Landbouwvoertuigen die op de openbare weg komen, moeten vanaf 2025 een kentekenplaat hebben. Het wisselgeld: verhoging van de snelheid en toegang tot rondwegen. Maar niet overal. Wegbeheerders bekijken dit per situatie.
Alle landbouwvoertuigen op de openbare weg moeten vanaf 2025 een kentekenplaat voeren aan de achterzijde. De kentekenplicht wordt gefaseerd ingevoerd. Vanaf 2025 moeten álle landbouwvoertuigen die breder zijn dan 1,30 meter op de openbare weg een kentekenplaat voeren. Trekkers en aanhangers die harder willen rijden dan 25 km/uur of gebruik willen maken van de rondwegen, moeten al eerder een kentekenplaat voeren. Dat geldt ook voor nieuwe landbouwvoertuigen en voertuigen waar vanwege de afmetingen een ontheffing voor nodig is.
De datum waarop de wet van kracht wordt, is nog onduidelijk. De Eerste Kamer moet eerst nog akkoord gaan (zie kader Besluit Eerste Kamer moet nog). Het ministerie en de RDW gaan uit van komend najaar. Dan start de conversieperiode voor bestaande landbouwvoertuigen, die naar verwachting tot het voorjaar zal duren. Boeren moeten in deze periode alle voertuigen, ook die niet op de openbare weg komen, registreren à € 18 per voertuig. Registratie kan digitaal, maar ook schriftelijk bij een RDW-keuringsstation. Het voertuig krijgt dan automatisch een kentekennummer. Het maken van een kentekenplaat kost ongeveer € 12, waarmee de totale kosten op € 30 per voertuig komen. Hangende werktuigen, zoals een frees, hoeven geen kentekenplaat. Getrokken voertuigen als opraapwagens of kippers wel.
Bij de registratie worden de voertuigen niet gekeurd. Na de conversieperiode moet dat wel; registreer dus tijdig. Registreren kan nu nog niet, hiervoor komt er nog een speciale website. Voor nieuwe voertuigen sluit de registratie gelijk aan bij de bestaande structuur van registratie van kentekenplichtige voertuigen. Dat kost € 40,70 voor de registratie en kentekenbewijs en € 10,40 voor de tenaamstelling. De kosten voor de kentekenplaat, € 12, komen daar nog bij. Het centrale loket voor ontheffingen voor voertuigen met een bijzondere afmeting wordt in het voorjaar van 2021 operationeel.
Politiek gezien was de invoering voor de kentekenplicht een strijd. Ruim vijftien jaar werd erover gesteggeld. “Beter dan dit wordt het niet meer”, aldus verantwoordelijk minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. “We hebben nu een compromis gevonden dat iedereen acceptabel vindt en waar we voor de verkeersveiligheid en voor de efficiëntie ook goede zaken doen. Goedkoper en efficiënter dan dit kan ik het niet maken. Ik begrijp dat het niet leuk is als je iets eerst niet hoeft, maar nu wel. Daarom hebben we de kentekens gecombineerd met de snelheidsverhoging. Het is voor boeren en loonwerkers fijn dat ze over de rondwegen kunnen, in plaats van door de dorpskernen. En het is een verbetering voor de verkeersveiligheid”, aldus Van Nieuwenhuizen. Betrokken organisaties als LTO, Cumela, Fedecom, verkeersorganisaties en wegbeheerders staan achter de wet.
Hoewel de snelheidsverhoging informeel wordt gekoppeld aan de kentekenplicht, staat deze niet in deze wet. Gemeenten en provincies zijn hiervoor als wegbeheerders verantwoordelijk. Van Nieuwenhuizen is niet bang dat hierdoor de maximumsnelheid alsnog niet omhoog gaat. “Nee, hun handtekening staat er ook onder. Ze hebben in gezamenlijkheid de afspraken gemaakt en ik heb er ook geen enkele twijfel over dat ze het niet zouden doen. We houden ook hen aan de afspraken”, zegt ze.
De snelheidsverhoging wordt geregeld in het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990. Deze wordt nog voorgelegd aan de Tweede Kamer. Het kenniscentrum voor infrastructuur en openbare ruimte, CROW, heeft een richtlijn opgesteld voor het verhogen van de snelheid. In het advies staat dat landbouwvoertuigen buiten de bebouwde kom overal 40 km/u mogen rijden. Binnen de bebouwde kom geldt op 30 km/u-wegen een maximale snelheid voor trekkers van 25 km/u (zie kader Hoofdlijnen Wet trekkerkenteken). Die snelheid geldt ook voor straten waar de maximumsnelheid 50 km/u is, maar waar geen vrijliggend fietspad is. Als er wel een apart fietspad is, mag je ook binnen de bebouwde kom 40 km/u.
“Simpel gezegd komt het erop neer dat de snelheid 40 km/u wordt, behalve op wegen binnen de bebouwde kom zonder vrijliggend fietspad”, legt Hero Dijkema, beleidsmedewerker verkeer van Cumela uit. Hij is nauw betrokken bij de invoering van het wetsvoorstel. “Als gemeenten ervan af willen wijken, zullen zij borden moeten plaatsen met specifiek een maximumsnelheid voor (land)bouwvoertuigen”, legt Dijkema uit. “Uitgangspunt is een ‘ja tenzij’-principe. De snelheid gaat omhoog en de wegbeheerders maken dus geen afwijkende specifieke regels, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om wel af te wijken”, aldus het ministerie. De snelheidsverhoging gaat tegelijk in met de kentekenplicht.
