Fendt-rijder Bork test Claas-halfrups

Johan Bork draait met de Claas-demotrekker rondjes op een perceel in de Wieringermeer. Dit komt onder water te staan om aaltjes te bestrijden; dat is één van de bedrijfstakken van Gebr. Bork uit Slootdorp (N.-H.). Maar het bedrijf is vooral gespecialiseerd in egaliseren, en heeft hiervoor verschillende kilver- en dozerbakken.

Johan zit relaxed in de cabine van de Claas, en houdt constant de inhoud van de kilverbak en het scherm van de laser in de gaten. Bork schraapt de zes meter brede bak vol op hoger gelegen delen, en even verderop verdwijnt de inhoud langzaam uit de zogeheten Combi-kilver. Dat de Claas-halfrups geregeld even al z’n motorvermogen nodig heeft, blijkt als Bork bij wijze demonstratie naar een hoek met een harde kleilaag rijdt. Het is één van de redenen dat de Noord-Hollander een Case IH STX 375-kniktrekker op rupsen importeerde. “Die kniktrekker behoudt z’n trekkracht in de bocht”, legt Johan uit. Een paar jaar terug importeerde hij een nieuwer type, een Quadtrac 450, als vervanger.

Naast de kniktrekkers gebruikt Bork ook twee Fendt-trekkers uit de 900-serie voor het werk, waarvan er één op vier Soucy-rupsen staat. De Fendt’s zijn lichter dan de kniktrekkers en worden ook gebruikt om mee te spitten. Het verschil tussen die twee beide Fendt’s is gigantisch, weet Johan, en dan doelt hij op draag- en trekkracht, comfort, maar ook op kosten. Die pionier in rupstechniek heeft ook ervaring met de rupstrekkers met twee lange rupsen, zoals John Deere en Challenger (nu Fendt) die bouwen. “Die trekkers remmen de binnenste rups af in de bocht, dat is voor ons geen optie want juist dán moet-ie trekken”, legt Johan uit. Johan startte al in 1995 met kilveren, en deed daarvoor al ervaring op bij een andere loonwerker.

Stuurhulp

De egalisatie-specialist was vooraf sceptisch over het halfrups-concept, en met name over de trekkrachtverdeling tussen de voorwielen en de rups. Tijdens een eerste avondje proberen kwam zijn verwachting uit: met een ragvolle kilverbak erachter wil de trekker gewoon rechtdoor, ook al staan de voorwielen gestuurd. Claas-importeur Kamps de Wild kwam de volgende ochtend voor een algemene uitleg en zette een ‘stuurhulp’-functie aan in het Cebis-scherm. Daarmee gaat het goed. Hiermee wordt op basis van de stuurhoek van de vooras automatisch de binnenste rups afgeremd. “Ik moet toegeven: nu stuurt-ie verbazingwekkend goed. Dat valt mij alles mee.” Op de vraag in hoeverre Johan de rupsen op de vooras mist – zoals hij gewend is van zijn Fendt 939 –, denkt hij even na en merkt dan op de z’n Fendt daarmee toch wel gemakkelijker de bocht door komt met een volle bak.

Lees verder onder de foto

Gewoon koud

Na een paar uur schuiven stapt Johan uit en wijst naar de rups en aandrijfrollen: “Moet je daar je hand eens op leggen. Dat is gewoon nog koel”, vertelt Bork met verbazing. Johan vertelt dat hij gewend is dat rupsen warm worden, doordat de koorden erin constant onder hoge belasting buigen. De rups vervormt steeds in de lengterichting, maar ook in de breedte waar de looprollen in het midden van de rupsband drukken. Daarom vallen hem de brede loopwielen in de Claas-rups op.

Claas staat toe dat je met een halfrups-trekker veertig kilometer per uur over het asfalt rijdt. Dat heeft Bork dan ook gedaan, van en naar de percelen, en geeft daarbij aan dat het veercomfort voor een rupstrekker uitstekend is.

Schakelen

Het volgende egalisatieproject is een stuk bouwland waar gras in moet. De grond wisselt van zanderig tot blauwe klei, en dat is hoorbaar aan de Claas-trekker. Bork heeft een doelsnelheid van zo’n 15 km/u ingesteld, en als dat mogelijk is, blijft de Axion met zo’n 1.200 motortoeren die rijsnelheid aanhouden. Maar zodra de Combi-kilver over een harde kleilaag schraapt, schiet het motortoerental omhoog naar ruim boven de ingestelde motordrukking van 1.800 tpm, en klinkt gejoel in de bak van het (automatisch) terugschakelen. “Dat vind-ie niet fijn, hoor”, reageert Bork nuchter. De transmissie bestaat uit vier mechanische groepen, die automatisch op- en af schakelen. Waar de Fendt constant in één groep (de lage) werkt, switcht de Claas dus geregeld. “Maar dat doet-ie bijzonder goed”, reageert Bork. “De trekker reageert vlot. Met een volle bak is het schakelen waarneembaar, maar van trekkrachtonderbreking is bijna geen sprake.”

Met de joystick tilt hij de bak af en toe even op, om niet te slippen. Het dieselverbruik is volgens het beeldscherm zo nu en dan ruim 70 liter diesel per uur, met ruim 45 l/u als daggemiddelde. “Dat geloof ik niet, hoor. Ik denk dat-ie daar aan de pomp overheen zit”, reageert Bork, niet onder de indruk. De loonwerker heeft het uiteindelijke verbruik niet gecheckt.

Voorzichtig

Bork geeft aan onder de indruk te zijn van de trekkracht, en de snelheid waarmee de Axion reageert op de wisselende belasting van de kilverbak. “Vergeet echter niet dat de Claas zomaar vier ton zwaarder is, en het is heel simpel: je trekt grofweg de helft van je eigen gewicht”, vertelt Johan nuchter. “De Axion heeft meer motorinhoud en -vermogen, dan onze Fendt.” Het is duidelijk dat Johan voorzichtig is met wat hij zegt. “Al die nieuwe, grote trekkers zijn mooi, en werken fijn. Ik heb ook een Fendt 1050 geprobeerd, en vorig jaar een John Deere 8RX. Het zijn beide ook fantastische trekkers, maar hoe houden ze zich na 5.000, of 10.000 draaiuren? Pas dán kun je echt wat zeggen”, sluit Johan realistisch af.

Lees verder onder de foto

Bork testte de Claas Axion 960 voor dezelfde kilverbak als waar de Fendt 939 op rupsen normalerwijs voor staat. Dat is een zes meter brede Combi-kilver, wat in feite een combinatie is van een kilverbak en een dozerbak. Concreet houdt het in dat de zes meter kilverbak grond kan oppakken en naar een lagere hoek draagt, in plaatst van schuift. Dat schuiven kost namelijk veel energie. Bork ontwikkelde dit concept in samenwerking met machinebouwer Bos uit Bolsward (Fr.). Bork merkt op dat de Claas op rechte stukken iets gemakkelijker de bak trekt dan de Fendt, wat te verklaren is door het hogere eigen gewicht, groter motorvermogen en -inhoud en de jongere leeftijd. De Fendt trekt daarentegen iets gemakkelijker een volle bak door de bocht, vanwege de rupsen op de vooras.