Frandent’s Haaktand-schudder uit Italië

Het Italiaanse machinemerk Frandent is in Nederland praktisch onbekend, ondanks dat het al zo’n veertig jaar schudders bouwt. Op zich niet gek, want alleen de rotorkopeggen van de fabrikant zijn actief in Nederland verkocht. En daarbij: Frandent-grondbewerkingsmachines worden in Sulky-kleurstelling via het Sulky-netwerk verkocht. Maar sinds dit voorjaar pakt machinehandelaar Robin Groenewegen in Warmenhuizen (N.-H.) de import van roodgele Frandent-machines op. Groenewegen is onder andere bekend van de import van Finse Elho-harken. Dit voorjaar mocht een eerste Frandent-schudder zich in Noord-Holland bewijzen in een taaie, eerste snede: de schudder kon goed overweg met het dikke pak gras.

Lees verder onder de foto

Opvallend zijn de zogenoemde haaktanden, die lijken op wat Lely maakte (nu Massey Ferguson en Fendt). Dat wil zeggen dat de schudtanden sterk gebogen zijn en liggend zijn gemonteerd. Daarbij werkt de Frandent met grote rotoren.

Lely-look-a-like

Meest opvallend aan de schudder, zijn de zogenoemde haaktanden. Dat zijn schudtanden die lijken op de haaktand zoals Lely die maakte (nu Massey Ferguson en Fendt). Het betekent dat de schudtanden sterk gebogen zijn (scheppend), liggend zijn gemonteerd, met een lengteverschil tussen de beide tanden. Het idee erachter is dat vanwege het lengteverschil (onder een lange tand, bovenop een korte) het onderste, natte gras het verste weg wordt geslingerd en dus bovenop eindigt. De schudder werpt het gras in ieder geval erg ver naar achteren; het gras vliegt zomaar vier meter verderop. Het valt op dat de tanden schoon rapen zonder de grond te raken. Het is schudbeeld lijkt mooi vlak.

Die haaktand is overigens een belangrijke reden dat Groenewegen contact zocht met de Italiaanse fabrikant. Groenewegen ziet de Frandent namelijk als een relatief goedkope haaktandschudder; de 8,4 meter brede schudder kost bruto € 14.500.

Grote rotoren

De Frandent-schudder werkt met relatief grote rotoren. Met zes rotoren met elk zeven tandarmen schudt de machine 8,4 meter breed. De rotoren staan behoorlijk vlak en toch werpt de schudder het gras ver naar achteren. De aftakas draait daarbij een kleine 500 toeren per minuut. Met de grote rotoren lukt het om vrij precies steeds drie zwaden van een maaier uit elkaar te trekken. Over de hoekverstelling van de rotoren: dit heeft Frandent fraai opgelost, met een snelle, met veerbekrachtigde verstelling per wiel. En nog een fraai detail is de ophanging van de tandarmen. Die zijn niet direct vastgebout ín de rotor, maar vastgeklemd middels een houder die de tandarmen over een grotere lengte vastpakt. Verder valt op dat de schudder af fabriek (optioneel) een reservewiel meedraagt, en de breedtebordjes geelrood zijn, in plaats van traditioneel rood-wit.

Lees verder onder de foto

De schudder is redelijk zwaar (1.180 kg). Optioneel is de schudder ook te krijgen als getrokken uitvoering. Voor transfort moet je even uitstappen en de driepuntbok blokkeren.

Dubbele kruiskoppeling

Hoewel het hoofdframe wellicht iel oogt – dat bestaat uit kokers (10*10 cm) waar de centrale aandrijfas doorheen loopt – is het een relatief zware schudder (1.180 kilo). Het beschermrek eromheen draagt bij aan de degelijkheid, en is dan ook gebouwd uit een vakwerkconstructie. Wat betreft afwerking: er is geen tandbreukbeveiliging (één kant zul je kwijtraken, de andere blijft hangen), het hoofdframe heeft lasnaden erin, en op sommige plekken is de verf weg op plekken waar ijzer elkaar raakt bij het inklappen. De lange, dunne hydrauliekcilinders voor het opklappen zwabberen op-en-neer tijdens het werk.

De aandrijving van de rotoren verloopt overigens via dubbele kruiskoppelingen. Degelijk, al moeten ze wel worden doorgesmeerd (elke acht uur). Elke rotor heeft een eigen oliebad waar de haakse overbrenging in ronddraait.

Hydraulische luxe

De demo-schudder was voorzien van optionele hydraulische schuinstelling en -stabilisatie. Dat eerste wil zeggen dat je de wielen hydraulisch verdraait (middels een parallelgeleiding) waardoor de schudder schuin langs de slootkant schudt. Dat kan beide kanten op. Er is een fraaie, forse ijzeren wijzer aanwezig die de middenpositie aangeeft. Standaard gebeurt kantschudden trouwens met een mechanische verstelling van de wieltjes. De grote antiwikkelborden aan de wielen zijn groot en deugdelijk, al voorkomen ze het wikkelen niet volledig.

De stabilisatie bestaat uit twee hydraulische cilinders met een smoorklep ertussen. Het voorkomt scheeftrekken van de schudder als er weerstand aan één kant zou zijn, en het zorgt ervoor dat de schudder bij het uitheffen langzaam terug in de middenpositie zakt. De machine hangt namelijk in een driepuntbok waarin deze vrij kan bewegen. Voor je de weg opgaat moet je dus even uitstappen om die driepuntbok te vergrendelen door een hendel om te trekken, en gearriveerd op het land geldt dat andersom. Om de schudder uit te klappen moet je overigens aan een touw trekken, dat middels een arm (van zo’n 50 cm) verbonden is met bowdenkabels.

Lees verder onder de foto

De Frandent-schudder gooit het gras ver naar achteren. Grasdotten vliegen zomaar vier meter verder. De aftakas draait een kleine 500 toeren per minuut.

Breder komt eraan

Op dit moment is deze 8,40 meter brede schudder het breedste model van Frandent, en deze is ook te krijgen als getrokken uitvoering. Achter de schermen wordt gewerkt aan een bredere schudder. Er wordt gewerkt aan een 11 meter brede schudder en in Italië draait een prototype van een 13,80 meter brede getrokken schudder met tien rotoren, die qua opvouwwijze doet denken aan de Lely Lotus 1500. Groenewegen hoopt die bredere schudder in 2022 naar Nederland te halen.