Meerdere politici verwachten dat de kenteken- en registratieplicht ook zal bijdragen aan het voorkomen van diefstal. Nederland zou bij internationale dievenbendes positief op de kaart staan, omdat landbouw- en grondverzetmachines niet centraal geregistreerd zijn. Toch verwachten verzekeraars weinig tot een licht positief effect van de registratie- en kentekenplicht. “Kentekening helpt wellicht om gestolen voertuigen te identificeren en dus terug te vinden, maar helpt niet om diefstal te voorkomen”, aldus Interpolis. Verzekeraar Univé verwacht dat, mede omdat de kentekens ook op polis vastgelegd worden en omdat de RDW een WAM-check doet (WAM staat voor Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen), er op termijn minder voertuigen onverzekerd rondrijden. Op de hoogte van de premies, heeft de wet geen effect, aldus diverse verzekeraars.
Registratieplicht voor alle trekkers, oud en nieuw, mobiele machines en getrokken landbouwvoertuigen die op de openbare weg komen.
Uitzondering voor heftrucks en andere voertuigen smaller dan 130 centimeter, trekkers die niet op de openbare weg komen en voor aanhangers die maximaal 25 km/u rijden.
Kentekenplicht per 1 januari 2025 voor alle landbouwvoertuigen op de openbare weg. Eerdere kentekenplicht (waarschijnlijk voorjaar 2021) voor:
trekkers en aanhangers die harder rijden dan 25 km/u;
trekkers die (ook) in het buitenland rijden;
nieuwe trekkers;
trekkers die apk-plichtig zijn;
landbouwvoertuigen met ontheffing voor openbare weg vanwege afwijkende afmeting of gewicht;
getrokken voertuig zonder registratieplicht moet witte kentekenplaat voeren van een van de trekkers van het bedrijf.
Apk-plicht voor trekkers met constructiesnelheid van meer dan 40 km/u, met vrijstelling voor trekkers die hoofdzakelijk voor agrarische doeleinden worden gebruikt.
Snelheidsverhoging wordt bepaald door de wegbeheerder. Hoofdlijnen:
buiten de bebouwde kom : 40 km/u;
binnen de bebouwde kom:
op wegen met maximum snelheid van 30 km/u : 25km/u;
op wegen met maximum snelheid van 50 km/u zonder vrij liggend fietspad 25 km/u, met vrij liggend fietspad 40 km/u;
op wegen met maximum snelheid van 70 km/u: 40 km/u.
In de Tweede Kamer stemde een ruime meerderheid voor de wet. Alleen PVV, Forum voor Democratie en SGP stemden tegen. Nu is de Eerste Kamer aan zet. De senatoren hebben besloten het wetsvoorstel in ieder geval inhoudelijk te behandelen en niet af te doen als hamerstuk. Begin maart begint het behandelingstraject met een schriftelijke vragenronde. De verwachting is dat het wetsvoorstel voor de zomer door de Eerste Kamer behandeld zal zijn. Met de stemverhouding van de Tweede Kamer, ziet het ernaar uit dat ook de Eerste Kamer voor het wetsvoorstel zal stemmen. Inhoudelijk kan de Eerste Kamer het wetsvoorstel niet meer veranderen. De Senaat kan alleen voor of tegen een wetsvoorstel stemmen.
De officiële reden voor de invoering van de registratie- en kentekenplicht, is de Europese eis om een apk te verplichten voor trekkers met een constructiesnelheid die hoger ligt dan 40 km/u. Deze plicht wordt met de wet ook ingevoerd, maar in de praktijk zal het weinig effect hebben. Het ministerie stelt trekkers die hoofdzakelijk op agrarisch terrein rijden vrij van de apk-plicht. Dit gaat automatisch, boeren hoeven dit niet aan te vragen. Loonwerkers en grondverzetbedrijven zijn wel apk-plichtig. Om de apk-plicht te ontlopen kun je een trekker begrenzen op 40 km/u. Gebeurt dit tijdens de registratieperiode, dan zal de RDW dit niet controleren. In deze periode is de maximale snelheid die wordt opgegeven door de eigenaar leidend. De constructiesnelheid van de trekker moet wel hetzelfde zijn als vermeld op het kentekenbewijs. Wordt de snelheid later begrensd van 50 naar 40 km/u, dan zal de RDW wel controleren.
Voor loonwerkers is begrenzen een aantrekkelijk optie. Sneller dan 40 km/u is voor landbouwvoertuigen toch nooit toegestaan op de Nederlandse wegen. Bovendien geldt voor trekkers voor niet-agrarische doeleinden die harder dan 40 km/u kunnen rijden een tachograafplicht. Er is dus een dubbele reden om de trekkers te begrenzen en ze te registreren op 40 km/u, legt Hero Dijkema van Cumela uit.
Gerelateerde tags: Trekkerkenteken
