Wisselen van korrelkneuzer een grondige verbouwing

De bottleneck in een hakselaar is altijd de korrelkneuzer, ook wel cracker genoemd. Bij grote hakselaars gaat meer dan 100 ton gewas per uur tussen de twee kneusrollen door. En dat bij een instelbare tussenruimte van slechts 0,1 tot 6 mm. De trend is intensiever kneuzen: veehouders willen de maiskorrels liefst helemaal verpulverd tussen de stengeldelen hebben.

Fabrikanten zaten de afgelopen jaren niet stil, er kwamen grotere kneusrollen met een groter onderling toerentalverschil. Soms met verzwaarde aandrijvingen. De inbouw-korrelkneuzer in dit artikel heeft een diameter van 250 mm en een toerentalverschil tot 50%. De rollen komen zo op 4.500 toeren. Het geeft de mogelijkheid om oudere hakselaars van moderne korrelkneustechniek te voorzien. Ook een kneuzer met 280 mm rollen is achteraf in te bouwen. Met deze trend neemt de belasting op de lagers van de korrelkneuzer fors toe. Vaak is de vetgesmeerde techniek erop berekend.

Kemper haakt in op de trend en importeert sinds vorig jaar Amerikaanse Scherer-korrelkneuzers en verkoopt die onder eigen naam. Onderscheidend ten opzichte van bestaande korrelkneuzers zijn de oliebad-gesmeerde rollagers met temperatuursensoren. Een display in de cabine toont continu de temperatuur van de vier lagers. Stijgt deze boven de normale bedrijfstemperatuur, dan krijg je een waarschuwing via ledlampjes. Dit helpt lagerschade en stilstand te voorkomen.

Type spanner checken

De inbouw vereist wel wat handigheid. Specialisten van Kemper en Scherer bouwden vorig seizoen bij mechanisatiebedrijf Op ’t Root in Ospel (L.) een Claas Jaguar 960 (type 497) om. Voor aanvang moet je weten wat voor spanmechanisme er op de aandrijfsnaren van de korrelkneuzer zit. In oudere Jaguars is dat een looprol onder veerspanning; dan adviseert Kemper ombouw naar een pneumatische spanner. De Jaguar 960 in dit artikel had al een hydraulische spanner, en die blijft intact. De operatie nam zo’n vier uur in beslag. Moet ook de spanner aangepast, dan zou dat het dubbele zijn. De loonwerker had de originele korrelkneuzer al uitgebouwd.

Drie in Nederland

Bij ons draaien sinds ruim een jaar drie van deze Kemper-korrelkneuzers. Hamvraag: waarom zou je hier in investeren? Dat is voor ons niet makkelijk te beantwoorden. Naast technische zaken spelen commerciële belangen. Gebruikers voelen dat ook, en zijn terughoudend in hun oordeel – los van het feit dat de ervaringen ermee nog beperkt zijn. De meningen lopen uiteen. De één noemt de oliegesmeerde lagering vooral een voordeel in bijvoorbeeld de VS, waar het tijdens de maisoogst in sommige staten tropisch kan zijn. Oliesmering koelt dan beter. In Nederland speelt dat zelden en lijkt het niet echt iets toe te voegen. Een andere gebruiker, met een hakselaar uit het topsegment en structuurrollen in de kneuzer, ziet juist wél voordelen van de pneumatische oliesmering: de ruimte rond de lagering zou veel schoner blijven, omdat zich geen vet ophoopt. Dit voorkomt warmteontwikkeling en lagerschade.

Feit blijft dat ombouwen een kostbare aangelegenheid is. Of het loont of niet, dat zal de tijd en vooral de praktijk leren. Wij houden het voor nu bij de techniek. Dit is stapsgewijs wat er bij komt kijken.

Nalopen van de aandrijving

Check of de riemschijven in lijn staan

Voordat de cracker kan worden gemonteerd is het belangrijk om te checken of de aandrijfpoelies in lijn lopen. Bij scheefstand trekt de zevenribs powerband scheef en zal deze sneller en schuin slijten. Om de uitlijning te meten demonteren we de beschermkap en gebruiken we een lasermeetinstrument. Dat kan natuurlijk ook via de traditionele weg.

Het wiel demonteren

De poelies staan niet in lijn. We lijnen de poelie van het werprad opnieuw uit. Hiervoor moeten het rechter voorwiel en nog wat beschermkappen worden gedemonteerd. Een bandenwagen is welkom voor de forse 800/70 R38. Verder plaatst de monteur een degelijke assteun onder de aandrijving.

De poelie losmaken

Het losmaken van de as-naafverbinding gaat niet altijd zonder slag of stoot. Eerst de tien inbusbouten van de konische spanbus losschroeven. Een deel van de bouten, in dit geval vijf, schroef je in de voorste ring van het spanelement. Door ze langzaam en rondom aan te draaien, druk je het spanelement uit elkaar. Klemt dit nog steeds, dan zijn een paar klappen nodig.

