Lemken Polaris 14/3000 zeer solide strooier

Lemken-topman Anthony van der Ley maakte er nooit een geheim van dat kunstmeststrooiers op zijn wensenlijstje stonden. Net als een zelfrijdende veldspuit trouwens, maar daarvan – van veldspuiten als geheel – nam het bedrijf niet al te lang geleden alweer afscheid.

Voor de kunstmeststrooiers leunt Lemken op de techniek van Sulky. De in het voorjaar door ons geteste Polaris 14/3000 met een kuipgrootte van 3.000 liter is qua techniek dan ook identiek aan de Sulky X40+ Econov. Er is ook een Polaris 16/3200 met 3.200 liter kuipgrootte, en er zijn twee kleinere modellen genaamd Tauri en Spica leverbaar.

Onhandige transportwieltjes

Je kunt de Polaris 14 met een categorie II-hefinrichting oppakken en daarbij tussen twee aankoppelposities kiezen. Die zitten beide wel vrij laag. Dat stoort bij het aankoppelen, maar biedt tegelijkertijd een voordeel tijdens het bijbemesten, als je de strooier hoger wilt heffen. De optionele transportwieltjes (€ 709) geven niet veel extra hoogte, en ook dan is aankoppelen lastig. Je moet ze handmatig van parkeer- naar werkstand verplaatsen en andersom, en vergrendelen met een borgpen. Dat is onhandig.

De goedbedoelde beschermdoeken die op het geteste model moeten voorkomen dat modder van de achterwielen van de trekker op de strooischijven belandt, moet je bij het wegzetten van de strooier telkens oprollen en vastklemmen. Bij het aankoppelen is dit omgekeerd en koppel je tevens de aftakas, hydrauliek, Isobus-stekker, verlichtingskabel en natuurlijk de topstang aan. Een beugeltje om de stekkers op te hangen ontbreekt.

Tekst gaat verder onder de foto

De kantstrooi-inrichting, Tribord genaamd, zit standaard rechts. Wil je er (ook) eentje links, dan betaal je daar € 761 extra voor. De subliem werkende Econov-sectieschakeling is daarentegen standaard. Op de strooischijven zitten ook L-vormige kantstrooischoepen die de korrels afbuigen.

Maximaal 3,8 ton meenemen

De basiskuip van de strooier is maximaal 2,48 meter breed en met opzetrand komt daar 50 centimeter bij: 2,98 meter in totaal. De totale hoogte bedraagt 2,01 meter. De gelakte kuip heeft roestvaststalen uitlopen en beide kuiphelften hebben een leegmeldsensor en pendelende roervingers. De roervingers bewegen maar weinig, en ontzien zo de kunstmest. Je kunt goed merken dat ze de kunstmestkorrels niet beschadigen of vermalen. De kwaliteit van de kunstmest blijft onberispelijk. Zeven in de kuip voorkomen dat klonten de roerders bereiken en eventueel tot verstoppingen leiden. Afhankelijk van het soortelijk gewicht van de kunstmestsoort die je gebruikt, past er maximaal 3.800 kilo in de kuip. Da’s meer dan het toelaatbare totaalgewicht van 3.000 kilo, een kwart meer zelfs. Het betekent dat je op moet passen bij het vullen met ‘zware’ kunstmestsoorten zoals patentkali. De positieve keerzijde is dat juist veel van een lichte kunstmestsoort in de strooier gaat: met gemak bijvoorbeeld 3 ton ureum. Leeg weegt de strooier 680 kilo.

Tekst gaat verder onder de foto

We gebruikten met name één van de twee geleverde sets strooischijven. Opvallend is de gedeelde lange schoep en het epsilon-vormige zijaanzicht (Ʃ waar de naam ook van is afgeleid).

Dankzij twee kijkvensters heb je bij voldoende licht goed zicht op de inhoud van de kuip. Omdat verlichting in de kuip ontbreekt zie je in het donker en met het afdekzeil dicht (meerprijs € 1.298) niet zo veel. Dat handmatig bediende zeil (optioneel hydraulisch) rolt automatisch op. Bij een volle kuip kan aan de voorzijde wat kunstmest ontsnappen onder het afdekzeil door. Dankzij een uitschuifbaar trapje met drie treden klim je veilig en comfortabel de strooier in, en ook aan de binnenzijde van de kuip vind je een trede/opstapje.

