BLOG | ‘Autonoom boeren: strategisch krachtenspel of kantelpunt?
Op de technische innovatiebeurs CES 2025 in Las Vegas stond autonoom boeren begin deze maand opnieuw in de schijnwerpers. Toch blijven experts evenals boeren en loonwerkers sceptisch. Remmen grote machinefabrikanten als John Deere de innovatiesnelheid in autonomie bewust af om hun traditionele inkomstenstromen te beschermen?
John Deere presenteerde op CES 2025 een aantal nieuwe ontwikkelingen, waaronder de autonome en tevens volledig elektrische E-Power-trekker en een nieuw autonomiesysteem met onder andere camera’s rondom in het cabinedak voor de grootste en sterkste kniktrekker ter wereld, de 9RX. Tegelijkertijd zorgde de Japanse machinefabrikant Kubota voor reuring met zijn gespecialiseerde veldrobots. Zo won de Kubota KATR de prestigieuze CES Best of Innovation Award 2025.
Hoewel deze machines de verbeelding prikkelen, blijft er scepsis bestaan onder experts en boeren en loonwerkers. Zo was John Deere tijdens de presentatie op CES 2025 heel zuinigjes in het geven van details over de werking van de autonome systemen als ook over wanneer en tegen welke prijs deze te koop zullen zijn.
Velen denken dat grote fabrikanten als John Deere de innovatiesnelheid in autonomie bewust afremmen om traditionele inkomstenstromen te beschermen. De opmars van autonome systemen zal ten kostte gaan van de verkopen van standaardtrekkers, waardoor ooit belangrijke eigenschappen of ‘unique selling points’ als stille, ruime cabines of comfortabele veersystemen minder relevant worden. Dit doet een beetje denken aan de aanvankelijke terughoudendheid van de auto-industrie om elektrische auto’s te produceren om zo hun fossiele-brandstofwinsten te beschermen.
Kansen voor startups?
Deze strijd tussen kortetermijnwinsten en langetermijn-innovatie kan de vooruitgang in autonomie vertragen. Tegelijkertijd biedt dit kansen voor startups die retrofitkits, oftewel ombouwkits, ontwikkelen voor bestaande machines. Deze oplossingen kunnen de landbouwautomatisering ingrijpend veranderen.
Toch is het te eenvoudig om alleen de grote multinationals de schuld te geven. In de praktijk vormen implementatie-uitdagingen en de complexiteit van veilige autonome toepassingen in de landbouw grote obstakels.
Het verhaal van de autonome technologie gaat al tientallen jaren terug. De Australische boer Gerrit Kurstjens gebruikte in de jaren 1990 al de eerste autonome trekker. Toch blijft de acceptatie van deze trekkers traag. Want terecht kijken boeren nog de kat uit de boom voordat ze hun familiekapitaal in technologie steken waarvan nog niet zeker is of deze wel werkt. Laat staan de kosten die ermee gepaard gaan. Bovendien wordt splinternieuwe technologie gedurende de eerste jaren van introductie meestal fors goedkoper wanneer de productieaantallen toenemen alsook de concurrentie.
‘Vrije’ markt bepaalt het tempo
Uiteindelijk bepaalt de ‘vrije’ markt het tempo van de invoering van autonome systemen. De toenemende arbeidstekorten en de behoefte aan efficiëntie zorgen voor financiële voordelen, wat de toepassing van nieuwe technologieën zal versnellen. Regionale verschillen spelen daarbij echter een belangrijke rol. Landen met acute arbeidstekorten zijn eerder klaar voor autonomie, terwijl andere achterblijven doordat daar het arbeidskort nauwelijks een rol speelt of door een zwakkere technische infrastructuur.
Hoewel de uitdagingen groot zijn, zijn de kansen voor samenwerking tussen grote spelers, startups en boeren enorm. De sector moet leren van de geschiedenis om oude fouten te voorkomen en innovatie te stimuleren.
Auteur: Geert Hekkert
hoofdredacteur Future Farming
Lees ook: Blog | ‘Complexe relatie tussen technologische vooruitgang en duurzaamheid’