Waar let je op bij de aanschaf van een balenklem?
Als je op zoek bent naar een balenklem, merk je dat er een ruime keuze is. Waarop moet je letten en welke balenklem is de beste keuze voor het hanteren van gewikkelde balen? TREKKER testte vijf balenklemmen; vier met een telescopische breedteverstelling en een met een bijzondere constructie.
Een balenklem is een echt cash&carry-product. Als je online zoekt naar een balenklem voor ronde en vierkante balen kom je een grote verscheidenheid tegen. Kijk je wat nauwkeuriger en gerichter, dan kun je al snel het kaf van het koren scheiden. Sommige hebben geen CE-markering terwijl andere slechts een beperkt draagvermogen hebben.
TREKKER ging voor de werktuigtest op zoek naar modellen met minimaal 1.000 kg draagvermogen en een openingswijdte van 2 meter. Fliegl (QBZFLM), Göweil (BTGQU), Saphir (QBZ) en Tanco (D80) gingen op onze uitnodiging in en stelden een telescopisch verstelbare balenklem ter beschikking. De vijfde balenklem, de B40 van fabrikant Bressel & Lade, kent een heel andere bouwwijze en die beoordeelden we daarom ook anders. Jammer genoeg lieten MX, Stoll en Quicke verstek gaan.
Aankoppelen balenklem aan voorlader maakt al verschil
We gebruikten voorladers met een snelwisselframe volgens Euro-normering. Dat leverde al bij de aankoppeling duidelijke verschillen op.
Het voordelige QBZFLM-model van Fliegl kun je vanwege de lage aankoppelpunten alleen aankoppelen met het snelwisselframe helemaal voorover gekanteld. De Tanco D80 scoort bij het aanpikken ook maar gemiddeld. De vanghaken zitten met beugels op het frame geklemd. Dat gaf direct problemen omdat ze niet op de juiste afstand zaten.
Tekst gaat verder onder de foto
De Göweil BTGQU en Saphir QBZ laten bij het aankoppelen niets te wensen over. Er zijn wel verschillen bij het aansluiten van de twee hydrauliekslangen maar die zijn niet doorslaggevend. Saphir gebruikt Kennfixx-slangmarkeringen (Fliegl inmiddels ook), zodat je ze niet kunt verwisselen of verwarren. De Saphir QBZ heeft als enige een praktische beugel om de losgekoppelde slangen op te hangen. Bij de andere moet je de slangen over het frame hangen, met een grotere kans op beschadiging.
Tekst gaat verder onder de foto
Net wat meer detail bij balenklemmen Göweil en Saphir
Terwijl Göweil en Saphir werken met instelbare drukontlastings- en lasthoudventielen ontberen de Fliegl- en Tanco-modellen dergelijke opties. Zolang de ventielen van de trekker intact zijn, is dat geen probleem. Maar als ze ook maar íets lekken, zijn de klemmen van Göweil en Saphir in het voordeel.
Bij de Göweil-klem kun je zelfs instellen welke zijde als eerste opent en sluit – praktisch als er zijdelings beperkt ruimte is. Op de Tanco zijn de olieleidingen inclusief T-stukken en afsluitkranen onder de bovenste framebalk gemonteerd. Dat is perfect zolang alles lekvrij functioneert, maar onhandig als een lekkage optreedt en je er met een sleutel bij moet. De loop van de hydrauliekslangen zien we liever ook anders, namelijk zó dat ze bij het verschuiven van de klembeugels niet tegen het frame wrijven.
Bij langdurig gebruik op verschillende plaatsen waren de modellen met telescopische frames van Fliegl en Saphir het meest overtuigend. Ook bij het rijden op de weg en bij het laden en lossen van wagens met zijwanden zijn deze concepten in het voordeel. Dat geldt vanwege de beperkte buitenmaten ook bij stapels balen.
