Het is inmiddels bijna traditie dat er eind september in de Noord Oost Polder een aantal oude bietenrooiers hun kunnen laten zien. En ook een mooie dag voor verschillende liefhebbers van oldtimers en klassieke trekkers om hun paard voor de wagen te spannen. Zaterdag 25 september was het weer zover en werd er onder mooie omstandigheden een stukken bieten gerooid en in stijl naar de hoop gereden. Een fotoreportage:
De eerste omgangen rooien en een doorsteek maken is bij eenrijïge rooiers altijd een beetje geknoei, maar het perceel was door een zesrijer goed vrij gemaakt waardoor de rooiers meteen aan de verschillende perceeltjes konden beginnen.
De Vicon eenrijer was in de 60-er jaren een populaire bietenrooier voor het boeren gebruik. Licht van gewicht en met het unieke rooisysteem met sloffenkruis. Een uitvinding destijds van de Zeeuwse uitvinder Kees Steketee.
Een 6-tonner zou destijds van de grootste kippers zijn geweest die gangbaar waren in de landbouw. Een twee-cilinder John Deere 720 diesel kan met een 8-tonner ook nu nog goed uit de voeten.
Hoewel de elevator eigenlijk ook niet is berekend op de bietenopbrengsten van tegenwoordig kan de rooier toch nog steeds op een behoorlijke kipper lossen. Er was destijds ook een bunker uitvoering van de Vicon eenrijer, maar het merendeel is als wagenrooier verkocht.
Ook eenrijïg, maar een veel forsere machine is de Stoll V50. Hier getrokken door een Someca SOM 50. Het formaat trekker dat ook mooi bij deze rooier past.
Stoll werd destijds geïmporteerd door Hoegen Dijkhof en was jarenlang waarschijnlijk wel de meest verkochte bietenrooier in Nederland. En destijds ook vooral een loonwerkersmachine.
De Stoll rooier werd vrijwel uitsluitend met loofbunker geleverd. Die blijft hier open staan omdat het blad niet wordt verzameld, maar er is op die manier destijds van duizenden hectare bieten blad en koppen verzameld.
Ook een bunkerrooier en ook gebaseerd op componenten van Stoll is deze Eicher zelfrijder. De bunker is met 1.200 kg inhoud stukken kleiner dan van een getrokken Stoll, maar de werktuigendrager kon op de vooras ook niet heel veel meer gewicht hebben.
De rooier was een opbouwsysteem, hier op een Eicher 400 Unisuper. In het voorjaar kon je met de werktuigendrager bieten zaaien en daarna schoffelen. Fendt had een soortgelijke rooier, maar voor zover bekend zijn die in Nederland nooit verkocht?
Lossen gebeurt door de bak hydraulisch te kippen. Dat wordt gevoed door de hydrauliek van de trekker. De meeste Eicher bietenrooiers zijn destijds verkocht door Kloppenburg in Munnekezijl die ze ook wel uitrustte met een wat verhoogde bunker en opvoerband omdat de inhoud wat te vergroten.
Dikke bieten, waar de rooiers uit de 60-er jaren eigenlijk niet op zijn gebouwd. Toch konden ze er redelijk mee overweg. En door de mooie omstandigheden kwamen ze ook schoon van het land.
Begin ’60 waren er nog veel vierwielige wagens in gebruik. In de bieten voorzien van zogenoemde bietennetten. Vaak werden die dan met een kraan die de lussen op de hoeken aanhaakte meteen in het schip of op een treinwagon gelost.
Bietenrooien was zeker ook in de tijd van de vierwielige wagens een beetje synoniem voor modder en diepe sporen, maar in Luttelgeest konden de oudjes prima uit de voeten zonder een soort na te laten.
