Ruige machines kijken bij Þjótandi op IJsland

Snel en vlot: dat is de vertaling van de IJslandse bedrijfsnaam Þjótandi van het grondwerkbedrijf van ´Olafur Einarsson. Wie rondkijkt op het terrein zal het eens zijn dat deze naam terecht gekozen is. Van de in totaal veertig medewerkers zijn er misschien vijftien op de zaak, druk met vooral reparaties aan kranen, dumpers, scrapers en vrachtwagens. Het werk van Einarsson is vooral ruig: kabels leggen, steenbreken, asfalteren en grondwerk in de steenrijke grond.

Naast JCB-kranen, Caterpillar-materiaal en vele Scania-vrachtwagens waarvan er één 240 ton trekt, staan drie trekkers op de werf. De grootste is een Amerikaanse John Deere 8R 370. Daarnaast gebruikt Einarsson nog een Fendt 930 en JCB Fastrac 4220.

Aantal pk’s John Deere 8R 370 onbekend

Die drie trekkers hebben alle hun eigen, specialistische takenpakket. De John Deere 8R 370 staat praktisch altijd voor een 7 ton zware ‘Crusher’. Dat is in feite een gigantische freesbak. Þjótandi gebruikt die onder meer voor het verkleinen van stenen. Soms wordt een grindweg snel aangelegd met grote stenen (diameter van een halve meter), en de ‘Crusher’ maakt daar dan een grindweg van. De rijsnelheid is dan 0,7 kilometer per uur en de trekker gebruikt het maximale motorvermogen tijdens dit werk.

Tekst gaat verder onder de foto

Achterop de John Deere 8R hangt een 7 ton zware ‘Crusher’. Dat is in feite een grote freesbak, die wordt gebruikt om asfalt of stenen mee kapot te frezen. De loonwerker gebruikt ‘m bijvoorbeeld om snel een grindweg aan te leggen; vrachtwagens brengen dan stenen met een diameter tot een halve meter, en de ‘Crusher’ vermaalt dit tot grindweg.

Einarsson vertelt dat de John Deere 8R 370 niet meer zijn originele motorsoftware heeft. Hoeveel pk de 8R nu levert, is nooit getest. Maar het display geeft geregeld een dieselverbruik van 95 liter diesel per uur aan en dat is een indicatie. Naast het breken van stenen gebruikt Einarsson de ‘Crusher’ ook om hobbelige of vervormde asfaltwegen te breken, om die vervolgens te vlakken.

Einarsson kocht de John Deere-trekker vier jaar geleden tweedehands. De trekker draaide al op IJsland bij een inmiddels gepensioneerde grondwerker. Daar werd de 8R voor hetzelfde werk gebruikt. De trekker draait zo’n 200 uur per jaar; in de winter ligt het ‘crushing’ werk stil. Voorop hangt overigens een ‘Compactor’. Simpel gezegd zijn dat drie naast elkaar gemonteerde trilplaten die de grindweg vlak en vast drukken.

Tekst gaat verder onder de foto

Ook de Fendt wordt gebruikt voor een ‘Crusher’. Daarnaast wordt de Fendt-trekker in de wintermaanden gebruikt voor een sneeuwfrees

Fendt 930

De Fendt 930 wordt net als de Amerikaanse John Deere ingezet voor een ‘Crusher’. In de winter staat de Fendt daarnaast voor een grote sneeuwfrees om de soms metershoge sneeuw weg te blazen.

Tekst gaat verder onder de foto; bekijk meer foto’s onderaan het artikel

De JCB Fastrac 4220 komt net terug van een klus: het nieuw aangelegde asfalt vegen. Dat is het enige werk waar de trekker voor wordt gebruikt.

JCB Fastrac 4220 veegt nieuw asfalt

Ten slotte de JCB Fastrac 4220. Deze trekker staat altijd voor een rolbezem en wordt gebruikt om nieuw asfalt te vegen. Een medewerker komt net terug met de JCB Fastrac en rijdt hem van de dieplader. Lijkt wat overdreven, zo’n Scania R650 XT V8 die 240 ton mag trekken, maar soms staat hier ook een 60 ton wegende puinbreker op.

Auteur: Bob Karsten