Bandmaaibord dorst net iets meer

Drie jaar geleden introduceerde Claas twee nieuwe maaiborden voor graangewassen. Deze zogenoemde Convio-maaiborden voeren het gemaaide gewas met een dwarsband naar de invoer van de maaidorser, in plaats van met een vijzel. De fabrikant was lange tijd afwezig in dit segment waarin concurrenten en maaibordspecialisten al wel actief waren. Met de Convio en Convio Flex kan Claas nu tegenwicht bieden.

De fabrikant beveelt de Convio-maaiborden aan ‘als laag groeiende gewassen (met een diepe vruchtzetting) óf moeilijke omstandigheden (liggend gewas, doorgroei) een zeer vlakke snede vereisen’. De Convio is dan met name bedoeld voor granen en koolzaad, terwijl de Convio Flex met z’n bodemvolgende flexibele messenbalk en bodem geschikt is voor universeel gebruik in alle te dorsen gewassen, zoals granen, koolzaad, soja, erwten en graszaad.

Maar is dat ook zo? Zijn ze het prijsverschil van krap € 20.000 respectievelijk krap € 34.000 met een Vario-maaibord waard? We testten beide versies vorig oogstseizoen in graan en koolzaad, in combinatie met de Claas Lexion 5500 TT-maaidorser.

Lees verder onder de foto

Het Convio-maaibord heeft twee dwarsbanden en een centrale invoerband, met daarboven een smalle maar grote vijzel.

Bijna tien jaar onderweg

Het is al bijna tien jaar geleden dat Claas vraag begon te krijgen naar een eigen bandmaaibord, ook wel draper genoemd. Met name vanuit Noord-Amerika. Hij stelde zich ten doel een draper-maaibord te ontwikkelen dat bij hogere opbrengsten niet zo snel tegen z’n grenzen aan zou lopen. Dat resulteerde in eerste proeven in 2012 met een prototype maaibord inclusief flexibele messenbalk, voor de sojaoogst in de VS. Die messenbalk had al een bodemaanpassing van 90 mm omhoog en 135 mm omlaag, tezamen 225 mm bewegingsvrijheid. De dwarsband erachter, de eigenlijke draper, kent diezelfde bewegingsvrijheid om verliezen tussen messenbalk en dwarsband te minimaliseren. De dwarsband voert het gewas actief én gelijkmatig naar het midden van het maaibord, en voorkomt ophopingen en proppen.

Een ander kenmerk van de Convio-modellen is de haspel met instelbare curvebaan en gestuurde tanden. De lange kunststof tanden zorgen ook in een gelegerd gewas voor een goede gewasopname. Ze moeten ook bijdragen aan een meer gerichte overname van het gewas door de banden dan bij de bekende aansturing met haspeltanden.

Lees verder onder de foto

Het Vario-maaibord voert het gewas met een lange vijzel vanaf de maaitafel naar de centrale invoer.

Bewezen vijzelconcept

De Vario-maaiborden met vijzel zijn sinds de jaren negentig op de markt. Claas ontwikkelde ze voor de nieuwe Lexion-maaidorsers met een flink hogere capaciteit dan hun voorgangers. Bovendien werd de teelt van koolzaad in thuisland Duitsland populair. Zo ontstond de noodzaak om eenvoudig om te kunnen bouwen van graan naar koolzaad en andersom. Daaruit ontstond het in de rijrichting uitschuifbare maaibord met op de Vario-modellen tegenwoordig 70 centimeter verstelbereik, geïntegreerde koolzaadplaten en hydraulisch aangedreven koolzaadmessen met snelsluitingen. Daarmee kun je snel omstellen van koolzaad naar een ander gewas en andersom. En in gelegerd graan kan de haspel vóór de ingeschoven maaitafel onder de messenbalk z’n werk doen. Omgekeerd kun je met uitgeschoven tafel ook gelegerde rogge zonder problemen van voren oogsten, tegen de ligrichting van de halmen in.

Tijdens onze werktuigtest hadden we noch met gelegerd graan, noch met moeilijke oogstomstandigheden te maken. Des te benieuwder waren we of we een verschil is dorscapaciteit konden waarnemen na het wisselen van maaibordtype. In een homogeen tarwegewas met goed 9 ton/ha korrelopbrengst dorsten we een uur lang telkens elke tweede werkgang met het Vario-maaibord. Vervolgens monteerden we het Convio-maaibord en dorsten we een uur lang de overgebleven stroken. Voor een gelijkmatige belasting van de maaidorser gebruikten we de gehele tijd Cemos Automatic en de Cruise Pilot. Cemos Automatic houdt verschillende parameters van de maaidorser in de gaten en past op basis daarvan de instellingen voor afscheiding en reiniging aan de actuele oogstomstandigheden aan. Cruise Pilot regelt automatisch de optimale werksnelheid, afhankelijk van de belasting van de motor.

Lees verder onder de foto

De messenbalk van de Convio kan 90 mm omhoog en 135 mm omlaag. De dwarsband erachter, de eigenlijke draper, kent diezelfde bewegingsvrijheid. Deze voert het gewas actief én gelijkmatig naar het midden van het maaibord en voorkomt ophopingen en proppen. Een ander kenmerk is de haspel met instelbare curvebaan.

