat maakt een mooie combinatie met de 960’s.”
De hakselaars draaien elk zo’n 1.100 uur per jaar en ondergaan in de winter een complete renovatie. Dat laatste doet Veenhoven in de eigen werkplaats. Daarbij vervangt hij alle slijtdelen. “Ik ben daarin vrij rigoureus. Ik weet niet wat de renovatiekosten precies zijn. Deze vijf weken moeten ze non-stop draaien. Dát is belangrijk”, stelt hij. In deze vijf weken tijd wordt er 3.600 hectare gehakseld. Veenhoven werkt 7.000 à 8.000 uren met de hakselaars voordat hij ze inruilt.
In 2006 geëmigreerd
Willem Veenhoven werkte vroeger bij de Groningse loonwerker Entjes in Slochteren (Gr.) en zat daar ook op de hakselaar. In 2002 werkte hij 18 maanden in de Verenigde Staten bij Hofstee Farms in Tipton, ook in Californië.
In 2006 maakte hij samen met Ali de stap om te emigreren en een loonbedrijf op te starten. “We verkochten het huis in Nederland, kochten van het geld twee gebruikte hakselaars en huurden een huis”, herinnert Willem zich. Hij begon met hakselen voor één grote veehouder. Inmiddels bedienen Ali en Willem zo’n tien klanten, waarvan de kleinste 3.000 koeien melkt en de grootste 10.000. De meeste klanten melken rond 3.500 à 4.500 koeien en zitten in een straal van 40 kilometer rondom Veenhovens bedrijf.
De hakselploeg is nu al zeven dagen bij dezelfde klant bezig. Naar verwachting hebben de mannen hier nog twee dagen werk. Op de kuilbult rijden twee Claas Xerion 5000’s in hondengang rondjes. De trekkers zijn voorzien van dubbellucht, hebben een groot schuifbord voorop en zijn verder vooral verzwaard. Deze trekkers worden alleen gebruikt om kuilbulten vast te rijden.
Tekst gaat verder onder de foto
Zaaimachine uit Nederland
Ali en Willem startten afgelopen jaar een nieuwe bedrijfstak: A&W Custom Farming, van waaruit de loonwerkers op aanvraag van de klant ook ander landwerk doen dan maaien en hakselen. “Het gaat om 1.000 hectare per jaar. Maar vergeet niet dat we hier in het najaar nog wintertarwe zaaien. Dus in feite gaan we ineens 2.000 hectare per jaar bewerken”, vertelt Willem. Een gehuurde John Deere 9520RT-rupstrekker gaat vanaf volgende week daarom 24 uur per dag de tarwestoppel onderwerken voor de maisteelt.
Ali en Willem investeerden in een hagelnieuwe maiszaaimachine. Het is een Vaderstad, geleverd door de Nederlandse importeur Homburg in Stiens (Fr.). Ali: “Precisiezaaiers kennen we hier niet echt. Mais wordt vaak nog gezaaid met een eenvoudige katoenzaaier. Wij willen vooruit, dan moet je moderne machines hebben.”
Auteur: Bob Karsten
Lees meer USA-artikelen online of bekijk het digitale TREKKER-themanummer Roadtrip USA
Gerelateerde tags: Hakselaars, Oogstmachines, USA