Uitlijnen van de poelies

Voordat de poelie weer uitgelijnd is, kun je het beste het spanelement schoonmaken met remmenreiniger en de as lichtjes opschuren bij roestvorming. Daarna kan alles weer terug op de as en kan het uitlijnen beginnen. De bouten gaan weer in de originele gaten en trek ze rondom aan tot de poelie weer vast zit. Trek ze vervolgens na op 42 Nm. Belangrijk: door het zetten kunnen bouten weer los komen te zitten; trek dus meerdere rondes na met de momentsleutel.

Montage van de smering en bediening

Smering opbouwen

De olietank moet in de buurt van de korrelkneuzer en de luchtdrukinstallatie komen. We kiezen voor een plek aan de binnenkant van het plaatwerk, rechts langs de blazer. De gaten voor de vier M8-bouten zijn op de foto al afgetekend.

Toevoer lucht

Om de lagers te kunnen smeren is luchtdruk nodig. Dat gaat via het aftakken van de leiding die van de compressor naar de ketel loopt. Een T-stuk met kraantje dat in de 12 mm kunststof leiding past is meegeleverd; na doorsnijden van de slang schuif je dit er gemakkelijk tussen. Maak eventueel de uiteinden even vochtig. Tot slot de drukregelaar verbinden met de aanvoerleiding.

Display monteren in de trekkercabine

Je kunt het display met zelftappers aan de rechter B-stijl van de cabine schroeven. Via een kleine kabeldoorvoer in de cabinewand schuif je de kabel onder de rechter zijconsole door en kan de stekker in de P1-input van het besturingskastje. Voor dit klusje moet je de zijconsole opklappen en een blindstop uit de kabeldoorvoer halen. De voeding haal je van een 12 V-aansluiting in de cabine. Met magneten ‘kleef’ je het kastje vast op een beschutte plek.

Inbouwen van de korrelkneuzer

Voorbereidend werk

Demonteer voorafgaand aan het inbouwen de twee poelies van de kneusrollen. Dat gaat op dezelfde manier als de poelie van de waaier, zoals op de eerdere foto’s. Kijk ook even in het inbouwkanaal. Zie je hier bouten en moeren van de beplating uitsteken, dan even omdraaien zodat de vlakke kop van de slotbout aan de binnenkant zit. Alleen dan kun je de nieuwe korrelkneuzer er helemaal inschuiven.

Korrelkneuzer inhijsen

Deze ProfiCracker C250 weegt 450 kilo, dus met de hand is geen optie. Kemper levert hijskettingen bij de kneuzer, zodat je hem vlak op kunt tillen. Omdat de kneuzer zijwaarts de hakselaar in moet, is een heftruck met hijsjib op de lepels het handigst.

Plaatsen en bevestigen

Ligt de korrelkneuzer op de geleiders, schuif je ’m met een ratel gemakkelijk het gewaskanaal in. De eindpositie is bereikt als de bovenste afdichtingen strak voor elkaar liggen. Daarna de korrelkneuzer vastbouten aan het blazerhuis, en de poelies monteren en uitlijnen. Een poetsdoek tussen de kneusrollen voorkomt dat ze ronddraaien bij het vastdraaien van de bouten.

Aansluiten en afvullen

Nu nog de nieuwe, meegeleverde powerband erop leggen. Deze is iets langer dan de originele. Het spannen gaat hydraulisch na het starten van de hakselaar. Sluit verder de sensorkabel van de lagerbewaking op de korrelkneuzer aan met de stekker. Een hydrauliekslang verbindt de korrelkneuzer met het drukventiel van het smeersysteem. Deze aansluiting zit ook aan de achterzijde van de korrelkneuzer. Tot slot vul je de tank met een volsynthetische olie (ISO32). Een kleine trechter is handig.

Testdraaien

Na het vastzetten van de kabels en slangen met kabelbandjes start je de hakselaar voor een testrun. Check of het display een temperatuur weergeeft. Als de machine koud is, moet deze ongeveer overeenkomen met de omgevingstemperatuur. Bij een fout in de verbinding slaat de temperatuurmeter uit en volgt een alarm. Check na het testdraaien het ventiel van het smeersysteem. De druk moet ongeveer 2,4 bar zijn (35 psi). Afstellen kan met de stelknop. Schrik niet: de ontsnappende olienevel nadat je de machine uitzet is normaal. Het smeren van de lagers gaat even door totdat de druk uit het systeem is.

Om rekening mee te houden:

• Behalve het inbouwen van de nieuwe korrelkneuzer moeten de oliesmering en het controlescherm worden gemonteerd.
• Een hydraulisch of pneumatisch spanmechanisme voor de aandrijfband is zinvol.
• Reken voor het inbouwen op drie à vier uur werk met twee man.
• Er zijn verschillende typen korrelkneuzer voor alle Claas Jaguar-typen vanaf bouwserie 491.