In de praktijk blijven wielgewichten vaak jaarrond nodeloos in de velg hangen. Niet gek: iedereen ziet op tegen het (de)monteren ervan. Duwen, trekken, zweten en niet zonder gevaar. Op de Agritechnica toonden het Duitse Heidenreich en Agravis-Technik een hulpstuk om veilig en snel het wielgewicht te wisselen.
Bij onrustig rijgedrag op de weg, of bij te veel slip, kan een set wielgewichten uitkomst bieden. De velg is namelijk een goede plek om extra kilo’s te plaatsen, want er treedt geen hefboomwerking op. Een wielgewicht is duurder dan water in de banden, maar zo’n schijf kun je in theorie wél na het seizoen demonteren. Ja, in theorie. Want eenmaal gekozen voor wielgewichten, blijven die waarschijnlijk jaarrond nodeloos in de velg meedraaien, en worden de verhoogde bandenslijtage, dieselverbruik en bodemverdichting voor lief genomen. Demonteren is een hele klus, en monteren nog erger. De ellende is namelijk, dat het lomp zware wielgewicht exact moet zijn uitgelijnd met de boutgaten. Dat betekent duwen, trekken, en zweten. En constant blijven checken dat het gewicht niet van de palletlepel afglijdt. Vergeet niet dat in extreme gevallen zomaar 1.250 kilo pér velg wordt meegedragen, zoals in dit geval van deze 500 pk sterke Fendt 1050.
Ook dealerbedrijf Agravis-Technik Heide Altmark, met in het bijzonder de vestiging in het Duitse Bardowick (50 kilometer zuidoost van Hamburg) herkent dit probleem. Klanten brengen hun trekkers bij hen mét wielgewichten, en zij hebben er dus mee te dealen.
“Bij onderhoud aan trekkers, of bij het wisselen van wielen hebben wij geregeld te maken met wielgewichten”, vertelt de werkplaatschef bij Agravis Andreas Iserman. “Vooral de veiligheid van de medewerkers was met de beschikbare hulpmiddelen een probleem”, vertelt hij verder.
Isermann nam contact op met Heidenreich Elektrotechnik & Elektromaschinenbau in Lüneburg (op 15 minuutjes rijafstand van Bardowick). Samen ontwikkelden zij een eenmanssysteem om wielgewichten te wisselen; snel en veilig.
Wat is snel? Na een korte uitleg, lukte het om in minder dan 5 minuten met één persoon een gewicht van 1.250 kilo te monteren, en weer te demonteren.
Een hele verbetering. In 2018 deden we namelijk een ballasteringstest waarbij we meermaals wielgewichten wisselden. Redelijk geroutineerd, met heftruck en luchtsleutel in de aanslag, lukt het met drie personen en wat duwen en trekken om in 10 minuten tijd één wielgewicht te monteren.
Lees verder onder de foto
De haak is in te stellen op het gewicht van de schijf. Drie opties: tot 300 kg, tot 600 kg of tot 1.300 kg. Middels veerspanning balanceert deze dan zelf.
De Duitse bedrijven bedachten dus een heuse wielgewichtenwisselaar die zij op de Agritechnica in Hannover presenteerden, afgelopen november. Het apparaat weegt 155 kilo en lijkt in eerste instantie op een pallethaak voor aan een mobiele kraan. Maar zo simpel is het niet: wie goed kijkt ziet een aantal technische handigheidjes.
Het ‘hart’ van het apparaat is de rotor. Die rotor bestaat uit drie dikke kokers die het wielgewicht dragen. Op die drie kokers plaatsten de Duitsers hardkunststoffen plaatjes, die lakschade voorkomen. In feite wordt het gewicht ‘vastgeklemd’. De rotor is gebouwd op een gat van 40 centimeter (diameter, binnenkant wielgewicht). En in dit geval, met twee grote schijven van 1.250 kilo, moet er dus een adapterplaatje in om 45 centimeter te kunnen grijpen.
Om te voorkomen dat de zware schijf van de rotor afglijdt, is er een centrale zekering ingebouwd. Bij het omhalen van één hendel draait een drietal klemmetjes een kwartslag ‘naar buiten’, zodat die rechtop, achter het wielgewicht schuiven. Dat is praktisch opgelost. De rotor bestaat uit een tweevoudig rollager en daarmee draait de rotor (ook met 1.250 kilo eraan) probleemloos. Daardoor draai je het wielgewicht gemakkelijk exact vóór de boutgaten.
Lees verder onder de foto
Op deze manier voorkomt het apparaat dat het gewicht eraf glijdt; de drie klemmetjes draaien een kwartslag achter het wielgewicht. Het geheel kan zeer makkelijk draaien: handig bij het monteren.
Met de giek aan de rotor, hang je de wielgewichtenwisselaar aan een bovenloopkraan. Het alternatief is om die giek los te koppelen, en de rotor met de palletlepels van een heftruck op te pakken. Dat is handig voor als er geen bovenloopkraan aanwezig is.
Je kunt de wielgewichtenwisselaar uitrusten met een as en twee wielen. Daarmee kun je het apparaat een beetje kiepen zoals een steekkarretje, en dit door de werkplaats rijden. De banden zijn volgeschuimd en daardoor minder kwetsbaar voor scherpe voorwerpen op de werkplaatsvloer. Let wel op: deze ‘steekkar’ is hoog en weegt 155 kilo; kieper ’m dus niet te wild achterover.
Lees verder onder de foto
Door de as te monteren is de wielgewichtenwisselaar te verzetten als een steekkarretje. Maar pas op: het apparaat is hoog en weegt 155 kilo. Kieper deze dus niet te enthousiast achterover.
In het ideale geval is er een bovenloopkraan aanwezig, om heel nauwkeurig het wielgewicht te monteren. Heidenreich plaatste boven aan de giek een oog waar je het apparaat in hangt. Ook hierbij komt vernuft kijken: dat oog is namelijk aan een veerbelaste slede verbonden. Handig, want hierdoor schuift de montagehaak automatisch omhoog als het gewicht toeneemt. Zodoende balanceert het apparaat zichzelf. Daarvoor moet je de borgpen op het juiste gat zetten. Zet je de bout in het onderste gat, dan kun je een wielgewicht van 300 kilo uitnemen en blijft ’t apparaat volledig in balans. Een gat hoger, til je maximaal 600 kilo uit de velg. En haal je vervolgens de bout uit de eindaanslag, dan til je maximaal 1.300 kilo uit één velg. Heidenreich integreerde een gasveer waarmee de slede langzaam terugglijdt naar de oorspronkelijke positie als het wielgewicht eenmaal in de velg hangt.
In eerste instantie zijn er negen wielgewichtenwisselaars gebouwd, en die zijn alle in gebruik binnen de Agravis-Technik-groep. Maar het apparaat is ook CE-gecertificeerd en daarom verkoopt Agravis-Technik Heide-Altmark het eenmanssysteem ook aan eindklanten. Het Duitse Fendt-dealerbedrijf verkoopt het apparaat mét giek voor € 9.000. Omdat niet iedere werkplaats een bovenloopkraan heeft, zal het apparaat straks ook te koop zijn voor gebruik aan de palletlepels. Daarvan is de prijs nog niet bekend. Heidenreich wil ook extra aanbouwdelen gaan bouwen, zodat naast Fendt-wielgewichten ook de zware schijven van andere fabrikanten erin passen.
Gerelateerde tags: Banden, Wielgewichten