De vulopening bedraagt 2,81 meter in de breedte en 1,17 meter in de rijrichting. Perfect voor het vullen met een bak aan een verreiker of voorlader.

Zeer nauwkeurig wegen

Voor de afdraaiproef demonteer je een strooischijf met het meegeleverde gereedschap, en plaats je een glijgoot boven een emmer om daarin de afgedraaide hoeveelheid kunstmest op te vangen en te wegen. De computer kan daarmee de doorstroomfactor berekenen. De weeginrichting van de strooier is zeer nauwkeurig. Die kalibreerden we eenmalig aan het begin van het seizoen, om er vervolgens het hele seizoen storingsvrij mee te werken. De weeginrichting bepaalt continu het gewicht van de strooier, en de terminal vergelijkt de ingestelde en de werkelijke dosering met elkaar. Daarmee wordt na elke 30 seconden of na elke gestrooide 100 kilo de uitstroomopening, indien nodig, aangepast. Dit werkt bijzonder goed en dankzij de neigingssensor ook in situaties waarin de strooier niet vlak hangt.

Tekst gaat verder onder de foto

Om van de kant af te strooien stel je deze kantstrooiplaat hydraulisch in werking. Die kost € 1.171, en je hebt een dubbelwerkend ventiel nodig voor de bediening.

Om de ondersteunende app te kunnen gebruiken, moet je je eenmalig registreren en aanmelden. Na langere tijd geen gebruik en na een software-update moet je opnieuw inloggen. Waarom, dat bleef onduidelijk. Werk je met een bekende kunstmestsoort dan pak je de app erbij voor de juiste doorstroomfactor. Lemken duidt die aan als T-factor. Deze T-factor geeft de basisinstelling voor de uitstroomopening die (natuurlijk) automatisch wordt aangepast als de rijsnelheid en/of dosering wijzigt. De kunstmestsoort zoeken kan op basis van kunstmestnaam, fabrikant, categorie en ook op vorm en fractieverdeling. De laatste kun je bepalen met de meegeleverde schudbox, iets wat meerdere strooierfabrikanten doen. Die geeft de fractionering van de door jou gekochte kunstmest weer. Deze gebruik je in de app voor het bepalen van de juiste instellingen. Een praktische werkwijze.

Drie verschillende schijvensets

De Polaris 14 wordt mechanisch aangedreven. De strooischijven hebben een korte en een lange schoep, alsmede een L-vormige kantstrooischoep. De vorm van de lange schoep doet denken aan een middelvinger met daarboven een wijsvinger. Zo wordt de kunstmest over twee gedeeltes verdeeld, waarbij het onderste gedeelte van de schoep dus langer is. Bekijk je de schoepen aan de kopse kant, dan zie je dat het profiel epsilon-vorming is (∑), waarvan de naam van de schoepen ook is afgeleid. Om 18 tot en met 44 meter breed te kunnen strooien zijn er twee sets strooischijven. De Polaris 16/3200 kan met een derde set tot 50 meter breed strooien.

Tijdens de werktuigtest gebruikten we vrijwel uitsluitend de set schijven genaamd EV32-44, om zwavelzure ammoniak 30 meter breed te kunnen strooien. Die zijn niet bedoeld om 30 meter breed te strooien, maar dat lukte ons niet met de andere schijvenset. De schijven zijn gemarkeerd en dat helpt om ze niet door elkaar te halen of te verwisselen. De werkbreedte wordt radiaal aangepast. Dit houdt in dat de kunstmest verder naar binnen of naar buiten op de schijven valt. Hierdoor kan het aftakastoerental altijd 540 omw/min blijven, behalve bij kantstrooien. Hoewel de aandrijving standaard mechanisch is, is hydraulische aandrijving op verzoek ook leverbaar.

Tekst gaat verder onder de foto

Het handmatig bediende afdekzeil voldoet, maar het kan beter. Zoals de sluiting aan de voorzijde en de zijkant.

Twee kantstrooimethodes

De kantstrooi-inrichting, Tribord genaamd, zit standaard rechts. Wil je er (ook) eentje links, dan betaal je daar € 761 extra voor. Met Tribord verstel je het uitstroompunt elektrisch vanuit de cabine. Je kunt zodoende wisselen tussen volvelds- en kantstrooien. Er is een instelling om optimaal tot aan de perceelsgrens te strooien, waarbij maximaal nog 20% van de kunstmest over de grens vliegt, en kantstrooien met een gereduceerd aftak­astoerental dat moet voorkomen dat korrels buiten het perceel belanden. Bij de laatste vorm wordt ook de korte L-vormige kantstrooischoep gebruikt die de korrels afbuigt, en moet je zowel de dosering als het aftakastoerental met 15% verlagen.