Convio iets meer capaciteit

Met het Vario 770-maaibord haalden we een capaciteit van 34,8 ton per uur. Met het Convio 770-maaibord kwam die op 36,1 ton per uur (beide inclusief draaien op de kopakkers). Dit is een verschil van 3,7%, gemeten op het gunstigste oogsttijdstip zonder dauw op het gewas. Onder minder gunstige omstandigheden kan het verschil groter uitvallen.

Van de ogenschijnlijk grotere vermogensbehoefte van het Convio-maaibord zagen we in het dieselverbruik niets terug. Bovendien komt het voordeel van een meer gelijkmatige toevoer van aren tot uiting in het verschil in capaciteit. Een voordeel dat vooral maaidorsers met axiaalreiniging in de kaart speelt. Die toevoer heeft bij de Convio overigens nog verbeterpotentieel, aangezien het ondanks de op maximale snelheid draaiende banden nog tot ophopingen kwam op de middelste invoerband.

De Convio kent meer instelmogelijkheden dan de Vario. Dat zijn, naast de bodemaanpassing van de messenbalk, de snelheidsregeling van de banden en de mogelijkheid om de banden terug te laten draaien. Behalve op de Cebis-terminal kun je het maaibord ook op de rijhendel direct instellen voor bijvoorbeeld ‘automatic belt speed’, waarbij de snelheid van de banden automatisch wordt aangepast aan de rijsnelheid. Dan heb je nog de bovenliggende vijzel, die de gewasstroom ook bij hogere opbrengsten en veel stro goed reguleert. Dat vraagt wel de nodige aandacht, maar het geeft ook meer mogelijkheden. Bijvoorbeeld onder vochtige omstandigheden en in een gelegerd gewas. Zeker bij grotere maaibordbreedtes. Bij het dorsen van gewassen die laag boven de grond groeien, zoals soja en erwten, spelen de voor een draper-maaibord relatief vlakke snijhoek en de (optioneel hydraulische) hoekverstelling op het invoerkanaal om het maaibord voorover of achterover te stellen, een rol.

Lees verder onder de foto

De Vario-maaiborden met de vijzel zijn sinds de jaren negentig op de markt. Ze hebben nu een 70 centimeter uitschuifbaar maaibord, geïntegreerde koolzaadplaten en hydraulisch aangedreven koolzaadmessen met snelsluitingen. Daarmee kun je snel omstellen van koolzaad naar een ander gewas en andersom.

Zwaargewicht, ook qua prijs

Tot zover de prestaties van het Convio-bandmaaibord. Qua gewicht legt de Convio Flex 770 3.210 kilo in de schaal, 550 kilo meer dan de vergelijkbare Vario 770. Bij de prijzen zijn de verschillen aanzienlijk groter. Zo is de Vario 770 momenteel te koop vanaf € 52.130 en de Convio 770 vanaf € 72.090 (exclusief koolzaadmessen). Dat is bijna 40% meer. De Convio Flex 770, de versie met flexibele messenbalk, kost zelfs € 85.910 (opnieuw: zonder koolzaadmessen). Wat het onderhoud betreft vraagt de Convio ook wat meer inspanning. Zo moet je de spanning van de banden regelmatig controleren en elke 100 uur elf smeernippels doorsmeren in plaats van de drie op de Vario.

Lees verder onder de foto

De Convio kent meer instelmogelijkheden dan de Vario. Hij heeft een bovenliggende vijzel die de gewasstroom ook bij hogere opbrengsten goed reguleert.

Neemt niet weg dat het Convio-bandmaaibord voordelen met zich meebrengt. Met name de flexibele messenbalk, die van pas komt in gewassen als veldbonen, soja en erwten. Je maakt de messenbalk met een druk op een knop ook gewoon star, en dan kun je er probleemloos graan en koolzaad mee oogsten. Onder moeilijke en wisselende omstandigheden en bij grotere maaibordbreedtes heb je van de Convio eerder voordeel. Zo kun je zonder problemen enkele uren eerder starten met dorsen en ook later stoppen. De banden garanderen een constante gewasstroom, waarmee je de capaciteit van een (hybride) maaidorser ten volle kunt benutten. Maar onder normale omstandigheden resulteert het bandmaaibord slechts in een iets grotere dorscapaciteit.

Het Vario-maaibord is lichter en eenvoudiger gebouwd en heeft minder slijtdelen. De bediening is eenvoudiger en je kunt het zonder ombouwen inzetten in graan en in koolzaad. En dat voor zo’n € 20.000 of € 34.000 minder bij 7,7 meter werkbreedte.

De ombouw van graan of andere gewassen naar koolzaad gaat bij beide maaiborden snel en eenvoudig. De capaciteit van het Convio-maaibord (foto) is ook in uniforme, staande gewassen meestal iets hoger.

Tekst: Hubert Wilmer, René Koerhuis
Foto’s: Hubert Wilmer