Beide merken gebruiken kokers voor de breedteverstelling; alleen bij Saphir zijn deze gesmeerd. Wat ons betreft mag Fliegl ook geleidestrips monteren om de slijtage te verminderen. Op de binnenste koker waren al vrij snel duidelijke groeven zichtbaar als gevolg van een lasnaad. Er zit ook ruimte tussen de binnenste en buitenste kokers, waardoor je de beugels aan het uiteinde met de hand zomaar 7 centimeter kunt optillen. Dit zorgde bij het rijden over hobbels voor onnodige klappen op zowel de voorlader als de vooras van de trekker. Als chauffeur heb je er hinder van. De andere drie merken hebben dit beter voor elkaar.
Achteraf bleek dat Fliegl onbedoeld een ouder model voor de werktuigtest ter beschikking had gesteld. Vanaf dit jaar zijn kunststof geleidestrips gemonteerd die de speling in het frame minimaliseren.
Goede geleidestrips op Tanco-balenklem
Göweil en Tanco verschuiven de beugels op hun brede frames met behulp van kunststof geleidestrips. Tanco heeft dit het best voor elkaar, ook met het oog op vervanging. Op het prototype dat Göweil ter beschikking stelde, kunnen de geleidestrips nog beter. Op de buitenste koker zijn op alle vier zijden kunststof geleidestrips gemonteerd met twee verzonken bouten per strip. Eén van de strips brak echter los, en dat beschadigde de binnenste koker. Het vervangen van de geleidestrips kost veel tijd omdat je de balenklem grotendeels moet demonteren.
Bij Göweil en Tanco steken zijdelings koppen van zeskantige bouten uit. Dat leidt onherroepelijk tot kapotgetrokken wikkelfolie als je balen dicht opeen stapelt. Ook de Fliegl en Saphir kunnen nog folievriendelijker. Op het thermisch verzinkte frame van Fliegl zat nog een aantal scherpe lasspetters, en op die van Saphir zorgde een verbogen staalstrip aan de voorzijde van het frame voor risico’s. Vooral bij grote en zachte balen drukte die strip in het wikkelfolie.
Wat is de klemkracht?
Voor het oppakken en degelijk vastklemmen van balen houden de fabrikanten er verschillende filosofieën op na. De oplossing van Göweil beviel ons bijzonder goed. De beugels lopen niet helemaal recht of parallel, maar ietwat conisch. Zowel horizontaal als verticaal. Dit zorgt zelfs bij minder goed verdichte en zachtere balen voor voldoende grip.
De klembeugels verschillen in lengte van 1,06 meter (Saphir) tot 1,30 meter (Fliegl). Göweil en Tanco zitten daar met 1,15 en 1,14 meter tussen. Kortere beugels hoeven niet nadelig te zijn, we merkten er tijdens de werktuigtest weinig van.
Groot verschil in gewicht (en prijs)
Vooral bij zware, relatief vochtige balen begint het gewicht van een balenklem te tellen. De Saphir QBZ is met 354 kilo de lichtste van het stel en de Fliegl QBZFLM weegt met 374 kilo slechts 20 kilo meer. De andere twee, beide met een vast frame, wegen beduidend meer: de Tanco D80 429 en de Göweil BTGQU zelfs 451 kilo. Die bijna 100 kilo meer dan de Saphir merk je duidelijk tijdens het gebruik, mede dankzij het verschil in lengte van de beugels. Dergelijke grote verschillen zijn er ook qua prijs (begin mei). Enkele fabrikanten hanteren momenteel een materiaaltoeslag van 15%.
Tekst gaat verder onder de foto
De Fliegl QBZFLM is met € 2.915 het voordeligst. Saphir vraagt € 3.542 en levert de QBZ-balenklem via Nederlandse mechanisatiebedrijven. Dan volgen de Göweil BTGQU met € 3.756 en de Tanco D80 met € 6.375.
Kortom: qua prijs is Fliegl het aantrekkelijkst. Saphir maakt indruk met z’n overzichtelijke bouwwijze en aantrekkelijke prijs. Göweil en Tanco scoren punten met hun stabiele vaste frame, maar dat is tegelijk een nadeel als het gaat om gewicht en prijs. Met de andere modellen met telescopische frames til je uiteindelijk net wat zwaardere balen.
Auteurs: Sönke Schulz en René Koerhuis
Gerelateerde tags: Werktuigtest