De kantstrooimethodiek van Lemken werkt echt goed. Het kent eigenlijk maar één minpuntje: als je klaar bent met kantstrooien, bevestig je dat op de terminal. Daarna moet je niet vergeten het aftak­astoerental weer te verhogen. Dat vergeet je echter snel. Op de teststrooier zat ook een hydraulisch bediende kantstrooiplaat tussen beide schijven gemonteerd. Die kost je € 1.171. Je kunt er vanaf de perceelsgrens gezien de halve werkbreedte mee strooien. Een dubbelwerkend ventiel is nodig om dit te bedienen.

Subliem Econov-systeem

De precieze werkbreedte stel je in met behulp van kartelbouten en tien inkepingen ter oriëntatie. Verder heeft de geteste Polaris 14 standaard ‘Econov’ aan boord. Dit systeem stuurt de twaalf secties individueel elektrisch aan op de kopakker. Het werkt subliem en geeft echt winst. Van over- en onderdoseren is geen sprake meer; het systeem beviel ons bijzonder goed. Het aantal secties is in de praktijk toereikend, meer dan twaalf zijn er niet nodig.

Voor de bediening beschikten we over een CCI 1200 Isobus-terminal. Daarop kun je voor verschillende weergaves kiezen. Zoals een groot weergegeven strooier en kleiner weergegeven gps-gegevens, taak en helpscherm. Al met al mooi overzichtelijk. Bediening per trekkerterminal en joystick kan ook, maar de CCI-terminal beviel ons het best. Hier en daar mist nog de juiste vertaling en tref je nog Franse termen aan. Dat geldt voor de menu’s en ook voor de handleiding. Nog even de puntjes op de (Nederlandse) i is hier het devies. Ook wensen we het nog te strooien oppervlak te zien op het hoofdscherm. Nu moet je daarvoor eerst een submenu in.

Tekst gaat verder onder de foto

Onder de zeef zit een vingervormige roerder. Die pendelt langzaam, en ontziet zo de kunstmest. Je kunt goed merken dat de korrels niet beschadigen, want de kwaliteit van de kunstmest blijft onberispelijk.

Het is plezierig en goed werken met de Polaris 14. De strooier is ongecompliceerd qua bediening en kent een bijzonder nauwkeurig strooibeeld. Dat ontdekten we telkens opnieuw bij het gebruik van de opvangbakken (€ 163) om de breedteverdeling te controleren. Ze zijn wat moeizaam te hanteren, maar de telkens goede testresultaten maken veel goed. De kuip stroomt ook mooi gelijkmatig leeg. Je kunt ’m dankzij een kleine aanwijzer vlak of onder een hoek achter de trekker hangen.

De minpuntjes

De leegmeldsensoren lieten het bij het strooien van zwavelzure ammoniak afweten. We weten nog altijd niet waarom. Bij elke andere kunstmestsoort werkten ze prima. Af en toe raakten we in verwarring door de onduidelijke foutmeldingen op het scherm van de terminal, maar we konden telkens wel verder werken. Op de strooier zelf mist een montagemogelijkheid voor een tweede set strooischijven (meerprijs € 943 per set). En de stickers bleken helaas niet bestand tegen een voorzichtige eerste reiniging met de hogedrukspuit.
Tekst gaat verder onder de foto

Met de meegeleverde schudbox bepaal je de fractionering van de kunstmest weer, en die gebruik je in de app voor het bepalen van de juiste instellingen. Dit is een handige werkwijze.

Echt details dus als het op kritiek aankomt. De Polaris 14 is verder een zeer solide strooier. De lof daarvoor komt ook fabrikant Sulky toe, en geldt evengoed voor de nette afwerking van de machine. Het strooibeeld is zeer goed en het kantstrooien beviel ons ook prima. De transportwieltjes, de beschermdoeken en het afdekzeil moeten beter. De Polaris 14/3000 is er vanaf € 16.772 en je betaalt € 21.817 voor de door ons geteste uitvoering. De Polaris 16/3200 kost minimaal € 23.226.

Tekst: Christian Brüse, Lüder Görtmüller, René Koerhuis

Foto’s: Hans Banus